مطالب مرتبط با کلید واژه

عربستان سعودی


بازی تهران با کارت دمشق
روند بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و منافع ایران

بازی تهران با کارت دمشق

بعد از احیای روابط ایران و عربستان سعودی، ریاض با شتابی بی‌سابقه، تنش‌زادیی در منطقه را پیش می‌برد. به موازات انجام مذاکرات با انصارالله و تبادل زندانیان، عربستان به فکر نزدیکی با سوریه و بازگرداندن دمشق به اتحادیه عرب است. هرچند نشست مشورتی جمعه گذشته در جده با ابتکار ریاض ذیل مخالفت چند کشور عربی به نتیجه نرسید، اما عربستان دست از تلاش برای نزدیکی با سوریه برنداشته است.

ادامه مطلب
شکاف یا توازن‌بخشی؟!
سفر هیئت حماس به عربستان

شکاف یا توازن‌بخشی؟!

در گزارش‌های رسانه‌های عربی و بین‌المللی معمولا «حماس» بخشی از «محور مقاومت» شامل ایران، سوریه، حزب‌الله و جنبش جهاد اسلامی قلمداد می‌شود؛ اما این جنبش بارها اعلام کرده که به دنبال روابط با همه قدرت‌های منطقه و جهان است. از این منظر مواضع مقامات حماس هم‌زمان با انجام سفر هیئت حماس به عربستان می‌تواند شائبه گسل سیاسی با تهران را به ذهن متبادر کند

ادامه مطلب
عربستان روی پا خود بر می خیزد
بی اعتنا به امریکا و با تکیه بر ابتکار دیپلماسی خود

عربستان روی پا خود بر می خیزد

همچون بیشتر دیپلماسی ها، بسیاری از دستاوردهای این رویکرد سعودی هم، احتمالا نسبی است اما در سطحی خواهد بود که در دهه های اخیر دیده نشده است. سعودی ها، روی پای خود بر می خیزند.

ادامه مطلب
چین بازیگر پرنفوذ جدید خاورمیانه / شانگهای پیمانی برای به چالش کشیدن نظم بین المللی تحت رهبری امریکا
نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت گویی که در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار گرفته است

چین بازیگر پرنفوذ جدید خاورمیانه / شانگهای پیمانی برای به چالش کشیدن نظم بین المللی تحت رهبری امریکا

جومارت اوتوربایف، نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت و گویی اظهار کرد: چرخش عربستان سعودی به سمت چین نشان دهنده نارضایتی این کشور از سیاست ایالات متحده است. اما این اولین بار نیست که سعودی ها از این رویکرد برای چانه زنی سیاسی استفاده می کنند. همین چند سال پیش، پیوستن عربستان سعودی، شریک استراتژیک دیرینه ایالات متحده آمریکا، به یک سازمان اقتصادی و امنیتی به رهبری چین و روسیه عملا غیرقابل تصور بود. با این حال، عربستان ماه گذشته یادداشت تفاهمی را امضا کرد که به آن، عنوان "شریک گفت وگو" در سازمان همکاری شانگهای اعطا شد.

ادامه مطلب
برنامه ریزی عربستان و سوریه برای عادی سازی روابط
پس از عادی شدن روابط تهران و ریاض

برنامه ریزی عربستان و سوریه برای عادی سازی روابط

عربستان سعودی میزبان نشست سران اتحادیه عرب در ماه مه است و احمد ابوالغیط، دبیرکل آن اخیرا گفت که اکثر کشورهای عضو این اتحادیه امیدوارند عضویت سوریه که در سال ۲۰۱۱ به حالت تعلیق درآمده بود، مجددا برقرار شود. حتی گفته می شود که احتمالا ریاض از رئیس جمهوری سوریه برای شرکت در نشست اتحادیه عرب در ریاض دعوت به عمل آورد.

