انقلاب به شیوه زنان‌سعودی
روزنامه همشهری نوشت: سختگیری مقامات عربستانی به‌ویژه چهره‌های وهابی نسبت به رانندگی زنان روز به روز بیشتر می‌شود تا جایی که مفتی اعظم این کشور برای زنانی که رانندگی می‌کنند آرزوی مرگ کرد.
اما این موجب نشده که زنان عقب‌نشینی کنند و هرچه موانع بیشتر می‌شود آنها برای گرفتن حق خود جدی‌تر می‌شوند. روز 17ژوئن زنان عربستانی در یک حرکت نمادین در خیابان‌ها رانندگی کردند. با آغاز موج اعتراض‌های مردمی در کشورهای عربی، مردم عربستان هم مانند همسایگان اطراف خود یعنی بحرین و یمن تحرکاتی را در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی آغاز کرده‌اند اما نیروهای امنیتی آل‌سعود با حضور گسترده در خیابان‌ها مانع از شکل‌گیری هر تجمعی می‌شوند. اکنون که زنان عربستانی در اعتراض به ممنوعیت رانندگی جنبش اعتراضی خود را آغاز کرده‌اند، این جنبش کارکردی سیاسی- اجتماعی یافته‌است.
این روزها در عربستان، حوادثی باورنکردنی رخ‌می‌دهد! آنچه بیش از همه مایه تعجب شده، طرح تقاضای زنان این کشور برای رانندگی نیست زیرا پیش از این نیز بارها چنین خواسته‌ای مطرح شده بود. نکته عجیب و قابل توجه، واکنش مردها به این موضوع است؛ صدها نفر از مردان عربستانی حاضر شده‌اند با زنان همراهی کرده و برای گرفتن حق رانندگی به آنها کمک کنند. این مردها به زنان پیوسته و در طومارها و نامه‌های مختلفی که خطاب به ملک عبدالله، پادشاه کشورشان می‌نویسند، نام کامل خود را درج می‌کنند تا حمایت همه جانبه‌شان را نشان دهند. چنین واکنشی برای زنان عربستانی بسیار عجیب و کم‌سابقه است و همین موجب شده خودشان نیز برای گرفتن حق رانندگی بیش از پیش تلاش کرده و با جدیت بیشتری موضوع را پیگیری کنند.
یکی از زنانی که این طومارها را امضا کرده، ضمن اشاره به اینکه از نوشتن نام کامل خود هراسی به دل راه نمی‌دهد، می‌گوید: می‌خواستم آنها دقیقا بدانند چه کسی طومار را امضا می‌کند و از این موضوع نمی‌ترسد.
او تا چند روز پیش نسبت به ممنوعیت رانندگی زنان در خیابان‌های عربستان کاملا بی‌تفاوت بود و این موضوع برایش اهمیتی نداشت و از آنجا که ترجیح می‌داد به جای نشستن پشت فرمان، به‌عنوان مسافر و به راحتی در خیابان‌ها رفت‌وآمد کند، نگران وخیم شدن وضعیت پارک خودرو در جده و ریاض نبود اما حالا دیگر شرایط فرق کرده و او نیز مانند بسیاری از شهروندان عربستانی نسبت به این مسئله حساس شده و می‌خواهد برای احقاق حقوق همنوعانش نقشی ایفا کند. این در حالی است که از او و بسیاری از امضاکنندگان طومارها انتظار نمی‌رفت دست به چنین اقدامی بزنند.
این زن عربستانی معتقد است که وقتی تعداد معترضان زیاد شود، امنیت افزایش می‌یابد زیرا آل‌سعود نمی‌توانند هزاران نفر از مردم را دستگیر کنند. ماجرای مبارزه برای رانندگی زنان در عربستان از آنجا شروع شد که منال الشریف به کمک دوستانش گروهی راه‌انداخت و از همه زنان خواست روز 17ژوئن(27 خرداد) در خیابان‌ها رانندگی کنند. آنها این مبارزه را «من ماشین خودم را خواهم راند» نامیده‌اند. کار برای منال الشریف ساده نبود و پس از آغاز فعالیت به موانع بسیاری برخورد. اواخر ماه می و پس از اعلام برنامه 17ژوئن 2 بار او را بازداشت کردند. البته الشریف تنها قربانی قانون منع رانندگی نبود و در شهر قسیم نیز یک زن هنگام رانندگی بازداشت شد.
