روزهای آخر ریاست حلبوسی؟
ناظران برآورد کردهاند که مدت بقای حلبوسی در قدرت احتمالا از تاریخ انتخابات در ۲۴ دسامبر فراتر نمیرود و در صورت شکست حزب او در آن برکناریاش از ریاست پارلمان به تلاش زیادی نیاز نخواهد داشت.
ادامه مطلبناظران برآورد کردهاند که مدت بقای حلبوسی در قدرت احتمالا از تاریخ انتخابات در ۲۴ دسامبر فراتر نمیرود و در صورت شکست حزب او در آن برکناریاش از ریاست پارلمان به تلاش زیادی نیاز نخواهد داشت.
ادامه مطلبواضح است که اگر نظام سیاسی تغییر اساسی نکند، عراق به زودی با موج جدیدی از تشدید تنش ها روبه رو خواهد شد. ناکارآمدی ذاتی نظام سیاسی عراق خود را بازتولید، و به طور مداوم نابرابری های اجتماعی ایجاد می کند.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: صبر مردم هم حدی دارد، همان طور که دیدیم طرفداران مقتدی صدر در فراخوان نماز جمعه اش حضوری چشمگیر داشتند اما همان مردم در فراخوان تظاهرات چند روز بعد او شرکت نکردند چرا که از وضعیت خسته شده بودند. جریان های سیاسی باید درک کنند که شکست اراده ها را شاید الآن بتوانند پیش ببرند اما زمانی که کاسه صبر مردم لبریز شد همه اراده ها شکسته می شود.
ادامه مطلبدر کشور مافیایی عراق، انقلاب صدر علیه طبقات سیاسی فاسد بیشتر مانند اقدام مایکل کورلئونه علیه سایر خانواده ها و نه برخورد الیوت نس، پلیس، علیه آل کاپون است. صدر با توجه به پایگاه، قدرت خیابانی و جهت گیری سیاسی اش، اغلب به عنوان عامل بالقوه تغییر در نظر گرفته می شود، ولی تکیه بر یا متحد شدن با صدری ها نیازمند شناخت فرصت ها و تهدیدهای ارائه شده توسط جنبش است. این روحانی عراقی وعده اصلاحات می دهد، ولی انگیزه چندانی برای اجرای تغییرات ریشه ای در نظام ندارد.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: آشی که سرایا سلام جریان صدر طی ساعت های گذشته می پخت، به قول معروف، آن قدر شور شد که آشپز هم از شوری اش نالید، مقتدی صدر عصر سه شنبه با شرکت در کنفرانس مطبوعاتی از رفتارهای خشونت آمیز طرفداران خود ابراز بیزاری کرد و خواستار توقف فوری تظاهرات و خشونت ها شد و به آنها یک ساعت فرصت داد صحنه را ترک کنند و به اعتراض ها پایان دهند. البته بیزاری او نه از روی ناراحتی رفتار طرفدارانش، بلکه از روی ناکامی در رسیدن به اهدافی بود که انتظارشان را داشت.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: مقتدی صدر بعد از تحمل چندین ضربه سیاسی در حرکتی فرار رو به جلو تصمیم گرفت وارد فاز نبرد خیابانی شود. همان چیزی که مدتها برای آن انتظار کشیده بود و دائما در سر می پروراند. اردوکشی خیابانی با هدف تسویه مخالفان و حذف رقبا از یک سو و ترساندن افکار عمومی و مردم عادی از سوی دیگر، با هدف رسیدن به آنچه آرزویش را دارد؛ رهبری بلامنازع عراق.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: کش مکش مقتدی صدر و نوری مالکی که هر دو برندگان اصلی جریان های سیاسی شیعی انتخابات عراق در دو جبهه مخالف هم هستند را می توان در حقیقت درگیری بازندگان سیاسی ای دانست که هر کدام به خود گل زده است، اما قصدی برای کنار رفتن از صحنه سیاسی ندارند و همچنان نه تنها برای ماندن بلکه گرفتن امتیاز و تصاحب هر چه بیشتر کیک قدرت نهایت تلاش خود را می کنند.