ادامه مطلب
گام های محکم ریاض و دمشق به سوی هم
آیا سفارت عربستان سعودی در سوریه بازگشایی خواهد شد؟

گام های محکم ریاض و دمشق به سوی هم

خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام آگاه خبر داد، سفارت خانه های دو کشور در حال آماده شدن برای بازگشایی در اواخر ماه آوریل یا به عبارتی پس از پایان ماه رمضان مسلمانان است. 

ادامه مطلب
زیر پای ایران سفت است؟
کماکان مهم، کماکان مبهم

زیر پای ایران سفت است؟

با بهبود روابط تهران و سایر کشورهای عربی بعد از توافق با ریاض برخی محافل سیاسی و رسانه‌ای داخلی این ارزیابی را دارند که تهران بدون توافق با غرب مناسبات منطقه‌ای خود را احیا کرده است؛ اما این موضوع به‌هیچ‌عنوان از اهمیت سایر موضوعات و بحران‌های سیاست خارجی نمی‌کاهد. اینکه مناسبات منطقه‌ای منجر به بهبود روابط با غرب شود، جای سؤال، ابهام و محل تردید و تأمل است.

ادامه مطلب
تضمین‌های عربستان، عمان و ایران برای آتش بس در یمن
چشمان نظاره گر یمنی ها برای پایان جنگ

تضمین‌های عربستان، عمان و ایران برای آتش بس در یمن

نزدیکی عربستان و ایران تاثیرات خود را بر روند پرونده یمن به همراه داشته، همچنین تلاش‌های فراوان مسقط موفق شده است چارچوبی کلی برای تمدید آتش بس ایجاد کند و روند جدیدی را برای گفت وگوی سیاسی باز کند.

ادامه مطلب
نزدیکی عربستان - سوریه و بمب های آمریکا و اسرائیل
طرف هایی که از تقویت حکومت بشار اسد بیم دارند

نزدیکی عربستان - سوریه و بمب های آمریکا و اسرائیل

این مسأله که اسد سعی دارد روابط بین المللی را که به نظر می رسید برای همیشه قطع شده باشند از سر بگیرد، ممکن است بسیاری از دشمنانش را به سرعت بخشیدن به مانورهایی برای تقابل با حکومت او بیش از آنکه بیش از حد جایگاه و پایه های حکومت تحکیم یابند، سوق دهد.

ادامه مطلب
منطقه «خاکستری» در سیاست خارجی ایران و توافق با غرب به عنوان «اولویت» و «اولیَّت» دیپلماتیک
ضرورت احیای برجام را برای سال ۱۴۰۲

منطقه «خاکستری» در سیاست خارجی ایران و توافق با غرب به عنوان «اولویت» و «اولیَّت» دیپلماتیک

در محافل رسانه ای و نیز به باور طیفی عمده ای از تحلیلگران و ناظران پس از تحولات شهریور ماه سال ۱۴۰۱ و ورود به فضای جدید، رویکرد آمریکا در قبال ایران، ذیل یک جمله خلاصه می شود؛ «نه توافق، نه بحران». در تبیین بیشتر این تک جمله به نظر می رسد که دولت بایدن به موازات پرهیز از یک توافق دیپلماتیک با تهران به خصوص با محوریت احیای برجام سعی دارد که از تشدید تنش و بالا بردن ریسک نزاع با ایران هم دوری کند.

ادامه مطلب
تهران دیگر نمی تواند در برابر باکو سکوت کند
کوک شدن ساز تنش آذربایجان

تهران دیگر نمی تواند در برابر باکو سکوت کند

با عینک منافع، مصالح و امنیت ملی بی شک تداوم و بهبود روابط با همه همسایگان در اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد و تهران همواره از تنش زدایی و ارتقای مناسبات استقبال می کند، اما در این میان عملکرد جمهوری اذربایجان به ویژه در دو هفته ای که از شروع سال جدید شمسی می گذرد باعث شده تا تهران بر خلاف گذشته بی طرفی در قفقاز را کنار بگذرد. چرا که تمامی شواهد، دلایل و قراین نشان‌گر آن است که به هیچ عنوان این بار تهران نمی‌تواند نظاره‌گری منفعل در قبال باکو باشد.

