پرونده هسته ای

«غروب برجام» با سکوت گذشت
پرهیز غرب از بروز بحران تازه در سایه جنگ حماس ـ اسرائیل

«غروب برجام» با سکوت گذشت

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: سکوت همه طرف‌ها در عبور از «روز انتقال» دو مفهوم تفسیری را با خود دارد. نخست؛ توافق طرف‌ها برای منتظر ماندن در نتیجه مذاکرات تهران ـ واشنگتن. در این صورت، هیچ‌یک خواستار تشدید تنش‌ها نیست و اوضاع به روال جاری و نیم بند در اعمال تحریم‌ها تا نتیجه روشن ادامه می‌یابد. دوم؛

ادامه مطلب
بندی که غروب نمی کند
اختلاف نظر ایران و غرب بر سر اجرای روز انتقال برجام

بندی که غروب نمی کند

از شنبه هفته گذشته و با انجام عملیات طوفان‌الاقصی عملا همه تحولات دیپلماتیک و سیاست خارجی و حتی موضوعی نظیر جنگ اوکراین هم تحت‌الشعاع قرار گرفته و به حاشیه رفته‌اند. در این میان یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که از ماه‌ها پیش منتظرش بودیم هم به تبع رخدادهای فلسطین و اسرائیل به‌واسطه اقدام حماس در هفتم اکتبر کمتر مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است. فردا چهارشنبه ۱۸ اکتبر/ ۲۶ مهر است؛ روزی که طبق سند برجام باید یکی دیگر از بندهای غروب برجام یا (Sunset Clauses) اجرا شود که ذیل آن، شاهد لغو تحریم‌های موشکی، پهپادی و هسته‌ای ایران طبق قطع‌نامه ۲۲۳۱ شورای امنیت هستیم.

ادامه مطلب
حذف بازرسان و آینده مبهم مذاکرات
تبعات اقدام تهران درمورد بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

حذف بازرسان و آینده مبهم مذاکرات

۲۴ شهریور و به فاصله یک روز پس از صدور بیانیه مشترک تروئیکای اروپایی و ایالات متحده علیه برنامه فعالیت‌های هسته‌ای ایران در نشست فصلی ماه سپتامبر شورای حکام بود که تهران در نامه‌ای به رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روادید هشت نفر از بازرسان این نهاد (آژانس) را لغو کرد. با گذشت سه هفته از این اقدام، کماکان تبعات آن ادامه دارد؛ کمااینکه وزارت خارجه آمریکا دوشنبه‌شب هفته گذشته با این ادعا که ایران مانع بازدید بازرسان بین‌المللی شده است، اعلام کرد که ایالات متحده به بازگشت به توافق هسته‌ای فکر نمی‌کند.

ادامه مطلب
مذاکره مستقیم و هزار چالش پیش‌رو
بررسی فضای دیپلماتیک را پس از مطرح‌شدن ادعاها درباره مذاکره مستقیم تهران-واشنگتن

مذاکره مستقیم و هزار چالش پیش‌رو

با مطرح‌شدن ادعاها و شایعه‌هایی از روز سه‌شنبه درباره موافقت تهران با مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا، فضای معناداری در محافل رسانه‌ای و تحلیلی شکل گرفته است. با وجود آنکه ساعاتی پس از انتشار این خبر، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ادعای منتشر‌شده در یک رسانه مبنی بر انجام مذاکرات مستقیم بین ایران و آمریکا در هفته‌های آینده در عمان را تکذیب کرد، اما تقریبا کمتر کسی بود که با خوانشی از بین سطور این تأییدها و تکذیب‌ها، احتمال تغییر موضع هر‌چند سطحی در سیاست خارجی ایران را نداده باشد.

ادامه مطلب
بازگشت به مذاکرات مستقیم؟
اگر مجوز گفت وگو با امریکا صادر شده باشد

بازگشت به مذاکرات مستقیم؟

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اتفاق مهم در این میان، کنار گذاشتن مذاکرات «غیر مستقیم» و رو آوردن به منطق گفت‌وگوی «مستقیم» میان دو طرفی است که گره‌گاه اصلی بن‌بست کنونی در روابط  تهران با جامعه جهانی است. البته بسنده کردن به این گمان، به معنای حل اختلافات و مصون شدن آن از سنگ‌اندازی‌های مخالفان و اتفاقات غیر منتظره احتمالی نخواهد بود. به ویژه آن‌که تنش در روابط تهران و آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای در هفته‌های اخیر و در پی توافق محدود تهران ـ واشنگتن بالا گرفته است.

