بایدن تا کنون همه را ناامید کرده است
کارشناسان موسسه کارنگی با ارزیابی یک سال گذشته سیاست خارجی ایالات متحده سیاست دولت جو بایدن در یک سال آینده را بررسی کرده اند.
ادامه مطلبکارشناسان موسسه کارنگی با ارزیابی یک سال گذشته سیاست خارجی ایالات متحده سیاست دولت جو بایدن در یک سال آینده را بررسی کرده اند.
ادامه مطلبعبدالرضا فرجی راد در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که پیش نویس مورد ادعای رویترز می تواند یک مسیر برای اجرای گام به گام تعهد طرفین با محوریت ایران و آمریکا باشد که در نهایت توافق اصلی یعنی بر جام احیا شود. یعنی این پیش نویس حاوی چند گام و یا یک مرحله اولیه برای احیای برجام است. پس این سند ۲۰ صفحه ای به معنای توافق موقت نیست، بلکه گام های مقدماتی برای احیای برجام است.
ادامه مطلبمقام معظم رهبری فرمودند: در قضایای برجام در سال ۹۴ و ۹۵ ایرادی که بنده میگرفتم این بود که یک نکاتی باید در برجام رعایت می شد که مشکلات بعدی پیش نیاید. اعتراض من عمدتا به این بود. من میگفتم این نکات را باید در نظر بگیریم. در تذکرات هم آن را مکرر گفتم. خب بعضی از اینها در نظر گرفته نشد، مورد توجه قرار نگرفت این مشکلات بعدی پیش آمد که خب همه مشاهده میکنند. بنابراین نگاه به آینده مهم است.
ادامه مطلبجلال میرزایی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکیید کرد که تلآویو این امید را دارد از طریق مهره کرملین، شکل و محتوای سند توافق احتمالی در وین را مطابق با منافع و اهداف خود بچیند.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از بین سطور برخی گزارشهای امنیتی رسانههای اسرائیلی پیدا بود که تلآویو در پشت پرده در حال میانجیگری میان مسکو و پایتختهای غربی برای کاهش تنش است. البته قبل از این که بحران به این شکل بالا بگیرد، نفتالی بنت پیشنهاد نشست سران روسیه و اوکراین را مطرح کرده بود. اسرائیل که روابط راهبردی با دو طرف بحران یعنی آمریکا و اروپا و روسیه دارد، تمایل به وقوع تنشی بزرگ میان آنها ندارد. وقوع یک جنگ در این منطقه و "تنش تاریخی" دیگری میان غرب و روسیه علی رغم پارهای منافع اقتصادی مثل صادرات گاز به اروپا، اما تل آویو را در موقعیت بسیار دشواری قرار میدهد و دود این تنش میتواند آن را در منطقه پرآشوب خاورمیانه و در سایه حضور فزاینده روسیه به ویژه در سوریه اذیت کند. این مساله از آن جهت حائز اهمیت است که اخیرا مسکو با به پرواز درآوردن جنگندههای خود بر فراز جولان اشغالی به نوعی تلاش کرد که اسرائیل را برای تکاپو انداختن بیشتر لابیهای خود در آمریکا و اروپا فشار آورد که ظاهرا در نتیجه همین میانجیگریها و مذاکرات فشرده روسیه و طرفهای آمریکایی و اروپایی بحران "تا حدودی" در حال فروکش کردن است.
ادامه مطلبسیدوحید کریمی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که در سایه خلاء حافظه تاریخی، جمهوری اسلامی طی سال های اخیر اقتضائات سیاست خارجی کشور را به طریقی تعریف کرده و پیش برده که عملاً در بازی شطرنج مسکو و پکن یک کیش و مات دیپلماتیک را برای خود رقم زده است. چون به واسطه تقابل با آمریکا، نگاه ایدئولوژیک سطحی به دیپلماسی و فدا کردن منافع کشور کار به جایی رسیده که ایران به طور رسمی به یک نیمه مستعمره چین و روسیه بدل شده است.
ادامه مطلبمحسن جلیلوند در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که تنها راه جلوگیری از وجه المصالحه شدن ایران در مذاکرات وین توسط روسیه بر سر بحران اوکراین این است که تهران مذاکرات مستقیم با واشنگتن را در دستور کار قرار دهد.
