برزخ تل آویو
آنطور که مواضع مقامات اسرائیلی و برخی گزارشها نشان میدهد، تلآویو و دولت نتانیاهو اکنون در برزخ دیپلماتیک و سیاسی برای پذیرش یا عدم پذیرش توافق احتمالی ایران و ایالات متحده گیر کردهاند.
ادامه مطلبآنطور که مواضع مقامات اسرائیلی و برخی گزارشها نشان میدهد، تلآویو و دولت نتانیاهو اکنون در برزخ دیپلماتیک و سیاسی برای پذیرش یا عدم پذیرش توافق احتمالی ایران و ایالات متحده گیر کردهاند.
ادامه مطلبهر روز و تقریبا هر ساعت محافل رسانهای و کارشناسی اخبار جدیدی از تلاشهای پشت پرده و پنهانی ایالات متحده آمریکا با ایران برای حصول توافق منتشر میکنند. در پرده جدید این اخبار، روزنامه وال استریت ژورنال روایت جدید و جامعتری از این مذاکرات ارائه داده است و در گزارش خود اذعان دارد که پس از دیدار رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، با سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل در نیویورک، سه دور گفتوگو بین مقامات تهران و واشنگتن در عمان صورت گرفته است که آخرین مورد آن به سفر برت مک گورک به مسقط بازمیگردد. در آن سو مقامات داخلی کشور ازجمله شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، هم با اشاره به زمان برگزاری مذاکرات برجام، اذعان کرده که تحولات اخیر منطقهای و همچنین همکاری آژانس با سازمان انرژی اتمی ایران، این تحلیل را به ما میدهد که مذاکرات برجام در آیندهای نهچندان دور در یک کشور ثالث یا وین برگزار خواهد شد».
ادامه مطلبمحمدعلی سبحانی در گفت و گووی تاکید دارد که اگرچه از اسفندماه سال گذشته و با امضای توافق سهجانبه پکن، روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران به شکل رسمی آغاز شد و بعد از آن هم دیدار وزرای امور خارجه دو کشور و همچنین اقدام اخیر تهران در بازگشایی سفارت و کنسولگریاش در خاک عربستان به ازسرگیری روابط دوجانبه، رسمیت بیشتری بخشید، اما به نظر من سفر امروز (شنبه) فیصل بن فرحان به عنوان وزیر امور خارجه عربستان سعودی به تهران در عرصه سیاست خارجی و در یک حالت نمادین به معنای رسمیتبخشیدن تمامعیار به روابط دو کشور است. چون این سفر به معنا و مفهوم آن است که مناسبات ایران و عربستان سعودی به نقطهای از ثبات و استحکام رسیده که وزاری امور خارجه سفرهای خود را به پایتختهای همدیگر آغاز کردهاند. لذا صرفا از این منظر، حضور فیصل بن فرحان در تهران اهمیت فراوانی دارد.
ادامه مطلبگویا سریال تکذیب مقامات کاخ سفید برای توافق با ایران و در مقابل، اصرار رسانهها بر پیگیری دولت بایدن برای توافق همچنان ادامه دارد. در قسمت تازه این سریال، از یک سو سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده برخی گزارشهای منتشرشده برای انجام توافق موقت را کذب دانست و در سویی روزنامه اسرائیلی، هاآرتص که به طور مکرر طی هفتههای اخیر گزارشاتی پیرامون تحرکات دولت بایدن برای توافق با ایران منتشر کرده بود، در جدید
ادامه مطلببه موازات تأیید مقامات ایرانی و آمریکایی درباره انجام دیدارهایی در نیویورک و مسقط، علی باقریکنی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه و مسئول تیم مذاکرهکننده هستهای، هم از دیدار خود با همتایان تروئیکای اروپایی عضو برجام خبر داد؛ دیدارهایی که میتواند مکمل مذاکرات انجامشده تهران - واشنگتن با میانجیگری عمان و قطر باشد.
ادامه مطلبسخنان درباره روی آوردن به چین و روسیه به عنوان جایگزین آمریکا برای تشکیل محوری قدرتمند، مبالغه آمیز است. تشکیل جهان دوقطبی همچنان دور از دسترس است هرچند نباید موضعی منفی در خصوص چین و روسیه اتخاذ کرد. اقتصاد آمریکا همچنان بر جهان حاکم است و تولید داخلی این کشور بیش از سی سال است که بیش از ۲۵ درصد تولید جهان را تشکیل می دهد. شرکت های آمریکایی یک پنجم برندهای بزرگ جهانی را در اختیار دارند که از برندهای چین و آلمان با هم بیشتر است. پنج شرکت اصلی تحقیق و توسعه در جهان، همگی امریکایی هستند و از تحقیقات آنها میلیون ها انسان بهره برده اند.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی بر این باور است که تهران و واشنگتن به رغم بروز نشانههایی از تلاش مشترک برای کنترل منازعه تا مرز شدت بحران، ترجیح خود را بر دوری از جنجالهای رسانهای قرار داده و «دیپلماسی پنهان» را در دستور کار دارند.
