نظر کارشناسان چینی درباره سفر رئیسی به پکن

نویسنده: علی أبو مریحیل

دیپلماسی ایرانی: لی وان تی، کارشناس امور بین المللی موسسه پژوهشی شیامن درخصوص سفر رئیس جمهوری ایران به چین به «العربی الجدید» گفت این سفر در زمان حساسی برای دو کشور صورت می‌گیرد چرا که چین با چالش‌های بزرگی به علت تنش در روابط با آمریکا در تمامی زمینه‌های تجاری، فناوری، امنیتی و نظامی روبه رو است و چه بسا تازه‌ترین این تنش‌ها بحران بالون بود که سفر وزیر امور خارجه آمریکا به پکن را به تعویق انداخت. وی افزود اما درخصوص ایران این کشور نیز زیر بار تحریم‌ها و نیز فشارهای غربی به علت برخورد شدید با اعتراضات مردمی و نیز تعلیق مذاکرات اتمی است.

وان تی همچنین گفت از سوی دیگر به علت بیانیه مشترک رئیس جمهوری چین و رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس در دسامبر سال گذشته و تاکید بر استفاده امارات از مذاکره برای حل اختلافات درخصوص جزایر مورد مناقشه در تنگه هرمز، روابط پکن و تهران نیز طی دو ماه گذشته شاهد تنش بوده است. این مسئله طبق گفته او باعث سرخوردگی تهران شده است. وی درادامه گفت ایران پس از این نشست سران، سفیر چین در تهران را فراخواند. همچنین در نشستی با معاون نخست وزیر چین در تهران درخصوص این بیانیه مشترک خشم خود را ابراز کرد. وی در پایان اشاره کرد که این سفر که به دعوت رئیس جمهوری چین صورت می‌گیرد با هدف کاهش تنش، تاکید چین بر حمایت از تلاش‌های ایران در دفاع از حاکمیت و یکپارچگی سرزمینی خود و نیز تقویت همکاری دو جانبه و بهبود جبهه مخالف سیاست‌های آمریکاست.

از سوی دیگر، لی کُن، کارشناس مرکز پژوهش‌های اقتصادی و راهبردی چین در شهر شانگهای در گفت وگو با «العربی الجدید» گفت این سفر به دور از معانی سیاسی خود بُعد اقتصادی برجسته‌ای دارد. وی توضیح داد که چین فورا از قواعد سختگیرانه درخصوص سیاست کووید صفر عقب نشینی کرده یعنی سیاستی که به میزان زیادی بر رشد اقتصادی کشور در طول سه سال گذشته تاثیر داشته است. همچنین تعلیق مذاکرات هسته‌ای امیدهای ایران برای صدور گاز بیشتر برای احیای وضعیت اقتصادی وخیم خود در اثر تحریم‌ها را از میان برده است. بنابراین تقویت روابط و پیشبرد روند توسعه برای دو طرف منافع مشترکی دربردارد.

وی در عین حال اشاره کرد که چین بزرگترین شریک تجاری ایران و منبع مهم سرمایه گذاری و همچنین خریدار اصلی نفت ایران است.

لی کن بیان کرد که در پی امضای توافقنامه راهبردی میان دو کشور در سال 2021 ایران با فشارهای مردمی روبه رو شد به این علت که این باور وجود داشت که این توافقنامه آن اندازه که به نفع چین است به نفع ایران نیست. از این رو به گفته او پیش بینی می‌شود رئیس جمهوری ایران این نگرانی‌ها را به همتای چینی خود منتقل کند و احتمالا تغییر ساختار برخی از توافق‌ها را شاهد باشیم به گونه‌ای که منافع دو طرف را تامین کند. علاوه بر این، توافق‌نامه‌های جدیدی امضا خواهد شد که هنوز اعلام نشده است.

وی اشاره کرد بزرگترین چالش چین که نگرانی تهران را نیز برمی‌انگیزد، این است که چگونه شرکت های چینی می‌توانند از خطرات دور زدن تحریم های آمریکا که استفاده از دلار آمریکا را در معاملات تجاری با ایران محدود می کند، اجتناب کنند.

لی کن در این راستا به این مسئله اشاره کرد که ابراهیم رئیسی احتمالا تلاش خواهد کرد حمایت چین را در استفاده از یوان (ارز چین) در مبادلات تجاری به عنوان گامی در راستای دور زدن تحریم‌های آمریکا دریافت کند.

وی همچنین پیش بینی کرد که دو طرف بر سر برنامه‌ای برای تدوین سازوکارهای مشترک به منظور اجرای توافقنامه راهبردی امضا شده در سال 2021، به ویژه پس از یک دوره عدم ارتباط به علت بحران همه گیری کرونا و پیامدهای آن بر اقتصاد دو کشور به توافق برسند.

منبع: العربی الجدید / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11