ادامه مطلبفواد ایزدی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد: باید به سمتی گام برداریم که به جای تمرکز روی تضمین برای عدم خروج آمریکا یا هر کشور دیگری از برجام سعی کنیم خروج مجدد را با هزینه های فراوان برای آن کشور توام کنیم. به بیان دقیق تر و روشن تر من معتقدم که تیم مذاکره کننده باید در مسیری گام بردارد که اگر آمریکا به دنبال احیای برجام هست باید «تضمین هزینه پرریسک بودن توافق با خود را بدهد».
ادامه مطلبدر ایران، تصمیم گیرنده رهبر این کشور است که می تواند مشروعیت لازم برای این تصمیم سیاسی فراهم کند. اما مسئله این است که آیا دولت جو بایدن می تواند تصمیمی سیاسی بدون در نظر گرفتن حساسیت های داخلی و خارجی اتخاذ کند؟
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: شوکآور خواهد بود اگر به رغم همه خوشبینیها، در آخرین لحظه دوباره به اختلافات گذشته بازگردند. بدیهی نیز آن است که طرفهای ایرانی و امریکایی آمدهاند که توافق را به یکدیگر هدیه کنند. این هدایا که مقدمات آن با چاشنی اقدام دولت «جو بایدن» در بازگرداندن برخی معافیتهای تحریمی ایران در جمعه گذشته همراه شده، فضای روابط تهران و واشنگتن را تا حدودی تلطیف کرده است؛ اگرچه استقبال تهران از این اقدام سرد بود و خواستار انعطاف بیشتر از واشنگتن شد، اما در تشویق تهران برای توافق بیتأثیر نمیتواند باشد.
ادامه مطلباحمد بخشایش اردستانی در گفتوگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که شک نداشته باشید اگر ایران به سمت غنیسازی ۹۰ درصد و رسیدن به نقطه گریز هستهای پیش رود بی شک یه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلستان به عنوان اعضای رسمی برجام توانایی فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگرداندن اتوماتیک تمام تحریمها و قطعنامههای شورای امنیت را دارند. در این بین بنا به مفاد برجام چیزی به نام وتوی چین و روسیه کارایی ندارد. بنابراین در شرایط کنونی که شاهد بحرانی تر شدن وضعیت اقتصادی و معیشتی کشور هستیم عملاً اقدام دولت برای غنی سازی ۹۰ درصد طبق توصیه سعید جلیلی یک ریسک تمام عیار خواهد بود که می تواند حیات جمهوری اسلامی ایران را با خطر جدی مواجه کند.
ادامه مطلببه نظر میرسد که چین حمایت اقتصادی خود از ایران را مشروط به این کرده که تهران، دست کم در بلندمدت، به دنبال احیای برجام باشد. این معاملهای هوشمندانه است. اگر چین خرید نفت از ایران را افزایش نمیداد، تهران مدتها پیش به این نتیجه میرسید که ادامه مشارکت در برجام دیگر هیچ مزیتی اقتصادی ندارد.
ادامه مطلبدر حال حاضر، نیاز به یک چارچوب امنیتی در خاورمیانه به شدت حس می شود. با این حال، مساله واضح و جالب توجه این است که به رغم تغییر دولت در واشنگتن، ایالات متحده به روند فاصله گرفتن از امور منطقه پایان نداده یا دست کم، مشغول بازتعریف نحوه تعامل با شرکا و مخالفان در آنجاست. از جمله دلایل فاصله گرفتن آمریکا از منطقه می توان به خستگی ناشی از مشارکت در بسیاری از جنگ های ابدی و تلاش برای فاصله گرفتن از مسائل «کم اهمیت تر» برای تمرکز بیشتر بر رویارویی با چالش فزاینده چین به ویژه در اقیانوس هند و اقیانوس آرام اشاره کرد.
ادامه مطلبروح اله رحمانی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه در چالش امنیتى مداوم خود با غرب سعى می کند از کارت ایران استفاده کند و از این دریچه امتیازاتى بهدست آورد. بنابراین مسکو به روابط عادى تهران با دنیاى غرب تمایلى ندارد و مطلوبِ خود را در ادامه تنش ایران و غرب می داند چراکه از دل این تعارضات می تواند به نفع پیشبرد اهدافش در مقابل غرب استفاده کند.
ادامه مطلبمحمدصادق کوشکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که حتی اگر امروز توافقی در وین امضا شود به دلیل اجرایی شدن مفاد و بندهای آن و همچنین راستیآزمایی لغو تحریم ها و دادن تضمین برای عدم خروج مجدد از توافق احتمالی باید راه زیادی را طی کرد.