ادامه مطلبمقتدی صدر در این نماز جمعه حضور پیدا نکرد. علت این اقدام وی هنوز مشخص نیست و اعلام نشده است. شیخ محمود الجیاش، نماینده او برای انجام سخنرانی اصلی بود و تلاش کرد از چارچوب هماهنگیهای شیعیان انتقاد کند و فهرستی شامل ده شرط تقریبا غیرممکن را ارائه کرد که برجستهترین آنها انحلال الحشد الشعبی، خلع سلاح آن و انحصار سلاح در دست ارتش و بازخواست فاسدان بود.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: عراق روزهای سختی را می گذراند. مردم سرخورده خشمگینند و احزاب سیاسی ناتوان از شکست اراده رقبا نیز می رود تا خشم خود را به خیابان بکشند، این وضعیت با رسیدن فصل گرما و تشدید کمبودهای همیشگی خدماتی مثل برق و آب، می تواند کشور را به نقطه جوش برساند. یعنی همان چیزی که نماینده سازمان ملل در عراق در آخرین گزارش دوره ای خود به شورای امنیت هشدار داده است.
ادامه مطلبسعید جمشیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عراق برای تشکیل دولت جدید وارد مرحله حساسی شده و حل آن نیازمند ائتلاف گروهاست تا بتوانند به این اختلافات پایان دهند و علاوه بر این وقت کشی در انتخاب رئیس جمهور عواقب سختی را بر گروهای سیاسی، دولت و مردم عراق خواهد گذاشت.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: انتخابات اخیر عراق در فضای گرگ و میشی برگزار شده است. انتخاباتی که برآمده از خواست تظاهرات کنندگان سال ۲۰۱۹ بود که خواهان تغییر وضع موجود بودند بدون آن که روشن کنند دقیقا چه می خواهند و چه افقی برای کشور مدنظرشان است. در عین حال که تحت تاثیر گروه ها و جریان هایی قرار گرفتند که تظاهرات را فرصتی برای تغییر کل نظام حاکم بر عراق دانستند و برای آن طرح ریزی کردند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: در حالی که شاهدیم اهل تسنن در یک وحدت روشنی به سر می برند و به گفته سران اهل تسنن، ترکیه و امارات متحده عربی و اردن در ایجاد این وحدت نقش مستقیمی داشته اند، شیعیان در نوعی تشتت و شکاف به سر می برند. شاید مشابه چنین وضعیتی را در میان کردها نیز شاهد باشیم ولی در آنجا نیز نوعی نگاه ایرانی – ضد ایرانی در میان است که یکی تلاش دارد دیگری را حذف کند. در عین حال که به نظر می رسد برجسته سازی شکاف شیعی – شیعی بیش از درون کردی است، چرا که هر چه باشد این شیعیان هستند که در عرف دولت سازی در عراقِ بعد از سقوط رژیم بعث، نقشی تعیین کننده در تشکیل دولت داشتهاند. دولتی که اختیارات رئیس آن بیش از مناصب دیگر حکومتی است.
ادامه مطلباگر به سفر کاظمی به شهر صدر توجه کنیم تصویر کامل میشود. کاظمی که جریان مردمی موثر یا حزب یا از پیشینه سیاسی برخوردار نیست صدر را تنها پایگاه خود میبیند که میتواند برای ادامه فعالیت سیاسی خود به آن تکیه کند و اگر به نامزدی دوباره برای نخست وزیری فکر میکند صدریها تنها طرفی هستند که میتوانند از او حمایت کنند. در مقابل صدر نیز باور دارد کاظمی اسب تروایی است که می تواند از طریق آن نفوذش در قدرت را حفظ کند و مهمتر اینکه مقتدی صدر از طریق حفظ کاظمی به عنوان نخست وزیر میخواهد از نخست وزیر شدن یکی از شخصیتهای وابسته به دشمنانش به ویژه از جریان مالکی پرهیز کند.
ادامه مطلبکارشناسان و دانشمندان علوم اجتماعی بخشی از نخبگان سیاسی آمریکا هستند. در سنت آمریکا میان دولت، دانشگاه، اندیشکده ها رابطه بسیار نزدیکی وجود دارد و این امر منجر به تحلیل هایی می شود که قرار است در تصمیمات تصمیم گیرندگان و نیز در دخالت مستقیم کارشناسان در مدار تصمیم گیری تأثیرگذار باشند.