ادامه مطلبمحاصره قرهباغ از سوی جمهوری آذربایجان باعث شده بیش از صد هزار نفر از ارامنه ساکن منطقه به نیازهای اولیه دسترسی نداشته باشند. سناتور پادیلا در توییتی نوشت: «به همین دلیل است که لایحه دوحزبی ارائه کردم که این محاصره را محکوم کرده و از ایالات متحده میخواهم اقدام کند». نخستوزیر ارمنستان نیز در گفتوگو با رئیسجمهوری روسیه، بار دیگر درباره وضعیت در کریدور لاچین در منطقه قرهباغ کوهستانی ابراز نگرانی کرد و آن را بحرانی خواند.
ادامه مطلباگر چه موضوع شهرک سازی ها همواره از موضوعات پر التهاب، حساس و مناقشه برانگیز در سرزمین های اشغالی بوده است، اما با بازگشت بی بی به قدرت و تشکیل افراطی ترین کابینه تاریخ رژیم صهیونیستی عملا این موضوع (شهرک سازی ها) به مثابه نقطه عطفی در تحولات بین صهیونیست ها و فلسطینیان عمل می کند.
ادامه مطلبپس از ادعای روز پنجشنبه کاخ سفید در رد هرگونه تلاش پشت پردهای از سوی دولت بایدن برای توافق با تهران و بعد از گزارش میدلایستآی، نمایندگی ایران در سازمان ملل هم روز جمعه هرگونه توافق موقت با آمریکا را تکذیب کرد. در پی انتشار برخی گزارشها مبنی بر نزدیکشدن ایران و آمریکا به توافق موقت، نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد اعلام کرد که «هیچ توافق موقتی بهعنوان جایگزین برجام در دستور کار نیست». هر چند دو طرف (تهران و واشنگتن) اکنون تا حدودی دست به رد تلاشها برای توافق احتمالی زدهاند، اما همچنان اخباری درباره دیدارهای مقامات ایران و دولت بایدن در فضای رسانهای منتشر میشود. همچنانی که پایگاه خبری آکسیوس در گزارشی به نقل از سه منبع آگاه مدعی شد مقامات ایران و آمریکا در ماه می(ماه گذشته میلادی) بهطور غیرمستقیم با یکدیگر در عمان گفتوگو کردهاند.
ادامه مطلباکنون که شاهد فضای گرگ و میش مذاکرات هستیم، نمیتوان هیچ سناریویی را قطعی دانست، همانطورکه نمیتوان هیچ گزارهای را هم کنار گذاشت. فعلا همهچیز در نقطه کنونی فریز شده و مبهم است؛ بنابراین تحولات پیشرو روشن میکند چه اتفاقی برای آینده گفتوگوها، تعیینتکلیف زندانیان دوتابعیتی، پرونده فعالیتهای هستهای، برجام و... خواهد افتاد
ادامه مطلبدر بیانیهای درباره نظارت و راستیآزمایی آژانس بر فعالیتهای هستهای به موضوع غنیسازی ۶۰درصدی و اهداف غیرصلحآمیز اشاره کرد و دراینباره تأکید داشت که «در گزارش مدیرکل (گروسی) تشریح شده است که ایران به توسعه فعالیتهای هستهای خود فراتر از محدودیتهای برجام ادامه میدهد.
ادامه مطلبجلال خوش چهرهردر یادداشتی معتقد است که با نگاه به گزارش اخیر مدیرکل IAEA و آنچه شورای حکام براین اساس بیانیه پایانی خود را تنظیم خواهند کرد، میتوان انتظاری دوگانه داشت: واکنش به گزارش فنی و مطابق با ادعای گروسی درباره فنی و متعهدبودن آن به اصول آژانس. یا انتشار بیانیهای از روی مصلحت و با هدف ایجاد فرصت برای امکان ادامه تعاملات سازنده میان تهران و آژانس. هردو احتمال بالا به پیشبینی دور کردن نقطه جوش در روابط تهران با جامعه جهانی در مقطع کنونی نزدیکتر است. این همانی است که اسرائیلیها را به صرافت اتهامزنی علیه مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی هستهای انداخته است. اسرائیلیها ایجاد فرصت بیشتر برای تهران را نمیپسندند.