ادامه مطلب
فرصتی برای توازن
بررسی نشست عمومی سالانه آژانس انرژی اتمی و امکان رفع سوء تفاهم‌ها با تهران

فرصتی برای توازن

به فاصله ده روز از نشست فصلی شورای حکام، شصت‌وهفتمین نشست عمومی سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم با حضور وزیران و رؤسای انرژی اتمی کشورهای عضو آژانس از دیروز دوشنبه در مقر سازمان ملل در وین آغاز به کار کرد. این نشست به مدت پنج روز از سوم تا هفتم مهرماه (۲۵ تا ۲۹ سپتامبر۲۰۲۳) به طول خواهد انجامید. روز نخست این کنفرانس یا نشست عمومی آژانس (که دیروز دوشنبه برگزار شد) به سخنرانی رافائل گروسی و نیز محمد اسلامی گذشت.

ادامه مطلب
از سند سپتامبر تا واسطه‌گری مجدد دوحه و مسقط
بررسی احتمال انجام مذاکرات احیای برجام در نیویورک

از سند سپتامبر تا واسطه‌گری مجدد دوحه و مسقط

دوشنبه هفته جاری بود که ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه، در نشست خبری خود از احتمال ادامه مذاکرات احیای برجام البته به صورت غیرمستقیم و با واسطه در نیویورک خبر داد. حال که علی باقری‌کنی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه و مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران، سیدابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان را در سفر به نیویورک برای حضور در نشست سالانه مجمع عمومی همراهی می‌کند، این ظن و گمان تقویت شده است که امکان ادامه گفت‌وگوها بین تهران و واشنگتن انجام شود؛ به‌ویژه آنکه به موازات حضور رئیسی در خاک آمریکا شاهد اجرائی‌شدن توافق دو طرف (ایران و آمریکا) درباره تبادل زندانیان و دسترسی تهران به شش میلیارد دلار از اموال بلوکه‌شده‌اش بودیم که به باور طیفی از کارشناسان می‌تواند فضای مثبتی را برای ادامه مذاکرات شکل دهد؛ چراکه پیرو همین نگاه، تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا، عملا بخشی از یک توافق نانوشته بزرگ‌تر است که همچنان ادامه خواهد داشت.

ادامه مطلب
ریاکاری یا اراده دولت بایدن؟
«طرح واقعی» دولت بایدن در قبال ایران، همان «پلن بی» است!

ریاکاری یا اراده دولت بایدن؟

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: لازم است تهران دستور کار خود را بر بستری از واقعیت‌ها تعریف کرده و بهره‌مند از فرصت‌ها برای بازگشت به جامعه جهانی شود. این امر ممکن نیست، مگر ایده‌های قدرتمند جایگزین رویکردهایی شود که تا پیش از این ناکارآمدی خود را به اشکال مختلف نشان داده است. مهم‌ترین اقدام، به دست گرفتن ابتکار عمل به عنوان یک متغیر تأثیرگذار به جای تابع شدن در قبال حوادثی است که به آن تحمیل می‌شود.

ادامه مطلب
روز موعود؟!
افزایش تنش تهران - آژانس به موازات اجرای توافق ایران و آمریکا

روز موعود؟!

در حالی سیدابراهیم رئیسی بامداد امروز (دوشنبه)، تهران را به مقصد نیویورک برای حضور و سخنرانی در هفتادوهشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل ترک کرد که بلومبرگ مدعی شده امروز توافق تهران – واشنگتن بر سر تبادل زندانیان انجام خواهد شد. اگر ادعای بلومبرگ درست باشد، قرار است امروز دوشنبه ۲۷ شهریور/ ۱۸ سپتامبر، تبادل زندانیان دوتابعیتی و دسترسی ایران به شش میلیارد دلار پول بلوکه‌شده‌اش انجام شود. هم‌زمان به موضوع آزادی پنج زندانی ایرانی در آمریکا هم اشاره شده است.

ادامه مطلب
نشست بی خطر
گزارش نخستین روز نشست فصلی شورای حکام

نشست بی خطر

در حالی دیروز (دوشنبه) نخستین روز نشست فصلی شورای حکام برگزار شد که طبق اخبار واصله، هم خبری از صدور قطع‌نامه‌ای علیه ایران در قبال پرونده فعالیت‌های هسته‌ای نیست و هم یک روز قبل از آن (یکشنبه)، رویترز در گزارشی با استناد به اظهارات منابع مطلع ایرانی و غربی عنوان کرد هم‌زمان با انتقال شش میلیارد دلار از پول‌های آزادشده ایران از بانک‌های کره جنوبی به قطر تا هفته بعد، فرایند هماهنگی برای خروج پنج جاسوس آزادشده از زندان در ایران که اکنون در حبس خانگی به سر می‌برند و بازگشت پنج زندانی ایرانی از آمریکا به ایران آغاز خواهد شد.

ادامه مطلب