ادامه مطلبخروج امریکا از برجام، ایران را ترغیب کرد تا نفوذ خود را در یمن افزایش دهد و دفاع خود را در ورودی دریای سرخ تقویت کند و عربستان سعودی را ملزم کرد تا ملاحظه بیشتر به آن نشان دهد.
ادامه مطلبتلاش تهران برای توافق با روسیه در زمینه های مختلف، با تلاش ایران برای به سرانجام رساندن توافق هسته ای با غرب و لغو تحریم ها بی ارتباط نیست. با این حال بعید به نظر می رسد روابط ایران و روسیه به سطح روابط راهبردی ارتقاء یابد اما ممکن است به توسعه ابعاد نظامی و سیاسی منجر شود.
ادامه مطلبجلال میرزایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که امثال آقای شمخانی باید اجازه دهند موضعگیریهای دولت به طریقی اتخاذ شود که علاوه بر انسجام نگاه دستگاه اجرایی کشور در راستای سخنان سازنده کسانی نظیر امیرعبداللهیان پیرامون احتمال مذاکره مستقیم با آمریکا باشد، چون حداقلش آن است که در کوتاه مدت تاثیر سازنده ای روی بازار و کسب و کار هم تاثیر مثبت دارد.
ادامه مطلبعلی بیگدلی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تاکید داشت: وقتی که مرتبا شعار عدم مذاکره با آمریکا سر داده میشود، اما به فاصله چند سال بعد احتمال مذاکره با مستقیم با این کشور توسط دولت رئیسی و حاکمیت مطرح می شود. یا از آن طرف شاهد سفر حسین امیرعبداللهیان و باقری کنی به امارات متحده عربی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس هستیم و به موازاتش سفر طحنون بن زاید به تهران انجام می شود و در کنارش مذاکرات تهران – ریاض ادامه دارد، اما حملات موشکی و پهپادی انصارالله به ابوظبی در دستور کار قرار می گیرد و یا از آن طرف رئیسی با یک برنامهریزی نادرست و سیاست غلط در سایه ارائه دو بسته پیشنهادی و مطرح کردن انتظارات بیش از حد موازنه مذاکرات را به هم می زند و اکنون مجبور است برای ایجاد موازنه مجدد پیش شرط ها و امتیازات پیدرپی آمریکا را بپذیرد، همگی نشان میدهد سیاست خارجی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران از یک برنامهریزی دقیق، مدون و یک نظم منطقی برخوردار نیست.
ادامه مطلبکمال الزغول، پژوهشگر تاریخ آمریکا در گفت وگو با شبکه اسکای نیوز عربی ابراز عقیده می کند که آرامش ناپایدار و بی ثبات است و به همین سبب هنوز سخن گفتن درباره شکل توافق زود است، زیرا مذاکرات در پشت درهای بسته درباره سه محور در جریان دارد که شامل محور تضمینهای آمریکا به ایران مبنی بر عدم خروج مجدد از توافق، محور لغو محدود و نه کلی تحریم ها یعنی تحریم هایی که دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ تحمیل کرد و آخرین مورد، محور نظارت میدانی بر تاسیسات هسته ای ایران است.
ادامه مطلبفریدون مجلسی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تاکید کرد: واقعیت امر آن است که رئیس جمهور روسیه به خوبی میداند که روی کار آمدن رئیسی یعنی بازگشت جمهوری اسلامی ایران به سیاست نگاه به شرق و تلاش برای تعمیق مناسبات با روسیه و چین. به همین دلیل کرملین در همین ابتدای حیات دولت رئیسی با دعوت از او به عنوان یک اقدام نمایشی سعی کرده است نهایت سوء استفاده خود را از جمهوری اسلامی ایران برای تقابل با آمریکا و اروپا در پرونده های متعدد از ناتو گرفته تا اوکراین و ... ببرد.
ادامه مطلبتحولات سریع در منطقه موجب تغییر دیدگاه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در خصوص ایران و ترکیه شد. این کشورها دریافتند خلأ ناشی از تغییر راهبرد آمریکا در منطقه را اسرائیل نمی تواند پر کند و راهی جز تفاهم بین کشورهای منطقه برای پرهیز از برخورد وجود ندارد. این تغییر موضع کشورهای عربی، بعد از مذاکرات عربستان و ایران در بغداد و بهبود روابط امارات با ایران و ترکیه، آشکارتر شد.
