علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اجلاس رهبران BRICS در آینده نزدیک در آفریقای جنوبی برای یک اجلاس تاریخی برگزار می شود تا سازمانی را که یک چهارم اقتصاد جهان را در اختیار دارد به یک نیروی ژئوپلیتیکی تبدیل کند و با اکتساب هویت حقیقی سیاسی و بین المللی بتواند سلطه غرب در امور جهانی را به چالش بکشد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: واقعیت‌های جاری در منطقه و آنچه بر گونه تازه روابط تهران و ریاض قابل تفسیر و تحلیل است؛ پرهیز از تزریق بدگمانی و خوش‌بینی انتزاعی است. مرور سفر اخیر «حسین عبداللهیان» وزیر امور خارجه به ریاض و جده و گفت‌گوهایش با همتای سعودی خود «فیصل بن سلمان» و نیز «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان، دستمایه‌ای نزدیک به واقعیت در اختیار می‌گذارد. این دستمایه تفسیری – تحلیلی بیرون از این چارچوب نیست که در‌حال حاضر و به هردلیل، اکنون طرف‌ها بر سر حداقلی از اشتراک نظر، توافق کرده‌اند؛ این که در رفتارشان از چه چیزی پرهیز کنند. نه اینکه چه کاری را باید انجام دهند. این حداقل هم در نوع خود دستاوردی مهم و راهگشا برای ترمیم اوضاع در آشفتگی منطقه می‌تواند باشد. اگرچه هنوز تا دستاورد ملموس و روشن راه دراز باقی است.
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی تاکید دارد که فعلا به نظر نمی‌رسد بتوان از دل تحولات سیاسی، دیپلماتیک و به‌خصوص میدانی به این نتیجه رسید که ایران و ایالات متحده آمریکا به یک توافق بزرگ‌تر دست پیدا کرده باشند و تبادل زندانیان دوتابعیتی و آزادسازی اموال بلوکه‌شده ایران بخشی از این توافق بزرگ‌تر خواهد بود. در این میان مقامات کاخ سفید و دولت بایدن هم مرتب تأکید دارند این توافق فقط در قالب آزادی زندانیان دوتابعیتی است و توافق دیگری وجود ندارد. مقامات دولت رئیسی هم کمابیش همین موضع را گرفته‌اند.
ادامه مطلب
مقامات ایران پیش از این هشدار داده بودند که در صورت تخلیه محموله نفتکش سوئز راجان، عاملان آن با پیامدهایی مواجه خواهند شد؛ کما‌اینکه سردار علی فدوی، جانشین فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درباره نفت ایرانی توقیف‌شده توسط آمریکا اخطار داد که «واشنگتن بارها مرتکب اشتباهات محاسباتی شده و بارها هم به اشتباهات خود پی برده است. اگر دشمنان حماقت کرده و نفتکش ایران را تخلیه کنند، مقابله‌به‌مثل خواهیم کرد، یکی از سیاست‌های کشور از زمان جنگ تحمیلی تاکنون مقابله‌به‌مثل بوده است».
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به تازگی شبکه arb۲۴ باکو گزارشی در مورد خشک شدن دریاچه ارومیه پخش کرده که گفتار متن آن به خوبی پرده از سیاست ها و برنامه های آتی حکومت علیف برمی دارد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری داخلی و سیاستگذاری خارجی که دارای ارتباط و تعامل فراگیر با یکدیگر هستند، اثرپذیری فراگیر از همدیگر دارند در مسائل و فرآیندهای گوناگون دارای ماهیت پیوندی به هم هستند و نمایشی از یک سیاستگذاری پیوندی دارند.
ادامه مطلب
به رغم درخواست جریان های مختلف سیاسی عراقی و نیز مطالبه مردم این کشور برای خروج نیروهای ناتو و آمریکا از عراق، اخبار حکایت از استمرار حضور این نیروها به بهانه های واهی دارد. در این باره ناتو ادعا کرد که ماموریت‌های بیشتری از جمله نقش‌های مستشاری و ظرفیت‌سازی در حمایت از نیروهای وزارت کشور عراق و فرماندهی پلیس فدرال بر عهده خواهد گرفت.
ادامه مطلب
جواد ملکیان در گفت وگویی تهدید اعضای کنگره آمریکا با محوریت جمهوری خواهان در خصوص فشار به دولت بایدن برای تخلیه محموله نفتی ایران را بیش از آنکه یک تهدید واقعی بداند یک بلوف انتخاباتی تلقی می‌کند که در سایه آن سعی بر آن است که جو بایدن در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ ایالات متحده آمریکا از هرگونه توافق و مذاکره و رسیدن به یک برگ برنده انتخاباتی در قبال ایران باز بماند.
