وابستگی استراتژی امریکا در عراق به نیروهای نظامی ایران
طی روزهای اخیر و در پی انجام عملیات نیروهای نظامی عراقی علیه داعش در تکریت، بحث درباره میزان نقش آفرینی ایران در موفقیت های دولت عراق علیه تروریست ها، بیش از هر زمان دیگری در مطبوعات و رسانه های غربی مطرح می شود. در همین زمینه، روزنامه نیویورک تایمز با انتشار مطلبی، استراتژی نظامی آمریکا در عراق را کاملاً متکی به ایران دانسته است.
به گزارش «تابناک»، روزنامه نیویورک تایمز در مطلبی به بررسی نقش ایران در پیروزی های اخیر کسب شده علیه تروریست ها در عراق پرداخته و می نویسد، در زمانی که فشار ها بر دولت اوباما در موضوع توافق هسته ای با ایران افزایش یافته، واشنگتن در عرصه نبرد با ترویست های داعش در عراق و سوریه به شکل فزاینده ای به نیروهای نظامی ایرانی وابسته شده است.
در چهارمین روزی که نیروهای ایرانی در کنار ۳۰ هزار نیروی عراقی، مشغول عملیات آزادسازی تکریت هستند، مقامات آمریکایی می گویند، اقدامات خود در عراق را با ایران هماهنگ نمی کنند. ممکن است این موضوع صحت داشته باشد، اما فرماندهان نظامی آمریکایی از نزدیک عملیات های ایران علیه داعش را رصد می کنند و هر دو طرف تلاش دارند از مداخله در اقدامات نظامی یکدیگر ـ که ممکن است به برخورد منجر شود ـ دوری کنند. در این زمینه، فرماندهان و مراکز فرماندهی عراقی نقش واسطه را دارند.
در نتیجه، بسیاری از کار شناسان امنیت ملی آمریکایی بر این باورند که حضور ایران در عراق به عراقی ها کمک کرده تا خطوط خود را در مقابل پیشروی داعش محافظت کنند، تا زمانی که کار آموزش نیروهای ارتش عراق ـ که آمریکا مشغول آن است ـ به پایان برسد.
ولی نصر، مشاور ویژه سابق اوباما و رئیس فعلی دانشکده مطالعات عالی بین المللی در دانشگاه جانز هاپکینز می گوید: «تنها راهی که دولت اوباما بر اساس آن می تواند استراتژی خود را پیش ببرد، پذیرش ضمنی این موضوع است که ایرانی ها بیشتر وزن کار را به دوش بگیرند و در نبردهای زمینی به پیروزی دست یابند... موفقیت استراتژی نظامی آمریکا در عراق تاکنون تا حد زیادی مرهون ایران بوده است».
این ایران بود که در ماه اوت گذشته، با بسیج کردن گروه های نظامی شیعه، توانست محاصره شهر «آمرلی» را بشکند. در جریان آن عملیات، جنگنده های آمریکایی با بمباران هوایی مواضع داعش به حمایت از نیروهای زمینی پرداختند.
در همان زمان، مقامات دولت آمریکا اشاره کردند که در عملیات آزادسازی آمرلی، هماهنگی و همکاری واشنگتن با متحدان خود، یعنی واحدهای ارتش عراق و نیروهای کرد بوده است. یک مقام ارشد دولت آمریکا می گوید: «از سوی ما هیچ گونه هماهنگی با گروه های نظامی شیعه انجام نشد. این کار توسط نیروهای امنیتی عراق انجام گرفت».
در ماه نوامبر نیز این نیروهای ایرانی سپاه قدس بودند که در عملیات آزادسازی شهر «بیجی» از دست داعش و شکستن محاصره یک پالایشگاه نفت در نزدیکی این شهر، از نیروهای نظامی شیعه و نیروهای امنیتی عراق پشتیبانی کردند.
افزون بر این، باید اشاره کرد که به گفته دیپلمات های آمریکایی و نیز برخی دیپلمات های کشورهای منطقه، تابستان امسال و زمانی که نیروهای داعش موصل را به تصرف درآورده و قصد خود را حمله به اربیل قرار داده بودند، سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروهای قدس با دو هواپیما پر از تسلیحات و تدارکات نظامی به اربیل رفت تا به نیروهای کرد کمک برساند. به گفته این دیپلمات ها، همین کمک های ایران سبب تقویت خط دفاعی اربیل شد.
اکنون نیز در جریان عملیات آزادسازی تکریت، دو سوم از مجموع ۳۰ هزار نیروی حاضر در عملیات را گروه های مسلح شیعه تشکیل می دهد. گفته می شود که فرماندهی این عملیات را نیز فرمانده نیروهای قدس سپاه پاسداران بر عهده دارد.
به هر حال، حتی اگر آمریکا مستقیم در عملیات تکریت حضور و مداخله نداشته باشد، باز هم از تلاش های ایران برای بازپس گیری این شهر از داعش نفع می برد. ژنرال مارتین دمپسی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، روز سه شنبه در جریان جلسه ای در کمیته نیروهای مسلح سنا گفت، حضور نیروهای شیعه تحت حمایت ایران در تکریت، می تواند امری مثبت به شمار رود.
با وجود این، نمایندگان جمهوری خواه کنگره هشدار می دهند در پی عملیات تکریت، نفوذ ایران در عراق می تواند بیش از پیش افزایش یابد. سناتور جان مک کین در این زمینه می گوید: «ما نیز در هدف اوباما برای شکست دادن داعش شریکیم؛ اما موفقیت در این مأموریت از طریق تسلیم شدن در مقابل تلاش های ایران برای دستیابی به هژمونی منطقه ای حاصل نخواهد شد».
با همه اینها، لاندون شرودر، تحلیلگر اطلاعاتی که در زمان سقوط موصل در عراق حضور داشت، اشاره می کند که ایران هم اکنون نیز از طریق دولت عراق ـ که متحد نزدیکش به شمار می رود ـ در این کشور نفوذ دارد. وی می گوید: «تا این مقطع، هر که تحولات عراق را رصد می کند، باید بداند که ایران، پرنفوذ ترین کشور در عراق است؛ هرچند این امر برای آمریکایی که پول و نیروی انسانی زیادی در عراق از دست داده ناخوشایند است، واقعیت دارد».
شرودر می گوید در حال حاضر، تنها نیرویی که قادر است نیروهای مسلح کرد، ارتش عراق و نیروهای مسلح شیعه را علیه داعش با یکدیگر متحد کند، ایران است.
نظر شما :