ادامه مطلب
دولت انگلیس به علت فروش اسلحه به عربستان سعودی به دادگاه کشیده می شود
لندن تحت فشار نهادهای حقوق بشری

دولت انگلیس به علت فروش اسلحه به عربستان سعودی به دادگاه کشیده می شود

یک گروه مدنی، از دولت انگلیس به علت فروش اسلحه به عربستان سعودی و تاثیر این تسلیحات روی بحران بشری درحال تشدید در یمن به دادگاه شکایت کرده است. اخیرا دیوانعالی انگلیس بررسی شکایت گروه جنبش مقابله با فروش اسلحه، علیه دولت انگلیس را آغاز کرده است. این گروه مدعی کشته شدن هزاران غیرنظامی توسط جنگ افزارهای ساخت انگلیسی در جنگ یمن شده است.

ادامه مطلب
ایران، عزم و راهبردِ نامنسجم آمریکا در سوریه را محک می زند
ضعف واشنگتن در خاورمیانه

ایران، عزم و راهبردِ نامنسجم آمریکا در سوریه را محک می زند

تهران عزم سیاسی دشمن قَدَر خود در سوریه را محک زده و تا به اینجا، به نظر نمی رسد که نتیجه این کار، تهران را از انجام حملات نیابتی تازه منصرف کرده باشد.ناتوانی سامانه های دفاع هوایی پایگاه های آمریکا در جلوگیری از حمله پهپادهای انتحاری ایران، پرسش هایی را پیش می آورد. زمان بندی این حملات هم قابل توجه است؛ درست پس از دیدار سطح بالای مقام های نظامی آمریکایی از منطقه و آشتی دیپلماتیک ایران و عربستان.

ادامه مطلب
دیدگاه اروپایی درباره توافق سعودی - ایرانی
پادکست شورای اروپایی روابط خارجی:

دیدگاه اروپایی درباره توافق سعودی - ایرانی

پادکست شورای اروپایی روابط خارجی به بررسی دیدگاه اروپایی درباره توافق سعودی - ایرانی پرداخت. در این پادکست جولیِن بارنِز دِیسی Julien Barnes-Dacey (مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا)، چینتزیا بیانکو Cinzia Bianco (کارشناس مسائل خلیج فارس) و آندرو اسمال Andrew Small (کارشناس امور چین و عضو ارشد صندوق مارشال آلمان) نظرات خود را بیان کردند.

ادامه مطلب
قاهره از وتو برای عادی سازی روابط با تهران خلاص می شود؟
جست وجوی مصر برای پیوستن به یک اردوگاه بعد از توافق عربستان - ایران

قاهره از وتو برای عادی سازی روابط با تهران خلاص می شود؟

کشورهای حاشیه خلیج فارس و در راس آ‌نها امارات با اعمال حق وتو بر مصر از انجام هر گونه روند بهبود روابط این کشور با قطر و ترکیه مانع شدند و بعد از این که شدت این وتو کاهش یافت و کشورهای حاشیه خلیج فارس روابط خود را با این دو کشور بهبود بخشیدند مصر نیز روابط خود را با آنها تصحیح کرد. از این رو باید این پرسش را مطح کنیم که آیا مصر نیز از این وتو رهایی خواهد یافت و روابط خود با ایران را بهبود می‌بخشد؟

ادامه مطلب
تاثیرات توافق عربستان - ایران بر جنگ یمن
چشم انتظاری برای پایان یافتن نبرد

تاثیرات توافق عربستان - ایران بر جنگ یمن

نبیل الشرجبی، استاد مدیریت بحران در دانشگاه الحدیده یمن گفت، هرچند اعلام دستیابی عربستان و ایران به توافق، خبیر غیرمنتظره ای بود ولی در این باره توافق نظر وجود داشت که وجود چنین توافقی بر اوضاع یمن تاثیر خواهد گذاشت. وی افزود، شواهد نشان می دهد که عربستان و ایران به طور مستقیم اوضاع در یمن را بر مبنای پیشنهادهایی که طرف های ذیربط در مناقشه یمن از جمله دو طرف درگیر در این کشور ارائه کرده اند، پیگیری خواهند کرد. 