ادامه مطلب
محسن کشوریان آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اتصال دو پروژه «کریدور میانی» ترکیه و «کمربند و راه» چین زمینه نزدیکی دو کشور را فراهم کرده و نزدیکی پکن-آنکارا می تواند به خطر خنثی سازی ژئوکونومیکی ایران منجر شود. در صورت پیوند عملیاتی آن دو پروژه به هم، این مسیر به‌عنوان تنها شریان زمینی اتصال چین و اروپا ذیل «کریدور چین-آسیای مرکزی-غرب آسیا» مطرح‌شده و نقش دیرینه دولت ایران را در پیوند آسیا و اروپا خنثی می کند. روابط ریلی ایران با چین را محدود می‌کند. درواقع جذابیت توسعه کریدور میانی برای اروپا و ترکیه این است که روسیه و ایران را دور می‌زند.
ادامه مطلب
محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر ایران در رابطه با عربستان همان گونه که عربستان دیدگاه سنتی خود را کنار گذاشت و با رویکردی به آینده از در آشتی با ایران در آمد، ایران نیز از دیدگاه سنتی خود دست بردارد و به عربستان کمک کند تا بتواند موازنه بهتری با آمریکا و اسرائیل بوجود آورد ضرری برای ایران ندارد و می تواند حوزه همکاری های دو کشور را گسترش دهد. در یک رویکرد ملی حتی با در نظر گرفتن مواضع انقلابی همچون حمایت از فلسطین، مبارزه با اسرائیل و کاهش حضور آمریکا در منطقه می توان راهبردهای مختلفی را با عربستان تعریف کرد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: هنوز هیچ شاهدی بر اختلاف یا دوری واشنگتن از نگاه اروپاییان به موضوع برجام و اختلاف‌های دامنه دار آنها با تهران در دست نیست. در واقع همسویی امریکا – اروپا در این باره به قوت خود باقی است. بنابراین ممکن است در موعد غروب برجام، شاهد اعمال مقررات صادراتی جدید و تحمیل فشارهای بیشتر علیه ایران باشیم اگر توافق تهران – واشنگتن محدود باشد در همان دو موردی که در بالا اشاره شد.
ادامه مطلب
پس از مصاحبه پنجشنبه هفته گذشته پیرمحمد ملازهی با انتخاب، دوباره موضوع «دیوار امنیتی» زابل و قرارگرفتن بخشی از زمین‌های کشاورزی مردم ایران در پشت این دیوار به محافل رسانه‌ای داخلی و خارجی بازگشت. البته در روزهای اخیر موضوع انتشار عکسی از مرزبندی میان ایران و افغانستان هم سروصدای زیادی به پا کرد؛ به‌ویژه آنکه گفته شده ایران در مرزبندی جدیدی که انجام داده، بخشی از زمین‌ها را ناخواسته به افغانستان داده است. تصویر مرزبندی جدید ایران و افغانستان همراه با نقل‌قولی از نماینده زابل فراگیرتر شد؛ صحبتی که مربوط به سال ۹۹ است و در‌این‌باره اذعان کرد «هزاران هکتار از اراضی منطقه سیستان در پشت دیوار مرزی قرار گرفته و عملا دسترسی کشاورزان به این مزارع قطع شده است».
ادامه مطلب
واقعیت این است که روسیه یک مدل بسیار مؤثر و سودمند برای ارتباط با قدرت های محلی در خاورمیانه ساخته است: دوستی با همه و نه علیه کسی. به لطف این سیاست عدم مداخله، روسیه از درگیری های متعدد منطقه ای کنار گذاشته شد و همچنین توانست روابط خود را با تمام قدرت های منطقه ای توسعه دهد. تهران این رویکرد را چندان دوست ندارد.
ادامه مطلب
در لابه‌لای حجم کثیری از خبرها و تحلیل‌های چند روز اخیر درباره توافق جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا بر سر تبادل زندانیان دوتابعیتی کمتر به تلاش‌های جو بایدن برای عادی‌سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل پرداخته شد. این در‌حالی است که عربستان سعودی برای نخستین بار در فلسطین سفیر تعیین کرد. پیرو این اقدام، نایف بن بندر السدیری، سفیر عربستان در اردن، روز شنبه نسخه‌ای از استوارنامه خود به‌عنوان سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار و غیرمقیم در فلسطین و سرکنسول در بیت‌المقدس را تحویل مجدی الخالدی، مشاور رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در امور دیپلماتیک داده است.