ادامه مطلبدر مجموع با توجه به آنچه در روز نخست نشست فصلی شورای حکام از زبان گروسی مطرح شد و همچنین با درنظرگرفتن مواضع مدیر کل آژانس در نشست خبری و قبلتر از همه، گزارش فصلی گروسی که چهارشنبه هفته گذشته منتشر شد، این دور از نشست فصلی شورای حکام دیگر از حساسیت بالایی برای پرونده فعالیتهای هستهای ایران برخوردار نیست. چراکه خطر صدور قطعنامه، ارسال پرونده به شورای امنیت، فعالشدن مکانیسم ماشه و حتی صدور بیانیه علیه تهران فعلا منتفی است. البته این وضعیت، با وجود ایجاد یک امید نسبی، به معنای شکلگیری فضای همکاری دوسویه به طور کامل هم نیست. همکاریهای اخیر تهران و آژانس ذیل توافق اسفندماه سال گذشته تا به اینجای کار پرونده فعالیتهای هستهای ایران را از وضعیت بغرنج و حاد خارج کرده است.
ادامه مطلبارتش اشغالگر رژیم صهیونیستی سه شنبه مانورهای نظامی جامعی را آغاز کرد که شبیه سازی جنگ چند جبههای از جمله جبهههای لبنان، سوریه، غزه و کرانه باختری است. سخنگوی ارتش صهیونیستی در این خصوص گفت که «این رزمایش به مدت دو هفته و با حضور تمامی شاخههای ارتش یعنی نیروی زمینی، هوایی و دریایی ادامه خواهد داشت و همچنین شامل رزمایشهایی است که مدیریت عملیات ارتش توسط ستاد کل ارتش را شبیه سازی میکند.» در این مانور، آموزش عملیات پدافندی و آفندی، در چارچوب جنگ چند جانبه انجام میشود و آمادگی ارتش و سطح هماهنگی یگانهای آن مورد بررسی قرار میگیرد.
ادامه مطلبعبدالرضا فرجی راد در گفت وگویی تاکید دارد که نشست فصلی شورای حکام و رفتار آژانس ارتباط بسیار زیادی با فضای سیاسی دارد. قطعا فضای چند روز اخیر بهمراتب مثبتتر از سال گذشته است. به همین دلیل بعید میدانم که اتفاق خاصی برای ایران در نشست پیشرو روی دهد؛ چراکه بعد از سفر پادشاه عمان به ایران آنقدر بستر مناسب شده است که حتی متفاوت از چند هفته گذشته شده که اخباری دال بر تلاشهای اروپا برای فعالکردن مکانیسم ماشه مطرح بود.
ادامه مطلباز قبل هم مسجل بود که سفر هیثم بن طارق آل سعید تحولاتی را به همراه خواهد داشت. در چند روز اخیر انتشار چند خبر بهصورت همزمان حکایت از آن دارد که روند سیاست خارجی منطقهای، پرونده هستهای و... در مسیر منطقیتری حرکت میکند.
ادامه مطلببه توجه به شرایط و اقتضائات کنونی داخلی در ایران، منطقه و جهان پیرامون برجام، مذاکرات هستهای، تعیین تکلیف زندانیان دوتابعیتی یا تبادل زندانیان، تدوام اختلافات پادمانی و...، سفر سلطان هیثم بنطارق در یک سناریولوژی میتواند دربرگیرنده اهدافی مختلف باشد. نکتهای که رسانهها و تحلیلگران عموما درباره حضور پادشاه عمان در تهران از روی آن به سرعت رد میشوند، ناظر بر اهمیت این سفر برای ارتقای روابط دوجانبه تهران-مسقط است.
ادامه مطلبایران بر این باور است که طراحی موشک بالستیک خیبر برای حمل کلاهک اتمی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت و چون قطعنامه ۲۲۳۱ اشارهای به صنایع متعارف نظامی و حتی موشکهای بالستیک ایران نکرده بلکه این قطعنامه در بند سوم ضمیمه ب صرفا از ایران «درخواست» کرده که هیچگونه فعالیتی درخصوص طراحی و استفاده از موشکهای بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هستهای نداشته باشد؛ بنابراین از نظر ایران، تهران نقض قطعنامه ۲۲۳۱را مرتکب نشده است.
ادامه مطلباین روزها هرچه امیدها برای ازسرگیری مذاکرات هستهای و احیای برجام کمرنگتر از هر زمان دیگری شده است، در مقابل موضوع پرونده فعالیتهای هستهای ایران داغ داغ است. از ادعاهایی درباره وجود تأسیسات تازه در نطنز گرفته تا رونمایی از بمبهای آمریکایی با هدف حمله به این تأسیسات و مواضع تکراری و واهی اسرائیل برای جنگ با ایران و... .