الشریف هنگام رانندگی فیلمی از خود تهیه کرده و در یوتیوب در معرض دید همگان قرار داده بود تا سایر زنان را به رانندگی تشویق کند. الشریف در این فیلم ضمن دفاع از حق زنان برای رانندگی می‌گوید: همه نمی‌توانند راننده استخدام کنند زیرا برای مردم بسیار گران تمام می‌شود. طبیعی است که بیشتر خانواده‌ها نمی‌توانند از پس هزینه‌های بالای آن برآیند.
آن‌طور که الشریف در این فیلم ویدئویی اشاره می‌کند، گاهی اوقات شرایط دشواری پیش می‌آید که زنان ناچار می‌شوند خودشان پشت فرمان بنشینند و در چنین مواردی قانون ممنوعیت رانندگی، آنها را به دردسر می‌اندازد. او در توضیح این مشکلات از مخاطبان فیلم می‌پرسد: اگر خدای نکرده مردی دچار حمله قلبی شود و همسرش حق رانندگی نداشته باشد و هیچ مرد دیگری نیز اطراف آنها نباشد، چه باید کرد؟
همان‌طور که الشریف می‌گوید، بسیاری از زنان در مواقع اضطراری، در نبود مردی که پشت فرمان بنشیند با مشکلاتی جدی مواجه می‌شوند.
ریم غزال که یک بار در تنگنا قرار گرفته و چنین شرایط دشواری را پشت سر گذاشته از این تجربه تلخ می‌گوید؛« زمانی که در محوطه‌ای مسکونی در جده زندگی می‌کردیم، برادر کوچکم که نوزاد بود دچار مشکل تنفسی شد. جمعه بود و تعطیل. پدرم هم به یک سفر تجاری رفته بود. هنوز تلفن همراه رایج نشده بود و هر کاری که کردیم نتوانستیم پزشک کلینیک را پیدا کنیم که برای معاینه برادرم به خانه بیاید.
نمی‌توانم توصیف کنم که مادرم چقدر وحشت کرده بود و چطور برادرم را بغل کرده و به طرف خانه همسایه‌ها می‌رفت که یک مرد پیدا کند،اما هیچ‌کس نبود. من نوجوان بودم و مانند سایر همسالانم گاهی پشت فرمان می‌نشستم اما هنوز نمی‌توانستم خوب رانندگی کنم. شرایط به قدری دردناک بود که مادرم سوئیچ ماشین را به من داد و گفت رانندگی کنم. وقتی به خروجی محوطه رسیدیم مادرم زوجی را دید که به طرف ما می‌آمدند. به سرعت پیاده شد و به همراه برادرم سوار ماشین آنها شد تا من و خواهر کوچکم که روی صندلی عقب نشسته بود، گیج و حیران به حال خود رها شویم». تصویری که غزال ارائه می‌دهد، داستانی است که امکان دارد برای هر زن عربستانی اتفاق بیفتد. آنها تا زمانی که نتوانند ماشین‌هایشان را برانند در شرایط اضطراری باید وحشت‌زده و درمانده، نگران این باشند که اگر دستگیر شوند چه بر سرشان خواهد آمد.
مسئله این است که یک زن هنگام رانندگی هیچ عمل خلاف شرعی انجام نداده و مشخص نیست چه مجازاتی در انتظارش است. در چنین شرایطی باید پرسید اگر هزاران زن هنگام رانندگی توسط پلیس دستگیر شوند، چه جریمه‌ای برایشان در نظر گرفته خواهد شد؟به هر حال این روزها تعداد زنان و مردانی که به دفاع از رانندگی زنان عربستانی برخاسته‌اند در حال افزایش است و افرادی مانند الشریف حامیان فراوانی پیدا کرده‌اند.
حالا دیگر نه تنها عربستانی‌ها بلکه مردم سایر نقاط دنیا نیز وضعیت الشریف و همراهانش را به دقت پیگیری می‌کنند و گروه‌های مختلفی تشکیل داده‌اند تا حمایت خود را از آنها اعلام کنند. در فضای اینترنت نیز صفحات بسیاری به کمپین 17 ژوئن اختصاص یافته که می‌توان به گروهی متشکل از 950 مرد اشاره کرد. این مردان قول داده‌اند از رانندگی زن‌ها دفاع کنند و برای حمایت از آنها مقابل هرکسی که مانع رانندگی‌شان شود حاضرند دستار از سر برداشته و کفش هایشان را درآورند.