ادامه مطلب
در‌حالی از پنجشنبه هفته گذشته توجه محافل رسانه‌ای و کارشناسی به سمت توافق احتمالی جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا بر سر تبادل زندانیان دوتابعیتی رفته است که قبل‌تر از آن انتشار چند خبر مهم مؤید آن است که شرایط در منطقه آبستن تحولات معناداری خواهد بود. در‌این‌میان تحلیلگران، توافق تهران - واشنگتن و آزادی شش‌میلیارد دلار از اموال بلوکه‌شده ایران را در یک ظرف تحلیلی مجزا بدون درنظرگرفتن دیگر حوادث و رویدادها و اقدامات آمریکا در سوریه، افغانستان، قفقاز، تنگه هرمز، خلیج فارس و دریای عمان می‌بینند.
ادامه مطلب
پس از هفته‌ها کش‌وقوس خبری درباره مذاکرات تهران–واشنگتن بر سر تبادل زندانیان دوتابعیتی با میانجیگری کشورهایی مانند عمان و قطر، سرانجام بعد‌از‌ظهر پنجشنبه اخباری درباره حصول توافق بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا منتشر شد؛ خبری که هر دو طرف (تهران و واشنگتن) آن را تأیید کردند. با توجه به گسیل نیروهای نظامی ارتش آمریکا به منطقه و همچنین حضور پررنگ ناوها، جنگنده‌ها و زیردریایی‌های ایالات متحده از دریای عمان، تنگه هرمز و خلیج فارس تا سوریه، برخی درباره این تحرکات نظامی به دیده شک می‌نگریستند؛ از‌این‌رو به نظر می‌رسد توافق پنجشنبه می‌تواند یک سناریو برای عبور از تنش احتمالی تلقی شود. با این حال باید در نظر گرفت که این توافق می‌تواند سایه یک درگیری را از منطقه دور کند.
ادامه مطلب
مقامات ایرانی هنوز اظهار نظر روشنی در خصوص نظر خود درباره نیت مقامات کویتی برای آغاز اکتشاف و بهره‌برداری از میدان گازی آرش «بدون اینکه منتظر تعیین مرز با ایران باشند» انجام نداده‌اند جز اینکه گفتند مسئله را با کویت پیگیری می‌کنند.
ادامه مطلب
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری در پاسخ به سؤالی درباره افزایش نیروهای نظامی این کشور در تنگه هرمز مدعی شد که واشنگتن با هدف تضمین آزادی کشتیرانی و حمل‌ونقل دریایی دست به این کار زده است.
ادامه مطلب
مدل هوش مصنوعی فایر فکتری Fire Factory از داده های اهداف نظامی تایید شده برای محاسبه بار مهمات، اولویت بندی اهداف و اختصاص هزاران هدف به هواپیماها و پهپادها استفاده می کند. به گفته سخنگوی ارتش اسرائیل، در حالی که سیستم های هوش مصنوعی توسط اپراتورهایی کنترل می شوند که اهداف و طرح های حمله هوایی منفرد را تایید می کنند، این فناوری هنوز مشمول مقررات بین المللی یا ملی نیست.
ادامه مطلب
محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنبه حائز اهمیت دیگر نشست جده، پیام این نشست برای ایران بود؛ عربستان سعودی کوشید با برگزاری این نشست قدرت مانور خود در بین قدرتهای شرقی و غربی را به رخ ایران بکشد.
ادامه مطلب
اما روسیه نیز در سایه غرق شدنش در باتلاق اوکراین آخرین طرفی است که به دنبال گشودن جبهه جدید است و آنچه در سوریه انجام می‌دهد در بهترین حالت از تلاش برای برهم زدن اوضاع از طریق سوق دادن ایران و آمریکا به یک رویارویی در آنجا فراتر نمی‌رود تا به این ترتیب تمرکز آمریکاییها از روی اوکراین برداشته شود؛ اما ایران زیرکتر از آن است که در این دام بیفتد.
ادامه مطلب
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین حضور دریایی در مناطق دوردست و اقیانوس‌های آرام و اطلس را حضوری امنیت‌ساز برای کشور خواندند و افزودند: ویژه‌خواری در مسائل عمومی بشریت جزو خصوصیات آمریکا و ابرقدرتها است و اگر بتوانند حتی دریاها را هم به نام خود سند می‌زنند تا دست دیگران از آنها کوتاه شود اما شما با حضور خود و مقابله با اقدامات خصمانه آنها برای ناکامی یا تخریب این سفر، ثابت کردید که دریاهای آزاد متعلق به همه است. ایشان با اشاره به برخی مانع‌تراشی آمریکاییها در حمل و نقل‌های دریایی، گفتند: اینکه می‌گویند ما اجازه نمی‌دهیم فلان کشتی از فلان جا‌ها عبور کند، غلط زیادی است چراکه آبهای آزاد متعلق به همه است و دریا و هوا باید برای همه ملتها آزاد، و امنیت کشتیرانی و حمل و نقل دریایی باید برای همه تامین باشد.
