ریاض حجاب، نخست وزیر اسبق سوریه که در بحبوحه تنش های سوریه از دولت بشار اسد جدا شد و به اروپا رفت و به اپوزسیون پیوست، اخیرا در گفت وگویی تلویزیونی گفت اسد به او گفته است در انتخاب میان ایرانی‌ها و روس‌ها، ایرانی ها را انتخاب خواهد کرد.
ادامه مطلب
موافقت ایران با این گفت وگو در اثر فشار تحریم‌ها و پیامدهای اقتصادی آن یا تنش سیاسی و اجتماعی داخلی، گسترش فقر و کرونا نبود چرا که به علت دستاوردهای ژئوپلتیک و ژئواسترتژیک خود در دهه اخیر فضای مانور دارد و می تواند خواسته های خود را پیش ببرد.
ادامه مطلب
پیرمحمد ملازهی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون جایگاه ایران در آینده افغانستان و پیشبرد پروسه صلح در این کشور تاکید دارد: برای آنکه ایران در پروسه صلح افغانستان جایگاه لازم و مدنظر را متناسب با اهداف منافع خود پیدا کند باید بازنگری جدی، واقع بینانه و دقیق در قبال مسائل منطقه داشته باشد تا ذیل این بازنگری، جامعه افغانستان را در کلیت آن مد نظر قرار دهد که در نهایت نگاه منفی افغان ها علیه تهران از بین برود. این در حالی است که امتاسفانه اکنون به جای آن که ایران بخشی از راه حل باشد به بخشی از مشکلات در افغانستان بدل شده است.
ادامه مطلب
غالباً، اقدامات فرانسه در جریان اتفاقات سوریه به عنوان تلاشی برای دفاع از حق داشتن یک حوزه نفوذ تاریخی در منطقه خاورمیانه تفسیر می شود. با این حال، این تلاش ها همچنین برای ایجاد توازن با سایر بازیگران بین المللی، از جمله ترکیه است.
ادامه مطلب
فریدون مجلسی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون اهداف حمله موشکی به اسرائیل بعد از حادثه نطنز بر این باور است که نتیجه مستقیم و موثر این حملات از یک طرف به رفع نگرانی سعودی ها و اسرائیلی ها در قبال احیای برجام منجر خواهد شد و می تواند با ایجاد فضای امنیتی، بنیامین نتانیاهو را در تشکیل هرچه سریع‌تر کابینه و خروج از بن‌بست سیاسی کنونی یاری کند و از طرف دیگر جریان داخلی مخالف دولت را در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ به کرسی ریاست جمهوری برساند. خود این مسئله گویای آن است که تا چه اندازه این دو جریان مخالف احیای برجام و لغو تحریم ها در داخل و خارج کشور می توانند با این اقدامات و به تبعش شکست نشست وین سود ببرند.
ادامه مطلب
دیوید الحنان در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر اساس اطلاعاتی که روزنامه ANHA منتشر کرده، سازمان امنیت ملی ترکیه فعالیت های تازه ای را برای سربازگیری در ادلب سوریه و انتقال آنها به شرق اوکراین در آینده نزدیک در دستور کار قرار داده است. افسران ترکیه به مزدورانی که به اوکراین بروند تا ۴۰۰۰ دلار در عملیات فعال مسلحانه و ۱۵۰۰ دلار در وضعیت انتظار در پشت مناطق مرزی پیشنهاد داده اند. به گفته این منابع قرار است مرحله نخست اعزام این افراد مسلح به اوکراین در آینده نزدیک انجام شود و انتظار می رود به این ترتیب دست کم ۷ هزار نفر از مزدوران مستقر در سوریه توسط ترکیه به اوکراین منتقل شوند. مسئولیت این افراد گسترش و مبارزه در صورت لزوم در مرزهای اوکراین در صورت تهدید از سوی دیگر نیروهای مسلح شبه نظامی است.
ادامه مطلب
ایمان صمدی نیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد که روسیه و ترکیه با توجه به تضعیف اقتصادی ایران به علت تحریم ها، هدف قرار گرفتن پایگاه های ایرانی توسط اسرائیل و کاهش قدرت عمل نیروهای وابسته به ایران در عرصه میدانی، سعی در بی اعتنایی به ایران در موضوع سوریه دارند و موضوع سوریه را امری دوجانبه می انگارند.
ادامه مطلب
تلفات بشردوستانه این جنگ فاجعه بار و بحران آوارگی آن، از پایان جنگ جهانی دوم بی سابقه است. بیش از نیمی از جمعیت سوریه آواره اند: ۶.۵ میلیون نفر در داخل کشور و ۵.۶ میلیون نفر در خارج از مرزها. تقریبا نیمی از آوارگان کودک هستند. آمار کشته شدگان در سال ۲۰۱۶ چهارصد هزار نفر گزارش شد و پس از آن سازمان ملل تهیه آمار را متوقف کرد.