اما این موجب نشده که زنان عقب‌نشینی کنند و هرچه موانع بیشتر می‌شود آنها برای گرفتن حق خود جدی‌تر می‌شوند. روز 17ژوئن زنان عربستانی در یک حرکت نمادین در خیابان‌ها رانندگی کردند. با آغاز موج اعتراض‌های مردمی در کشورهای عربی، مردم عربستان هم مانند همسایگان اطراف خود یعنی بحرین و یمن تحرکاتی را در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی آغاز کرده‌اند اما نیروهای امنیتی آل‌سعود با حضور گسترده در خیابان‌ها مانع از شکل‌گیری هر تجمعی می‌شوند. اکنون که زنان عربستانی در اعتراض به ممنوعیت رانندگی جنبش اعتراضی خود را آغاز کرده‌اند، این جنبش کارکردی سیاسی- اجتماعی یافته‌است.
این روزها در عربستان، حوادثی باورنکردنی رخ‌می‌دهد! آنچه بیش از همه مایه تعجب شده، طرح تقاضای زنان این کشور برای رانندگی نیست زیرا پیش از این نیز بارها چنین خواسته‌ای مطرح شده بود. نکته عجیب و قابل توجه، واکنش مردها به این موضوع است؛ صدها نفر از مردان عربستانی حاضر شده‌اند با زنان همراهی کرده و برای گرفتن حق رانندگی به آنها کمک کنند. این مردها به زنان پیوسته و در طومارها و نامه‌های مختلفی که خطاب به ملک عبدالله، پادشاه کشورشان می‌نویسند، نام کامل خود را درج می‌کنند تا حمایت همه جانبه‌شان را نشان دهند. چنین واکنشی برای زنان عربستانی بسیار عجیب و کم‌سابقه است و همین موجب شده خودشان نیز برای گرفتن حق رانندگی بیش از پیش تلاش کرده و با جدیت بیشتری موضوع را پیگیری کنند.
یکی از زنانی که این طومارها را امضا کرده، ضمن اشاره به اینکه از نوشتن نام کامل خود هراسی به دل راه نمی‌دهد، می‌گوید: می‌خواستم آنها دقیقا بدانند چه کسی طومار را امضا می‌کند و از این موضوع نمی‌ترسد.
او تا چند روز پیش نسبت به ممنوعیت رانندگی زنان در خیابان‌های عربستان کاملا بی‌تفاوت بود و این موضوع برایش اهمیتی نداشت و از آنجا که ترجیح می‌داد به جای نشستن پشت فرمان، به‌عنوان مسافر و به راحتی در خیابان‌ها رفت‌وآمد کند، نگران وخیم شدن وضعیت پارک خودرو در جده و ریاض نبود اما حالا دیگر شرایط فرق کرده و او نیز مانند بسیاری از شهروندان عربستانی نسبت به این مسئله حساس شده و می‌خواهد برای احقاق حقوق همنوعانش نقشی ایفا کند. این در حالی است که از او و بسیاری از امضاکنندگان طومارها انتظار نمی‌رفت دست به چنین اقدامی بزنند.
این زن عربستانی معتقد است که وقتی تعداد معترضان زیاد شود، امنیت افزایش می‌یابد زیرا آل‌سعود نمی‌توانند هزاران نفر از مردم را دستگیر کنند. ماجرای مبارزه برای رانندگی زنان در عربستان از آنجا شروع شد که منال الشریف به کمک دوستانش گروهی راه‌انداخت و از همه زنان خواست روز 17ژوئن(27 خرداد) در خیابان‌ها رانندگی کنند. آنها این مبارزه را «من ماشین خودم را خواهم راند» نامیده‌اند. کار برای منال الشریف ساده نبود و پس از آغاز فعالیت به موانع بسیاری برخورد. اواخر ماه می و پس از اعلام برنامه 17ژوئن 2 بار او را بازداشت کردند. البته الشریف تنها قربانی قانون منع رانندگی نبود و در شهر قسیم نیز یک زن هنگام رانندگی بازداشت شد.