ادامه مطلبشاخص نخست، میزان مشارکت بود که از ۴۱ درصد فراتر نرفت. این رقم حتی از انتخابات پیشین نیز پایینتر بود که ۴۴ درصد مشارکت را به ثبت رسانده بود. این میزان مشارکت رویگردانی مردم از انتخابات و بیاعتمادی آنها به قدرت نظام سیاسی و حزبی برای رهبری هرگونه تغییری قابل لمس را ثابت میکند.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: وحدت گروه های سیاسی شیعه عراقی به عنوان اکثریت جمعیتی عراق و همچنین طیفی که بیشترین تعداد گروه های سیاسی را در صحنه سیاسی کشور دارند و همچنین طیفی هستند که با وجود تلاش مخرب تمامی عوامل داخلی و خارجی، همچنان قدرتمندترین جریان در این کشور محسوب می شوند، حائز اهمیت است. جریان های شیعه عراقی در سال های اخیر متحمل فشارهای بسیاری شده اند، هم از جانب گروه های رقیب که تاب حضور آنها را در قدرت نداشتند و از هر فرصتی برای ضربه زدن به آنها استفاده می کردند و نمی خواستند در صحنه سیاسی عراق حضوری فعال داشته باشند و یکی از ارکان قدر باشند، هم از جانب قدرت های خارجی به ویژه قدرت های مرتجع عرب که به تحولات سیاسی عراق از دریچه طایفه ای می نگریستند و تاب حضور گروه های سیاسی شیعه عراقی در راس قدرت را نداشتند.
ادامه مطلبآرمان سلیمی در یادداشتی می نویسد: تا زمانــی که هر یــک از گروهها هویــت خــود را تنگنظرانه، فراگیر و برتر از دیگــر گروهها تعریف کند، همچنان کشــمکش بحــران هویت ملــی در عــراق باقی خواهــد مانــد. تنها در شــرایط مفاهمه و پذیــرش اصل برتــری منافع ملــی عراق بر هویتهــای تکــواره تعریف شــده می تواند نجــات بخش عراق کنونــی و پایان بحران هویت ملی در این کشــور باشــد.
ادامه مطلبپرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در راستای آینده پژوهی این چالش باید بیان کرد جامعه عراق بالقوه در یک ژئوپلتیک تنش زاست و اگر نخبگان سیاسی حاکم در عراق نتوانند فکری برای این چالش ها کنند عراق دورنمای خوشی را نمی تواند تجربه کند.
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عراق خواسته یا ناخواسته به یکی از میدانهای رویارویی تبدیل شده و باید دید "قرمز شدن" منطقه سبز چه پیامدهایی خواهد داشت و جناح بندی های شیعیان چگونه تکلیف خود را میان آوردگاه ایران و آمریکا روشن خواهند کرد؟
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی تحلیلگران دیدار مایک پنس، معاون ترامپ از اربیل و نرفتن او به بغداد را نشانه نارضایتی واشنگتن از عبدالمهدی و همراهی آمریکا با ریاض و ابوظبی برای کاهش نفوذ ایران در عراق می دانند. اگر اینگونه باشد، آیا می توان به این گزینه اندیشید که واشنگتن به یک جابه جایی سیاسی از نوع مصر و سودان در عراق می اندیشد؟ راه حلی که خواسته ریاض و ابوظبی است ولی به تایید آمریکا نیاز دارد.
ادامه مطلبعربستانی ها تا قبل از برگزاری انتخابات عراق تلاش های فشرده ای را برای وحدت بخشیدن طیف اهل تسننِ طرفدار خود در عراق انجام دادند. افراد امنیتی آنها مخفیانه به عراق سفر کردند و دیدارهای محرمانه ای را با برخی از مقامات اهل تسنن انجام دادند، اما گویا وقتی مقام های امنیتی عراقی از این سفرها آگاه شدند و چهره های شیعی هشدارهای لازم را دادند، اهل تسنن عقب نشستند و عربستانی ها نیز عقب نشینی کردند.
ادامه مطلبرفاقت بیش از حد با سعودی ها باعث ایجاد مناقشه بیشتر در کشور و چند پاره شدن بیش از حد سیاست در عراق و این بار در بین شیعیان خواهد شد. شاید که هدف اصلی سعودی برای استقبال از مقتدا تضعیف شیعیان عراق بوده باشد.
ادامه مطلب