دهه ها دیپلماسی با یک جمله رئیس جمهور آمریکا بر باد رفت

خوشحالی بسیار نتانیاهو از جهل ترامپ

۲۹ بهمن ۱۳۹۵ | ۲۱:۳۰ کد : ۱۹۶۷۱۶۱ اخبار اصلی خاورمیانه
بی تفاوتی ترامپ نسبت به راه حل دو کشوری یا راه حل یک کشوری نشان از جهل و عدم درک شدید وی نسبت به ابعاد و ویژگی های راه حل یک کشوری دارد.
خوشحالی بسیار نتانیاهو از جهل ترامپ

نویسنده: پیتر بیومونت

دیپلماسی ایرانی: «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری آمریکا در نخستین دیدار با «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل تنها با بیان یک جمله آن هم بدون هیچ گونه توضیح و جزئیات بیشتری، سیاست آمریکا در قبال روند صلح در خاورمیانه را به باد داد؛ سیاستی که دهه ها بود چه از سوی دولت های جمهوری خواه و چه دموکرات همواره دنبال می شد.

در نخستین دیدار میان رئیس جمهور آمریکا و نخست وزیر اسرائیل که در کاخ سفید انجام شد، ترامپ اعلام کرد که برای وی اهمیتی ندارد که آیا مذاکرات صلح میان اسرائیلی ها و فلسطینیان به راه حل دو کشوری ختم خواهد شد یا نه، ولی در عوض او از هدف نهایی برای صلح میان اسرائیل و فلسطینی ها حمایت می کند. ترامپ در ادامه اظهارات خود عنوان کرد که باید این موضوع به اسرائیل و فلسطینیان سپرده شود تا آنها خود به یک توافق نهایی دست پیدا کنند. اظهارات ترامپ در خصوص عدم اصرار وی بر راه حل دو کشوری و ایجاد دو کشور مستقل در حالی مطرح شده که واشنگتن مدت هاست تعهد خود را نسبت به این مذاکرات اعلام کرده بود و حتی ترامپ نیز در یکی از سخنرانی های پیشین خود وعده داده بود که این راه حل را محقق سازد.

رئیس جمهور جدید آمریکا در این دیدار گفت: «من نه مخالف راه حل دو کشوری هستم و نه مخالف راه حل یک کشوری. در حال حاضر راهکار دو کشوری و یک کشوری را بررسی می کنم و هر کدام را که هر دو طرف دوست داشته باشند، می پسندم.» ترامپ در ادامه افزود: «برای مدتی فکر می کردم که راهکار دو کشور ساده تر است. اما اکنون برای تصمیم گیری درباره این موضوع در نهایت تابع مذاکره کنندگان اسرائیلی و فلسطینی خواهم بود و با توافقی موافق هستم که مورد قبول نتانیاهو، اسرائیل و فلسطینیان باشد.»

ترامپ در اظهارات خود تقریباً هیچ اشاره ای به فلسطینیان نکرد و به نظر می رسید که نظرات وی تا حد بسیاری با اظهارات مطرح شده از سوی دولت اسرائیل یکسان است. رئیس جمهوری آمریکا در بخش دیگری از سخنان خود به تهدیدات ناشی از ایران، آموزش های تحریک آمیز مدارس فلسطینیان در خصوص تنفر از اسرائیل و لزوم به رسمیت شناختن این رژیم به عنوان کشوری یهودی از سوی فلسطینان اشاره کرد.

رضایت نتانیاهو از اظهارات ترامپ تا به حدی بود که نمی توانست جلوی خوشحالی خود را بگیرد. اگرچه ترامپ در این دیدار از نتانیاهو خواست تا مواضع خود در خصوص شهرک سازی ها را کمی تعدیل کرده و در این موضوع اندکی انعطاف پذیری از خود نشان دهد، اما نتانیاهو به وضوح دید که رئیس جمهور جدید آمریکا به نگرانی های وی در خصوص مقابله با ایران بسیار متعهد است و در موضوع بحران میان اسرائیل و فلسطینیان نیز فرمولی را ارائه داده است که بیشتر به نفع اسرائیل است و چشم انداز چندانی برای مذاکرات واقعی یا صلح پایدار در آن وجود ندارد. اما شاید رئیس جمهور تازه کار و بی تجربه آمریکا خود هنوز درک درستی از نظرات و سخنانی که در این دیدار عنوان کرد، ندارد.