ادامه مطلب
دیپلماسی فراقوه‌ای
پوست‌اندازی سیاست خارجی در واپسین روزهای سال

دیپلماسی فراقوه‌ای

در آخرین روزهای اولین سال قرن جدید سیاست خارجی ایران با تحرکات کم‌سابقه‌ای مواجه شده است. در این میان علاوه بر وزارت امور خارجه، شورای عالی امنیت ملی هم حسابی پای کار آمده است. سازمان انرژی اتمی هم به سهم خود با موافقت برای سفر گروسی و توافق با آژانس، سنگ‌بنای این پوست‌اندازی را گذاشت و به ‌دنبال آن هم سفر شمخانی به پکن و مذاکرات پنج‌روزه نهایتا به ازسرگیری مناسبات  تهران - ریاض  منجر شد. به تبع این اتفاق، طیفی از کشورهای منطقه‌ای و فرامطقه‌ای هم از تمایلشان برای احیای روابط با ایران گفتند؛ بحرین، مالدیو، لیبی، مصر، اردن و... هم‌اکنون سعی دارند به شکل جدی‌تری در مسیر طی‌شده عربستان گام بردارند. افزون بر نهادها و ارگان‌های مذکور، هیئتی پارلمانی از سوی مجلس شورای اسلامی هم با حضور در منامه سعی در احیای روابط ایران و بحرین دارد.

ادامه مطلب
پیام رابطه ایران و عربستان با میانجی‌گری چین
وقتی که هژمونی امریکا دیگر مطرح نیست

پیام رابطه ایران و عربستان با میانجی‌گری چین

خبر برقراری رابطه سیاسی میان این دو کشور، نه غیرمعمول است و نه شگفت، چرا که همسایگان متخاصم معمولا روابط دیپلماتیک خود را حفظ می کنند و گفت وگو میان تهران و ریاض برای بهبود روابطشان هم دو سالی است که جریان دارد. ایالات متحده آمریکا از این روند آگاه بود و اعتراضی هم به این گفت وگوها نداشت اما این چین بود که کار را به نتیجه رساند.

ادامه مطلب
چین، برنده اصلی توافق ایران و عربستان
سیاست به وقت پکن

چین، برنده اصلی توافق ایران و عربستان

امیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اینکه توافق اخیر ایران و عربستان به چه نتایج عملی منجر و منتج خواهد شد و آیا این تحول فراتر از سطح و ظواهر خواهد رفت و به بازگشائی سفارتخانه ها و تبادل سفیر اکتفاء نخواهد شد، امری است که با گذشت زمان مشخص می شود. اما تا همینجای ماجرا نیز فارغ از تبعات و پیامدها و عمق و گستره تحولات آتی در مناسبات تهران – ریاض، برنده اصلی توافق طرف ثالث ماجرا یعنی "پکن" است.

ادامه مطلب
مذاکراتی که سال ها در عراق دنبال میشد، در چین بسته شد
"سیاست همسایگی" محور جدید سیاست خارجی دولت رئیسی

مذاکراتی که سال ها در عراق دنبال میشد، در چین بسته شد

سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مذاکرات بین عربستان سعودی و ایران برای مصالحه، سال هاست که عمدتاً در عراق دنبال می شد، مایه تعجب است که این توافق در چین بسته شد. علی شمخانی، دبیر امنیت ملی ایران، با قدردانی از تلاش‌های عراق در میزبانی پنج دور از مذاکرات ایران و عربستان، از بغداد قدردانی کرد و گفت: تلاش‌های آنها در زمینه سازی برای توافق ارزشمند بود.