الشریف هنگام رانندگی فیلمی از خود تهیه کرده و در یوتیوب در معرض دید همگان قرار داده بود تا سایر زنان را به رانندگی تشویق کند. الشریف در این فیلم ضمن دفاع از حق زنان برای رانندگی می‌گوید: همه نمی‌توانند راننده استخدام کنند زیرا برای مردم بسیار گران تمام می‌شود. طبیعی است که بیشتر خانواده‌ها نمی‌توانند از پس هزینه‌های بالای آن برآیند.
آن‌طور که الشریف در این فیلم ویدئویی اشاره می‌کند، گاهی اوقات شرایط دشواری پیش می‌آید که زنان ناچار می‌شوند خودشان پشت فرمان بنشینند و در چنین مواردی قانون ممنوعیت رانندگی، آنها را به دردسر می‌اندازد. او در توضیح این مشکلات از مخاطبان فیلم می‌پرسد: اگر خدای نکرده مردی دچار حمله قلبی شود و همسرش حق رانندگی نداشته باشد و هیچ مرد دیگری نیز اطراف آنها نباشد، چه باید کرد؟
همان‌طور که الشریف می‌گوید، بسیاری از زنان در مواقع اضطراری، در نبود مردی که پشت فرمان بنشیند با مشکلاتی جدی مواجه می‌شوند.
ریم غزال که یک بار در تنگنا قرار گرفته و چنین شرایط دشواری را پشت سر گذاشته از این تجربه تلخ می‌گوید؛« زمانی که در محوطه‌ای مسکونی در جده زندگی می‌کردیم، برادر کوچکم که نوزاد بود دچار مشکل تنفسی شد. جمعه بود و تعطیل. پدرم هم به یک سفر تجاری رفته بود. هنوز تلفن همراه رایج نشده بود و هر کاری که کردیم نتوانستیم پزشک کلینیک را پیدا کنیم که برای معاینه برادرم به خانه بیاید.
نمی‌توانم توصیف کنم که مادرم چقدر وحشت کرده بود و چطور برادرم را بغل کرده و به طرف خانه همسایه‌ها می‌رفت که یک مرد پیدا کند،اما هیچ‌کس نبود. من نوجوان بودم و مانند سایر همسالانم گاهی پشت فرمان می‌نشستم اما هنوز نمی‌توانستم خوب رانندگی کنم. شرایط به قدری دردناک بود که مادرم سوئیچ ماشین را به من داد و گفت رانندگی کنم. وقتی به خروجی محوطه رسیدیم مادرم زوجی را دید که به طرف ما می‌آمدند. به سرعت پیاده شد و به همراه برادرم سوار ماشین آنها شد تا من و خواهر کوچکم که روی صندلی عقب نشسته بود، گیج و حیران به حال خود رها شویم». تصویری که غزال ارائه می‌دهد، داستانی است که امکان دارد برای هر زن عربستانی اتفاق بیفتد. آنها تا زمانی که نتوانند ماشین‌هایشان را برانند در شرایط اضطراری باید وحشت‌زده و درمانده، نگران این باشند که اگر دستگیر شوند چه بر سرشان خواهد آمد.
مسئله این است که یک زن هنگام رانندگی هیچ عمل خلاف شرعی انجام نداده و مشخص نیست چه مجازاتی در انتظارش است. در چنین شرایطی باید پرسید اگر هزاران زن هنگام رانندگی توسط پلیس دستگیر شوند، چه جریمه‌ای برایشان در نظر گرفته خواهد شد؟به هر حال این روزها تعداد زنان و مردانی که به دفاع از رانندگی زنان عربستانی برخاسته‌اند در حال افزایش است و افرادی مانند الشریف حامیان فراوانی پیدا کرده‌اند.
حالا دیگر نه تنها عربستانی‌ها بلکه مردم سایر نقاط دنیا نیز وضعیت الشریف و همراهانش را به دقت پیگیری می‌کنند و گروه‌های مختلفی تشکیل داده‌اند تا حمایت خود را از آنها اعلام کنند. در فضای اینترنت نیز صفحات بسیاری به کمپین 17 ژوئن اختصاص یافته که می‌توان به گروهی متشکل از 950 مرد اشاره کرد. این مردان قول داده‌اند از رانندگی زن‌ها دفاع کنند و برای حمایت از آنها مقابل هرکسی که مانع رانندگی‌شان شود حاضرند دستار از سر برداشته و کفش هایشان را درآورند.
نظر شما :