در گذشته گاهی اوقات صحبت هایی از آرمان فلسطینیان برای تشکیل دولت مستقل خود می شد اما امروز دیگر سخن چندانی از این موضوع به میان نمی آید. سخنان و اظهارات ترامپ در این دیدار نیز به نوعی موجب تقویت عدم تقارن در وضعیت دو طرف درگیر در این بحران شد. رژیم اسرائیل از حمایت بسیاری در سطح بین المللی برخوردار است، ارتشی قدرتمند دارد و از قدرت فناوری بالایی نیز بهره مند است اما مهم ترین مسئله آن است که اسرائیل اراضی و خاک فلسطین را اشغال کرده است و در حال حاضر نیز اشغالگری های این رژیم وارد پنجاهمین سال خود می شود. اسرائیل همچنان به شهرک سازی های خود در اراضی اشغال شده فلسطینیان ادامه می دهد و حتی نخست وزیر رژیم صهیونیستی هم زمان با روی کار آمدن دولت ترامپ، از آغاز پروژه احداث یک شهرک صهیونیستی بزرگ که نزدیک به 6000 واحد مسکونی را شامل می شود، خبر داد.

با اظهارات ترامپ مبنی بر عقب نشینی آمریکا از راه حل دو کشوری به عنوان یک نیروی تعیین کننده و سرنوشت ساز، اکنون مذاکرات صلح به فرآیندی بی نتیجه تبدیل شده است که در یک سوی آن رژیمی اشغاگر قرار دارد که هیچ تمایلی برای پایان دادن به اشغالگری های خود ندارد و در سوی دیگر نیز کشوری اشغالی قرار گرفته است که نفوذ اندکی در سطح بین المللی داشته و از حمایت چندانی برخوردار نیست.

اما این همه ماجرا نیست. اگه از جنبه های دیگری به این قضیه نگاه کنیم در خواهیم یافت که اظهارات ترامپ به شدت ضد و نقیض است و حاکی از جهل و عدم آگاهی آشکار وی از موضوعی است که در مورد آن صحبت می کرد. ترامپ از یک سو عنوان کرد که وی به دنبال آن است تا این مذاکرات را به اسرائیل و فلسطین واگذار کند (چیزی که اسرائیل همواره به دنبال آن بوده است) و از سوی دیگر پیشنهاد داد که کشورها و بازیگران دیگر نیز به این موضوع ورود پیدا کرده و در حل و فصل این بحران مشارکت داشته باشند (موضوعی که اسرائیل همواره و به وضوح با آن مخالفت کرده است). حتی به نظر می رسد که مواضع و رویکرد ترامپ در خصوص راه حل دو کشوری با مواضع و دیدگاه های "کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل" موسوم به «آیپک» - که حامی اصلی و طرفدار اسرائیل در آمریکا به شمار می رود - نیز تفاوت بسیار زیادی دارد؛ چرا که این گروه رسماً اعلام کرده است که از راه حل دو کشوری به شدت حمایت و پشتیبانی می کند و آن را راه حل روشن و مشخصی برای حل این بحران قدیمی و چندساله می داند.

از همه مهمتر آن که، بی تفاوتی ترامپ نسبت به راه حل دو کشوری یا راه حل یک کشوری نشان از جهل و عدم درک شدید وی نسبت به ابعاد و ویژگی های راه حل یک کشوری دارد. بر اساس این راه حل جایگزین، یک کشور با دو سیستم و نظام حکومتی تشکیل خواهد شد که به باور بسیاری از منتقدان از جمله «صائب عریقات»، دیپلمات فلسطینی و مذاکره کننده ارشد تشکیلات خودگردان فلسطین تعریف دیگری از «آپارتاید» است.

منبع: گاردین/ مترجم: زهره شهریاری

کلید واژه ها: بنیامین نتانیاهو دونالد ترامپ امریکا و اسرائیل مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطین


نظر شما :