ادامه مطلب
همه چیز روی کاغد است؟
نیم‌نگاهی تحلیلی به حواشی احتمالی توافق ایران و عربستان

همه چیز روی کاغد است؟

با امضای توافق سه‌جانبه برای احیای روابط ایران و عربستان، برخی تحلیلگران و ناظران نیم‌نگاه جدی به نیاز عربستان برای استفاده از کارت بازی تهران با هدف فشار به حوثی‌ها و انصارالله دارند. از این منظر می‌توان این احتمال تحلیلی را مطرح کرد که ریاض و حتی واشنگتن برای پایان‌دادن به جنگ یمن که ششم فروردین ماه سال آتی وارد نهمین سالگرد خود می‌شود، سعی کرده‌اند توافق ازسرگیری مناسبات با ایران را امضا کنند.

ادامه مطلب
بحرین روی خط آشتی؟!
روند تغییر فاز دیپلماسی منطقه‌ای ایران و تداوم بازخوردهای مثبت به آن در سایر کشورها

بحرین روی خط آشتی؟!

از زمان سفر گروسی به تهران و توافق با آژانس روند تحولات قدری مثبت شده و پویایی و تحرک به سیاست خارجی کشور بازگشته است. با توجه به روند اتفاقات مثبتی که در سایه توافق سه‌جانبه ظهر جمعه برای ازسرگیری مناسبات تهران و ریاض شگل گرفت و حجم کم‌سابقه‌ای از واکنش‌ها و استقبال کشورهای منطقه و جهان از این توافق، اکنون بستر و فضا برای احیای روابط معدود بازیگران باقی‌مانده در جهت احیای روابط هم فراهم شده است.

ادامه مطلب
ایران، کشوری دارای مولفه های قدرت بزرگ منطقه ای
موانعی که جلوی ابرقدرت شدن منطقه ای را می گیرد

ایران، کشوری دارای مولفه های قدرت بزرگ منطقه ای

ایران در واقع دارای یک سنت دولتی باستانی رهبری در منطقه است که از امپراتوری ایران در دوران هخامنشیان آغاز شد، زمانی که قدرت ایران از رود سند تا دریای مدیترانه، از هند تا بالکان و از مصر و عربستان تا قفقاز بود. در آن زمان بود که ایران، در اصطلاح علمی مدرن، بزرگترین قدرت بزرگ و دولت اصلی بود.

ادامه مطلب
نیویورک تایمز: با توافق ایران و عربستان، امیدهای اسرائیل نقش برآب شد
دگرگونی در دیپلماسی خاورمیانه با میانجیگری چین

نیویورک تایمز: با توافق ایران و عربستان، امیدهای اسرائیل نقش برآب شد

توافقی که در گفت وگوهای پکن برای از سرگیری رابطه میان تهران و ریاض به دست آمد، دست کم نشان از یک بازآرایی موقت در اتحادها و رقابت های معمول دارد و واشنگتن را به حاشیه می راند. از آن طرف اکنون اسرائیل در می یابد که امیدهایش به تشکیل یک ائتلاف ضدایرانی با عربستان سعودی، آشکارا نقش بر آب می شود. 

ادامه مطلب
تنش زدایی به سبک محمد بن سلمان
شاهزاده ای که فرمان سیاست خارجی را چرخاند

تنش زدایی به سبک محمد بن سلمان

ناصر پورحسن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محمد بن سلمان با میانجیگری چین، سیاست خارجی خود را در قبال ایران تغییر داد و با توجه به جایگاه چین در معادلات جهانی و منطقه ای خود را از دام تصویرسازی های اسرائیل برای شریرسازی ایران رهاند و موقعیت عربستان را در جهان اسلام در قبال مساله فلسطین از دست نداد. 