ادامه مطلبدر حالی که کی یف دوره جدیدی از تلاشها برای در اختیار گرفتن جنگندههای اف۱۶ را در دستور کار دارد و چراغ سبزهایی در رابطه با ارسال جنگندههای نسل چهارم هم به ارتش اوکراین داده شده است، فرانک کندال، فرمانده نیروی هوایی امریکا با رد ادعاها درباره کمک چشمگیر جنگندههای اف۱۶ به اوکراین برای غلبه بر ارتش روسیه، گفت که این جنگندهها «سرنوشت» جنگ را تغییر نخواهند داد.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در نوشتاری تاکید دارد که توجه به انسجام ملی، ایجاد ثبات اوضاع سیاسی – اقتصادی، ترمیم روابط با جامعه جهانی و داشتن ایده و مهارت در انجام این امور، اولویتهایی است که نادیده گرفتن آن نه تنها برای حاکمیت سیاسی بلکه امنیت ملی زیان آور خواهد بود. به عبارت دیگر، تهران با لحاظ فرصتهای از دست رفته، با زمان محدودی روبروست؛ برای همه آنچه در بالا اشاره شد و اکنون در دستور کار تخریبی غرب( اروپا و امریکا) قرار دارد.
ادامه مطلبگفتههای محمد مرندی که عنوان مشاور رسانهای تیم مذاکرهکننده هستهای ایران را دارد و نیز بیانیه پایانی گروه ۷، خبر از یک شکاف درباره ارزیابی متفاوت و حتی متضاد تهران و غرب از مذاکرات هستهای و آینده برجام میدهد. از یک سو برخی مقامات ایران و تیم مذاکرهکننده دولت رئیسی مدام از آمادگی خود برای ادامه گفتوگوها و جمعبندی درباره توافقات صورتگرفته در وین برای احیای برجام میگویند، در مقابل غرب با وجود آنکه «دیپلماسی» را تنها راهحل نظارت در همه ابعاد با محوریت فعالتهای هستهایش میداند؛ اما بر راهکاری «مشابه با برجام» تأکید دارد.
ادامه مطلبحضور بشار اسد در جده برای شرکت در سی و دومین نشست سران اتحادیه عرب با استقبال بسیاری از سوی سیاستمداران حاضر در این شهر همراه شد. بنا بر این گزارش، محمد بنسلمان به عنوان میزبان این نشست، خرسندی خود را از حضور اسد در این شهر اعلام و تأکید کرد: «امیدواریم که بازگشت سوریه به اتحادیه عرب در حمایت از امنیت سوریه نقش داشته باشد و به پایان بحران این کشور منجر شود. ما هرگز اجازه نمیدهیم منطقه به میدانی برای نزاع و جنگ تبدیل شود. این همه سال نزاع و درگیری که ملتهای ما از آن رنج بردند برای ما کافی است. ما تلاش خود را برای کمک به طرفهای یمنی برای حل بحران در این کشور افزایش میدهیم.»
ادامه مطلبقبل تر برخی محافل تحلیلی این گزاره احتمالی را مطرح کرده بودند که در صورت پیروزی اردوغان احتمال تغییراتی در روند سیاست خارجی ترکیه وجود خواهد داشت. در این میان با نزدیک تر شدن به دور اول انتخابات ریاست جمهوری این کشور در یکشنبه هفته جاری هم تحرکاتی اصلاحی در دستور کار اردوغان برای دیپلماسی منطقه ای بود. اکنون به نظر می رسد که اردوغان در سایه نتایج دور اول انتخابات، خود را پیروز نهایی و در یک قدمی ریاست جمهوری می بیند. در نتیجه در تازه ترین اظهارنظر اعلام کرد که در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، قصد دارد همان سیاست قبلی را در روابط با روسیه و سایر کشورها حفظ کند.
ادامه مطلبعلی مصیبی در گفتوگویی تاکید دارد که موضعگیریها اخیر گروسی تلاش از سوی آژانس برای گرفتن امتیازات بیشتر در جهت عقبنشینی تهران از برنامه هستهای خود است. این کارشناس، تأکید دارد که اکنون آژانس سعی دارد در آستانه نشست فصلی وضعیت را به سود خود مدیریت کند.