ادامه مطلب
علی بیگدلی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر آمریکا به دنبال ثبات و امنیت در منطقه است که عربستان، اسرائیل و دیگر کشورها خواهان آنند باید نقش، جایگاه و نفوذ ایران را در نظر بگیرند و به آن احترام بگذارند. البته برعکس آن هم صدق می کند ایران هم نمی تواند به تنهایی در برابر نظم جهانی و منطقه‌ای سر ستیز داشته باشد و به دنبال تعریف نظم خاص خود باشد. چرا که در این صورت باید تمام بار و هزینه‌های آن را بپردازد، آن هم در شرایطی که کشور اکنون با مشکلات عدیده داخلی به خصوص در حوزه اقتصادی، معیشتی و اجتماعی در آستانه انتخابات دست به گریبان است و هرگونه ماجراجویی خارجی می‌تواند باعث افزایش چالش ها و در نهایت انفجار اجتماعی شود.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که نشست دیروز پنجشنبه دوحه با حضور وزرای امور خارجه روسیه، قطر و ترکیه لزوما تلاشی برای به حاشیه کشاندن نشست آستانه و ایران در ترسیم آینده سیاسی سوریه نیست. چرا که نشست آستانه کماکان با سه بازیگر محوری ایران، روسیه و ترکیه نقش کلیدی در تعیین تحولات زمینی و امنیتی جنگ این کشور (سوریه) دارد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حمله به فرودگاه اربیل، حمله‌های متعدد و مکرر به اطراف فرودگاه بغداد و سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد، حمله به کاروان‌های نظامی آمریکا در عراق، سوریه و افغانستان، حمله موشکی به تأسیسات نفتی و فرودگاهی عربستان، حمله به نفتکش‌ها و سایر کشتی‌ها در خلیج فارس، مرگ و ترور برخی شخصیت‌های معترض خاص در عراق، سوریه، لبنان، ترکیه و ... که همگی به ایران نسبت داده شده است و اتهام طراحی و اجرای این اقدامات به ایران و سازمان‌های تحت حمایت ایران زده می‌شوند، همگی به سود منافع راهبردی رقیبان منطقه‌ای ایران هستند.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر در بدبینانه ترین سناریو و حالت ممکن در نشست فردا دوشنبه شورای حکام قطعنامه‌ای علیه پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران صادر شود و ایران در مقام واکنش توافق و بیانیه یکشنبه هفته گذشته خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ملغی کند، تهران از «موازنه تهدید» وارد «موازنه وحشت» خواهد شد.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی نرمش هایی که کاخ سفید در روزهای گذشته در رابطه با بحران یمن و مکانیسم ماشه و گشودن پرونده قتل خاشقچی نشان داد، مشخصا در پی این است که به ایران بگوید، ظرفیت های دیپلماسی هنوز کاملا از میان نرفته است. مضافا بر این، بایدن ظاهرا هنوز به اصل برجام وفادار است و آن را مبنایی برای حل اختلافات می داند. اصل قضیه این است، که کدام طرف نخست تعهدات برجامی خود را از سر بگیرد؟ ایران یا آمریکا؟
ادامه مطلب
صابر گل‌عنبری در یادداشتی می نویسد: در این وضعیت، حملات سنگین پریشب چند پیام مهم داشت؛ نخست به ایران و محور تحت رهبری آن در منطقه بود. به این معنی که دولت بایدن با این اقدام در واقع می‌خواهد بگوید که تداوم این وضعیت را بر نمی‌تابد و این که نباید به رفتن ترامپ و آمدن بایدن به عنوان فرصتی برای امتیازگیری نگریسته شود. در این راستا انتخاب پایگاهی در البوکمال و نه پایگاه نیروهای هم پیمان در داخل خاک عراق برای رساندن این پیامها قابل تامل است. ایران در عراق حضور فیزیکی نظامی ندارد، اما در سوریه به ویژه در این منطقه مرزی عراق و سوریه، در کنار نیروهای همسو حضوری نظامی دارد. در حقیقت اینجا انتخاب هدف معطوف به نوع، ماهیت و سطح پیامی است که دولت بایدن قصد ارسال آن را در شکلی مستقیم‌تر و هدفمندتر دارد. لُب پیام واشنگتن اینجا این است که به ایران فرصت استفاده از برگه‌های فشار منطقه‌ای خود به ویژه تداوم به تحلیل بردن حضور نظامی آمریکا در منطقه را نمی‌دهد. حالا در روزها، هفته‌ها و ماه‌های پیش‌رو باید دید با این پیام چه برخوردی خواهد شد.