ادامه مطلبجاوید قربان اوغلی در یادداشتی می نویسد: از خبرهای منتشره از وین چنین برمیآید که پس از وزنکشی و رجزخوانیهای طرفین اصلی مذاکرات در دور هفتم، قرار است در دور هشتم، مذاکرات به بار نشسته و به بنبست موجود خاتمه دهد.
ادامه مطلبسهراب علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ادراک راهبردی و انتظارات طرف های برجامی در مذاکرات وین امروز در وضعیت بسیط قرار دارد و آنچه این این رویکردهای بسیط را در تلاقی منافع ملی در کنار هم قرار خواهد داد، نگاه متوازن و رویکرد جدید بین المللی گرایی و تعامل هوشمند ایران به منظور بهره گیری از سازه های قدرت ملی برای کاهش تهدیدات در محیط امنیتی، تداوم تعاملات اقتصادی و نهایتا حفظ پیگیری منافع ملی است.
ادامه مطلبهادی خزاعی در یادداشتی می نویسد: مصادف شدن بخش اعظم سالهای ریاست جمهوری مکرون (از ۱۴ می۲۰۱۷ تا ژانویه ۲۰۲۰) بر فرانسه با سالهای حکومت ترامپ بر آمریکا با توجه به رویکرد سیاسی و اقتصادی ترامپ مبتنی بر یکجانبهگرایی و صرفاً در جهت تأمین منافع اقتصادی آمریکا که بعضاً هزینههای اقتصادی فراوانی نیز برای برخی از کشورهای اروپایی ازجمله فرانسه در پی داشت بر رویکرد مکرون در قبال تحولات ایران تاثیرگذار بود.
ادامه مطلبمحسن جلیلوند در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که اگر به هردلیلی قرارداد تسلیحاتی بین ایران و روسیه وجود داشته باشد و در سفر رئیسی هم امضا شود، بسیار بعید است در کوتاه مدت این جنگندهها و سامانه موشکی به تهران داده شود، چون احتمالا مسکو کدها و مختصات این جنگنده ها و سامانه موشکی را قبل از ایران به اسرائیل خواهد داد.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت یازدهم بخش مهمی از پرستیژ داخلی و بینالمللی خود را مدیون مذاکره و تعامل مستقیم با آمریکا بود که تا کنون دولت سیزدهم از چنین امتیازی محروم بوده یا اینکه در فکر کسب چنین پرستیژی نیست. دولت سید ابراهیم رئیسی نیز برای رهایی از حاشیههای کنونی و اتهاماتی مانند روسگرایی و چینگرایی باید از حق خود در مذاکره و تعامل مستقیم با آمریکا مشابه امتیاز دولت حسن روحانی بهرهبرداری کند.
ادامه مطلبدولت بایدن گاهی با خنثی بودن و گاهی نیز با چشم پوشی عمدی از اجرای تحریم های تحمیل شده بر ایران و سازمان های وابسته به آن در منطقه، ماموریت ایران را برای تقویت برنامه هسته ای و موشکی خود و اجرای مانورهای نظامی و افزایش مداخله در کشورهای عربی، تسهیل کرده است. به همین علت است که اکنون تهران وقت کشی می کند و عجله ای برای بازگشت به برجام ندارد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: شمارش معکوس در مذاکرات وین برای ایجاد توافق به عدد پایان نزدیک شده است. نشانههای توافق را در اظهارات خوش بینانه همه طرفها میتوان سراغ گرفت.
ادامه مطلبجلال میرزایی در گفتوگو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد: همینکه رهبری در سخنان یکشنه جاری تیم مذاکره کننده را تشویق به ادامه گفت و گوها کرده و در بیانات خود چهارچوب، محدودیت و خط قرمز جدیدی را برای مذاکرات ترسیم نکردهاند، می تواند کمک شایانی به تیم مذاکره کننده ایران در وین بکند. چون این سخنان از یک طرف نشاندهنده اعتماد حاکمیت به تیم مذاکره کننده ایرانی است و از طرف دیگر دست تیم مذاکره کننده برای رسیدن به یک توافق را باز می گذارد. حال اینکه در آینده تا چه اندازه می توان شاهد انجام مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا بود بیشتر بستگی به فضای مذاکرت، میزان پشیرفت گفت وگوهای وین و عملکرد واشنگتن دارد. فعلا که تهران پالس مثبت خود را فرستاده است و در عین حال هم فضای کنونی وین مثبت ارزیابی می شود.
ادامه مطلب