ادامه مطلباخیرا مباحثی در فضای رسانهای دال بر انعطاف اروپا و فشار قاره سبز بر واشنگتن در جهت مذاکره با تهران مطرح شده است که شاید قرابتی با اقتضائات دیپلماتیک و فضای بنبست کنونی نداشته باشد. در همین زمینه والاستریت ژورنال از تمایل اروپا برای در پیش گرفتن مسیر دیپلماسی میگوید و در گزارشی نوشته که «کشورهای اروپایی که از پیشرفت ایران در غنیسازی اورانیوم در سطوح بالا نگران شدهاند، دولت بایدن را برای احیای مسیر دیپلماتیک با تهران تحت فشار قرار میدهند که امیدوارند به جلوگیری از بحران هستهای احتمالی کمک کند». به موازاتش شبکه بلومبرگ با استناد به گزارشی از مدیرکل آژانس انرژی اتمی مدعی شده است که نظارت بر برنامه هستهای ایران در سال گذشته میلادی کاهش ۱۰ درصدی داشته است. این موضوع میتواند بر دامنه نگرانیهای اروپا و تمایل بیشتر به مذاکرات هستهای بیفزاید. با این حال گزارههای متعددی وجود دارد که اروپا نمیتواند در مسیر فشار به واشنگتن برای ازسرگیری مذاکرات هستهای با تهران گام بردارد، مگر با هدف ترسیم گفتوگوهای جدید و رسیدن به توافق جدید.
ادامه مطلباخیرا در محافل تحلیلی و کارشناسی اختلافاتی بر سر آینده برجام و نحوه برونرفت از بنبست مذاکرات هستهای بروز کرده است. هرچند این اختلافات با شدت و ضعف در تمام این سالها وجود داشته اما رکود و سکون دیپلماتیک بعد از شهریور سال گذشته و به تبعش آینده بهشدت مبهم بر دامنه این اختلافات افزوده است. چنانکه برخی قائل به عبور از توافق سال ۲۰۱۵ هستند و شرایط کنونی را مهیای بازگشت به برجام نمیدانند؛ چراکه اساسا به باور این طیف، برجام به شکل سابق دیگر قابل احیا نیست.
ادامه مطلببه هر حال با توجه به تحریم تسلیحاتی گسترده ایران در زمان جنگ یکی از راههای تهیه سلاح رویآوردن به واسطهها و دلالان بینالمللی اسلحه بود که این افراد در پیونددادن مسئله گروگانهای آمریکایی با تهیه سلاح برای ایران نقش داشتند. از این منظر طیفی بر این باورند که مذاکرات صورتگرفته برای تأمین سلاح از جانب ایران در آن برهه حساس، حتی از طریق ایالات متحده هم توجیهپذیر و حتی اقدامی هوشمندانه بوده است و پیرو آن تأکید دارند که اگر ماجرای مذاکرات تهران-واشنگتن و انجام معاملات تسلیحاتی به دلیل اختلافات داخلی در ایران افشا نمیشد، ورق جنگ به نفع جمهوری اسلامی ایران برمیگشت؛ کمااینکه در همین راستا محسن کنگرلو و اکبر هاشمیرفسنجانی از «فتحالفتوح» در صورت ادامه مذاکرات میگویند. در مقابل برخی معتقدند اساسا این مذاکرات و محمولههای تسلیحاتی دادهشده به تهران کمک جدی به ارتقای توان نظامی و برتری میدانی ایران در جبهههای جنگ نکرد و اتفاقا افشای این مذاکرات و رسانهایشدن سفر رابرت مک فارلین به تهران سبب شد معادلات جنگ به ضرر ایران تمام شود، تا جایی که این طیف، پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران از روی ناچاری را به دلیل تبعات افشای پرونده «ایران-کنترا» میدانند؛ اما اینکه کدام طیف نگاهی نزدیک به واقعیت دارند و اینکه معاملات تسلیحاتی صورتگرفته در کانال ۱ و ۲ چگونه تأثیر روی معادلات جنگ داشته است، همیشه در هالهای از ابهام ذیل تقابل این دو جریان قرار دارد.
ادامه مطلبرحمن قهرمانپور در گپ و گفتی معتقد است که حتی اگر نهایتاً کمال قلیچدار اوغلو با پیروزی در انتخابات به دنبال تغییر برخی از سیاست های اردوغان باشد، این تغییر به ناگاه و فوری روی نخواهد داد، بلکه به یک بازه زمانی و دوره گذار نیاز دارد. به همین دلیل بازگشت به سنت کمالیستی، اولاً به صورت تمام و صد در صدی اجرا نخواهد شد و ثانیا به صورت فوری و کوتاه مدت محقق نمی شود. پس قرار نیست که با پیروزی کمال قلیچدار اوغلو همه چیز به ناگاه در منطقه تغییر پیدا کند.
ادامه مطلب