ادامه مطلب
توافق ایران – عربستان و شروع نظم ژئوپلیتیکی جدید در غرب آسیا
ملاحظات ژئوپلتیکی که انتظار می رود

توافق ایران – عربستان و شروع نظم ژئوپلیتیکی جدید در غرب آسیا

سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق ایران و عربستان، پیروزی برای صلح به شمار می آید. بازگشت روابط دو طرف به حالت طبیعی، فرصت های زیادی را در اختیار منطقه و جهان اسلام قرار خواهد داد و همچنین تاثیر بسزایی در ثبات و امنیت منطقه غرب آسیا خواهد داشت. در صورتی که روند نزدیک شدن روابط ایران – عربستان در مسیر طبیعی خود پیش برود می توانیم به تغییرات اساسی ژئوپلیتیکی جدید در نظم غرب آسیا امیدوار باشیم.

ادامه مطلب
ورود اسرائیل به جهان ایرانی در سایه‌ بی‌توجهی به قفقاز و آسیای میانه
نقشه هایی که تل آویو برای نفوذ کشیده است

ورود اسرائیل به جهان ایرانی در سایه‌ بی‌توجهی به قفقاز و آسیای میانه

فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید بتوان مهم‌ترین عامل در آینده‌ روابط رژیم صهیونیستی و کشورهای آسیای میانه را شیوه‌ نقش آفرینی ایران در تحولات این منطقه دانست. علی‌رغم تمام سوابق و نکات برجسته در روابط تل‌آویو و کشورهای آسیای میانه، نقش ایران در اثر گذاری بر تحولات این منطقه از جهات مختلفی غیرقابل انکار است. کشورهای آسیای میانه به واسطه‌ محصور بودن در خشکی و نیاز به ارتباط با آب‌های آزاد به صورت ویژه نیازمند ارتباط با ایران هستند. این ظرفیتی است که به خصوص پس از جنگ روسیه و اوکراین به شکل پررنگ اهمیت خود را نمایان کرد.

ادامه مطلب
پایانی بر بن بست ۷ ساله در روابط ایران و عربستان!
بالاخره احیاء شد؟

پایانی بر بن بست ۷ ساله در روابط ایران و عربستان!

پس از انجام چند روز مذاکرات فشرده میان دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان با همتای سعودی خود در شهر پکن، روز جمعه توافق حاصل‌شده برای از‌سرگیری روابط میان دو کشور، در مراسمی با امضای بیانیه‌ مشترک میان ایران، عربستان سعودی و چین به‌صورت رسمی اعلام شد.

ادامه مطلب
پنج درس از نقش چین در عادی سازی روابط ایران و عربستان
ادعایی که دیگر مصداق ندارد و نظریه های که ثابت شدند

پنج درس از نقش چین در عادی سازی روابط ایران و عربستان

سید وحید کریمی و سید علی موسوی خلخالی در یادداشتی مشترک در دیپلماسی ایرانی می نویسند: این جمله دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق ایالات متحده که همواره با تحقیر می گفت: «بدون حمایت آمریکا عربستان دوهفته دوام نمی آورد» ظاهراً دیگر مصداق ندارد و بی اعتباری آن اکنون ثابت شده است.

ادامه مطلب
عربستان دلارزدایی را کلید زده است
سرنوشت دلار نفتی

عربستان دلارزدایی را کلید زده است

حداقل "دلار زدایی" از تجارت خارجی عربستان سعودی چه معنایی می تواند داشته باشد؟ اکنون ریال عربستانی به دلار متصل است، در حالی که در صورت شروع فروش جایگزین، ممکن است این طرح به یک سبد ارز تغییر کند. اتفاقا سیستم مالی یکی دیگر از کشورهای حاشیه خلیج فارس، کویت، این گونه عمل می کند. به گفته بسیاری از تحلیلگران، این می تواند آغاز پایان دلار نفتی و از این رو "امتیاز گزاف" دلار باشد.

ادامه مطلب