ادامه مطلب
سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حتی کشورهای نفت‌خیزی مانند لیبی و عراق احتمالاً قادر نخواهند بود از ثروت خود برای یک‌روند بازسازی موثر بهره ببرند، مگر اینکه به سؤالات اساسی و نهادی بپردازند. این موارد شامل اطمینان از وحدت و یکپارچگی ارگان‌های متولی تولید نفت و مدیریت درآمد است. سطوح بالای فساد، چندپارگی امنیت و تداوم منازعه‌ها می‌تواند بسیار آسیب‌رسان باشد.
ادامه مطلب
قدرت نرم ایران تا حدودی از سلطه طولانی مدت عرب سنی بر بخش های شیعی نشین حکایت دارد. جمعیت عرب غیر سنی حالا ایران را تنها وزنه ای می بینند که یارای مقابله با ستیزه جویی های سنی را دارد. ایالات متحده با تحریم ها و شبه نظامیان مسلح سنی نه تنها در تلاش هایش ناموفق بوده، بلکه شیعیان منطقه را در یک جبهه بسیج کرده و شامات را به ایران و روسیه بخشیده است.
ادامه مطلب
مهدی مطهرنیا در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اکنون که جو بایدن مانیفست سیاست خارجی خود را تقابل با چین و روسیه قرار داده است و فصل جدیدی در رقابت‌های ابرقدرت‌ها شکل خواهد گرفت نباید جمهوری اسلامی ایران این گونه تصور کند که با سرسپردگی کامل به چین، روسیه می تواند منافع خود را تضمین کند. ما باید با هوشمندی و خرد دیپلماتیک به این درک و باور برسیم که بهترین و بیشترین منافع ما در برقراری روابط با همه کشورها و به خصوص ابرقدرت ها، آن هم به شکل متوازن و موازی است.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت اسد در سال های گذشته در سخت ترین شرایط تلاش کرد این نمادهای حاکمیت خود در شمال شرق کشور را حفظ کند. اما اکنون خبر می رسد که کردها طی سه هفته گذشته، مناطق تحت کنترل دولت سوریه در این دو شهر را محاصره کرده و از ورود مواد غذایی و سوخت به آنها جلوگیری می کنند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: محمد جواد ظریف در حالی وارد مسکو می شود که با چنین پرونده هایی دست به گریبان است که چه بسا بیش از آن که برآمده از اتفاقات واقعی باشد، برآمده از یکسری محذوریت ها یا سوء تفاهمات باشد. شاید برای همین است که بعضی از کارشناسان سفر این مرتبه وزیر امور خارجه کشورمان به روسیه و قفقاز را مهم می دانند. چرا که از یک سو باید سوء تفاهمات را برطرف کند و از سوی دیگر روی پرونده های مهم منطقه ای به ویژه پرونده مربوط به حوزه قفقاز تمرکز کند و باب تازه ای از همکاری ها را بگشاید.
ادامه مطلب
این دیپلمات می گوید که روسیه فشار سنگینی را به دمشق وارد کرده بود تا راضی شود نمایندگانش با اسرائیلی ها جلسه برگزار کنند. از جمله این فشارها استفاده از ابزار فشار سوخت بود که روسیه تهدید کرده بود جلوی صادرات آن به سوریه را خواهد گرفت که می تواند باعث به وجود آمدن بحران سراسری بنزین در سوریه شود.
ادامه مطلب
برای نخستین بار لاوروف فاش کرد که کشورش پیشنهادهایی را به طرف اسرائیلی برای تبادل اطلاعات بر سر تهدیدهای احتمالی علیه این رژیم ارائه داده است. وی تاکید کرد که مسکو خود را متعهد به رفع این تهدیدات می داند.
ادامه مطلب
مصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برساخت هویتی آنکارا در عرصه سیاست خارجی برای حضور فعال در میدان های کنش، بر اساس شاخص های تهاجمی شکل گرفته است؛ در واقع ترکیه با طراحی راهبرد منطقه خاکستری، اولویت های مبتنی بر حفظ امنیت داخلی و رویکردهای توسعه گرایانه در عرصه خارجی را، در مناطق بحران جستجو می کند. به موجب همین رفتار تمامیت خواه در عرصه سیاست خارجی می باشد، که بازآرایی و معماری روندهای بازیگری در میدان های منطقه ای را در دستور کار خود قرار داده است.
