ترکیه را دریابید

دیپلماسی ایرانی: روزنامه ملی گازته مقاله ای با عنوان "اتحاد اجباری و تاثیر آن بر جوانان" به قلم دکتر نجم الدین چالیشکان Dr. Necmettin Çalışkan نوشته که در آن آمده است: «یکی از دلایل بروز مشکلات ترکیه در "نظام ریاست جمهوری" این است که اگر قانون انتخابات ریاست جمهوری به صورت کسب اکثریت آرا 35 درصد ویا 40+1 درصد در دور اول انتخابات تدوین می شد، رای برای انتخاب نامزد انتخابات ریاست جمهوری کافی بود و احزاب نیازی به اتحاد اجباری برای کسب آرا 1+50 نداشتند. اما در شرایط امروز هیچ یک از احزاب سیاسی بدون اتحاد و ائتلاف با احزاب دیگر نمی توانند این میزان رای را بدست آورند. حتی اگر یکی از احزاب بزرگ 49 درصد آرا را بدست آورند، نمی توانند رئیس جمهور حزبی را انتخاب کنند. کاهش آرای یکی از احزاب ائتلافی، زنجیری بر پای حزب حاکم متحد خود است. در نتیجه حزب بزرگ حاکم تلاش می کند که از این پایبند رها شود. حزب عدالت و توسعه (به رهبری رجب طیب اردوغان) و حزب حرکت ملی گرا (به ریاست دولت باغچه لی) شدیدترین و تحقیرآمیزترین حملات را علیه یکدیگر انجام داده بودند. اما به خاطر کسب 1+50 مجبور به تشکیل "اتحاد جمهور" شده اند و حتی مدعی اتحاد و دوستی ابدی هستند؛ زیرا منافع مشترک و متقابلی دارند. از نظر شریک بزرگ "حزب عدالت و توسعه"، اتحاد جمهور باعث شده است که امتیاز آرای 1+50 را بدست آورد. در ظاهر امربازی "برد-برد" وجود دارد. اگر میزان انتخاب برای ریاست جمهوری به 40 درصد کاهش پیدا کند، نیازی به شریک حزب کوچک وجود نخواهد داشت.»

چالیشکان در ادامه می نویسد: «از نظر حزب کوچک شریک "حزب حرکت ملی گرا"  اتحاد جمهور دو منفعت دارد؛ 1- موجودیت خود را حفظ می کند. 2- کادرسازی می کند و نفوذ خود را افزایش می دهد و توان حزب بزرگ را از درون تضعیف و فرسوده می کند.»

وی سپس می نویسد: «اکثر توده مردم جامعه طرفدار حزب عدالت و توسعه؛ بینش امت گرا، برادری اسلامی دارند و مخالف گرایش قومی و نژادی و تبعیض قومی هستند. اما طرفداران حزب حرکت ملی، دارای ایدئولوژی ترک گرای افراطی و قومی و نژادی هستند و در مسیر خلاف حزب بزرگ حرکت می کنند. اسلام از لحاظ جهان‌بینی مخالف برتری نژادی و سیاست تبعیض قومی و نژادی است. از نظر اسلام همه انسان ها هم‌نژاد و برادر هستند. پیروان اسلام بر برادری همه انسان ها اعتقاد دارند. به‌جای اجرای سیاست بر پایه ارزش‌ها و حساسیت اسلامی، تاکید بر قوم و نژاد برای خوشایند شریک کوچک، حزبی و طرفدارانش، سلب اعتماد و فرسایش طرفداران حزب بزرگ را باعث می شود.»

این کارشناس مسائل سیاسی ترکیه در ادامه می نویسد: «جامعه طرفدار حزب حرکت ملی گرا MHP/پان ترکیست و پان تورانیست افراطی، خود را صاحب اصلی دولت ترکیه می داند و همکاری با حزب عدالت و توسعه AKP را اقدامی درست تلقی نمی کند. البته تشکل جایگزینی نظیر حزب خوب (انشعابی از حزب حرکت ملی گرا) وجود دارد و در صورت برقراری روابط منافع محور، وارد فروپاشی می شوند.»  

او همچنین می نویسد: «برخی از به اصطلاح نخبگان و عقلا تلاش می کنند که جوانان را در چارچوب "ملی بودن و ملی گرای قومی بودن" متحد کنند. اما هیچ‌کس نباید فریب این نوع عملیات را بخورد و آن را مشروع جلوه دهد. توده جوانان اسلام گرا زیر سایه این نوع عملیات به سوی قومیت پرستی و نژاد پرستی گرایش پیدا می کنند و سوق داده می شوند. در نزد جوانان امروز، نه اسلام گرایی بلکه ترک گرایی در حال تبدیل شدن به یک هدف ایده آل است. سوال اصلی از حزب عدالت و توسعه این است که چرا برخلاف اعتقادات توده مردم و جمعیت طرفدار بینش امت گرایی حزب خود با حزب قومیت گرای دیگری که می خواهد نفوذ خود را گسترش دهد، خطر اتحاد با آن را پذیرفته و شاخه ای را که بر آن نشسته است قطع و سقوط کند؟»   

منبع: ملی گازته (ترکیه) / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11