ادامه مطلب
بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اینکه غربِ همیشه غدّار و جلوتر از همه ایالات متحده و رژیم منطقه ای متحدش، بدشان نیاید که همچون کره شمالی در منطقه ثروتمند شرق دور، شمشیر داموکلسی را بالای سر این منطقه هم ببیند، دیگر به اراده مردم و شانیت و تمدن خواهی آحاد ملت بستگی دارد. نقش کره شمالی منطقه ای همان اندازه مضر و نکبت بار است که آرزوهای به اصطلاح اپوزیسیون معلوم الحال داخلی و خارجی که هر گاه فرصت بیابند بیگانگان را به تحریم و تهدید و مداخله نظامی علیه کیش و کیان کشور تحریک می کنند.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در تاریخ روابط بین الملل ثبت است که وینستون چرچیل برای چندین هدف که جای بحث جداگانه می طلبد با ژوزف استالین، رهبر شوروی، بدون اطلاع آمریکایی ها، اروپای شرقی را بین انگلیس و شوروی سابق تقسیم کردند.
ادامه مطلب
دامنه‌ای از تحرکات و تحولات معنادار سیاسی، دیپلماتیک و میدانی طی هفته‌ها و به‌خصوص روزهای اخیر از سوی بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مجموعه‌ای متضاد و متناقض را به دست می‌دهد که حکایت از فضایی مبهم و گنگ دارد. از یک سو سفر پنجشنبه هفته گذشته علی باقری‌کنی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران به عمان و دیدارش با بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه این کشور (عمان) می‌تواند دالی بر این باشد که مذاکرات پشت پرده تهران - واشنگتن ذیل میانجیگری مسقط همچنان با شدت و ضعف ادامه دارد که کورسویی از امید را حفظ کرده است.
ادامه مطلب
سیدصادق حقیقت در گفت وگویی تاکید دارد که نمی‌توانیم در سیاست خارجی خود، با یک قدرت یا بلوک قدرت چیزی به نام «اتحاد دائمی» داشته باشیم. همه کشورهای جهان در حال برقراری ائتلاف‌های موقت هستند و ملاک آنها هم منافع ملی با حاصل جمع مثبت است. در چنین شرایطی، نمی‌توانیم سازی بزنیم که با سمفونی نظام بین‌الملل ناهمخوان باشد.
ادامه مطلب
در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که آیا عادی سازی روابط میان مراکش و اسرائیل به ویژه در زمینه نظامی و امنیتی و نیز انتشار خبرها درباره تلاش ایران برای احیای روابط خود با مراکش انگیزه الجزایر برای رفتن به سمت تهران بوده است؟
ادامه مطلب
اخیرا، باکو و تهران برای تسریع در اجرای پروژه های حمل و نقل مشترک توافق کردند و در اوایل ماه جاری، حسین امیرعبداللهیان با جیحون بایراموف و الهام علی اف دیدار کرد.
ادامه مطلب
روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از نگاه حامیان ایده تنهایی استراتژیک ایران، کشور ایران به دلیل قرارگیری در وضعیت انزوای راهبردی باید چند راهبرد را در اولویت خود قرار دهد و یا شاید هم چاره ای جز رجوع به این راهبردها نداشته باشد. مهمترین این راهبردها، دفاع در بیرون از مرزهاست چرا که دفاع در نقطه صفر مرزی برای کشوری که دچار تنهایی استراتژیک است به شکست خواهد انجامید، به همین منظور ضرورت دارد که ایران حضور خود را به فراتر از مرزهایش انتقال دهد. به نظر می‌رسد هم مفروضات و هم نتایج ارائه شده از سوی حامیان ایده تنهایی استراتژیک ایران از استحکام چندانی برخوردار نباشد و بتوان نقدهای جدی به آن وارد ساخت.
ادامه مطلب
با ارسال لایحه «ارجاع اختلاف بین بانک مرکزی ایران و دولت جمهوری کره به داوری» از سوی رئیس‌جمهوری به مجلس، شکایت ایران از کره جنوبی درباره استرداد مطالبات از بانک‌های این کشور از روز شنبه آغاز شد. در این مدت رسانه‌ها از ابعاد اقتصادی و همچنین حقوقی به این موضوع پرداختند، اما یکی از لایه‌های عمیق و مغفول مانده به ارتباط این شکایت با توقف احتمالی مذاکرات پشت پرده تهران – واشنگتن بازمی‌گردد. خبر این شکایت در کنار انتقال اموال بلوکه‌شده ایران از بانک‌های عراق به عمان و همچنین تحرکات نظامی آمریکا در منطقه احتمالا حکایت از تحولات معنادار سیاسی، دیپلماتیک و میدانی طی هفته‌های اخیر دارد که می‌تواند نشان از ناموفق‌بودن مذاکرات پشت پرده تهران - واشنگتن داشته باشد.
ادامه مطلب