ادامه مطلب
روسیه و ترکیه به روابط پیچیده خود ادامه می دهند و در عین حال هرکدام از آنها فکر می کند می تواند منافع خود را در آینده در فرصتی مناسب به شکل بهتری تحقق بخشد حتی اگر به زیان طرف مقابل باشد. با این حال این پرسش باقی می ماند که این ریسک ها و محاسبات دشوار تا چه زمانی ادامه می یابد و دیگر بازیگران منطقه ای و بین المللی تا چه زمانی این مانورها را تحمل خواهند کرد؟
ادامه مطلب
برای کشورهایی که در جستجوی شکستن بن بست های دیرینه ژئوپلتیک هستند، پیدایش هواپیماهای بدون سرنشین مسلح نسبتا ارزان و با قابلیت خوب، جانشینی وسوسه انگیز است. این ابزارها می توانند به کشورها در تصرف سریع سرزمینی، سرکوب و مجازات مخالفان کمک کنند.
ادامه مطلب
رابرت پیپ، کارشناس علوم سیاسی، علل تمام حملات انتحاری بین سال های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۳ را در سراسر جهان مورد مطالعه قرار داده است. وی نتیجه گرفت که در اکثر قریب به اتفاق موارد، این حملات از سوی گروه های مقاومت در برابر اشغال قلمرو آنها توسط قدرتی که آنها بیگانه می پنداشتند، صورت گرفت. این نتیجه گیری انتقادی اساسی به راهبرد انتخاب شده توسط امریکا و متحدانش پس از سال ۲۰۰۱ برای مبارزه با تروریسم بود.
ادامه مطلب
عبدالله السامر در یادداشتی اختصاصی از سوریه برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دور جدید تشدید درگیری های اعراب و اسرائیل، با به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل در سال ۲۰۱۷ آغاز شد، همچنین ایالات متحده اولین کشوری بود که الحاق جولان به اسرائیل را به رسمیت شناخت. تصمیم رهبر آمریکا مدت ها قبل از به قدرت رسیدن وی اتخاذ شده بود و اگر روابط تجاری و خانوادگی وی و صهیونیست ها که وی را در ریاست جمهوری یاری کردند در نظر بگیریم کاملاً قابل پیش بینی بود که وی چنین تصمیماتی بگیرد.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برنارد لوئیس معتقد است که مفهوم انقلاب مانند مفهوم آزادی در حوزه تمدن اسلامی غریب است. واژه آزاد در میراث اسلامی بیشتر "نابرده" و "غیر عبد" را به ذهن متبادر می سازد، کسی که برده نیست، آزاد است. پرواضح است که این تعبیر، فرسنگ ها با مفهوم خودمختاری فردی و بلوغ عقلی و سوژه سازی از انسان مغایرت دارد.
ادامه مطلب
با این همه، دلایلی برای هشدار وجود دارد: نخست، دولت بایدن نمی تواند به سادگی در رابطه با برجام به گذشته برگردد. دوم، بسیاری از جنبه های جاگیری آمریکا در منطقه، در چهار سال گذشته فرسوده شده است. رخدادهایی همچون ترور محسن فخری زاده، هرچند هم که مهم باشد، تنها بخشی از کل داستان به شمار می رود.
ادامه مطلب
ترکیه تحت سیطره اردوغان به دنبال تشکیل کنفدراسیون ترکی از جمهوری های سابق اتحاد شوروی تحت عنوان «عثمانی جدید» است ولی مانعی که در برابرش وجود دارد، ادامه ارتباط نظامی و اقتصادی جمهوری های ترک نشین از جمله آذربایجان با مسکو است و کشورهای قزاقستان و تاجیکستان و قرقیزستان هم در کنار روسیه و ارمنستان عضو پیمان امنیت جمعی هستند. هدف ترکیه از تحریک آذربایجان به جنگ، محاصره ارمنستان و فلج کردن روسیه و تحکیم سیطره بر آذربایجان بود به طوری که آنکارا بتواند پایگاه هایی در ساحل خزر ایجاد کند و کنترل مسیرهای نفت و گاز را به دست بگیرد.
ادامه مطلب
عبدالله السامر در یادداشت اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشورهای امارات و عربستان علیه حکومت بشار اسد جنگیدند و از گروه های مختلف تروریستی با هدف خدشه وارد کردن به استقلال سوریه حمایت کردند. اما الآن و بعد از این که وضعیت سیاسی در منطقه را بررسی دوباره کردند و دیدند که تمایل تازه ای نزد کشورهای خاورمیانه وجود دارد تا روابط خود را با حکومت سوریه که حکومت مستقر در دمشق نماینده قانونی آن است، برقرار کنند در رفتارها و سیاست های خود تجدید نظر کرده اند.
ادامه مطلب