نگرانی مشترک، اتحاد ایران و ونزوئلا را احیا کرد

نویسنده: بنیامین دولیل

دیپلماسی ایرانی: روز شنبه به مناسبت سفر نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا به تهران، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران اعلام کرد ایران و ونزوئلا یک قرارداد همکاری 20 ساله با هدف تقویت اتحاد خود امضا کردند.

رئیس‌جمهوری ایران در گفت‌وگو با همتای ونزوئلایی خود گفت: امضای قرارداد همکاری راهبردی 20 ساله نشان‌دهنده عزم مقامات ارشد دو کشور برای توسعه روابط دوجانبه در زمینه‌های مختلف است.

اگرچه جمهوری اسلامی و جمهوری بولیواری موضع ایدئولوژیک یکسانی ندارند، اما نفرت آنها از امریکا فراتر از همه اختلافات برای اتحادی است که اکنون بسیار فراتر از شرایط است. دو رهبر این موضوع را پنهان نکردند. از نظر ابراهیم رئیسی، این توافقات «راهبردی» باید به دو کشور اجازه دهد تا با «امپریالیسم» امریکا مقابله کنند. 

اگرچه جزئیات خاصی در مورد این توافق مهم وجود ندارد، اما نیکلاس مادورو گفت که این توافق به ما امکان می‌دهد «حاکمیت و امنیت غذایی کشورهایمان را تحکیم کنیم». این مشکل اصلی کاراکاس است زیرا پس از هشت سال بحران اقتصادی، تورم فوق العاده و فروپاشی ابزار تولیدی آن بیشتر مصرف آن با محصولات وارداتی انجام می شود.

اتحاد ایران و ونزوئلا جدید نیست، اما از بهار 2020 که در اوج همه‌گیری ویروس کرونا، چندین نفتکش ایرانی بنزین را به جمهوری بولیواری تحویل دادند، رشد قابل توجهی داشته است. این تحویل بنزین که خشم ایالات متحده امریکا را برانگیخته بود، با همکاری های دیگری، به ویژه با راه اندازی سوپرمارکت های زنجیره ای ایرانی در ونزوئلا همراه شدند.

این توافقنامه باید به تهران امکان دهد تا به ونزوئلا برای تولید مستقیم در خاک خود و احیای تولید مواد غذایی خود و تسهیل صادرات به ایران و منطقه  کمک کند. رئیس جمهوری ونزوئلا همچنین از افتتاح خط هوایی مستقیم بین کاراکاس و تهران از هیجدهم ژوئیه خبر داد. خبری که در گذشته انجام شده بود اما هرگز محقق نشد.

از نظر ایران، این توافق بیش از هر چیز ارسال پیامی سیاسی به امریکا و متحدانش است در حالی که اکنون جمهوری اسلامی در موضوع دشوار برنامه هسته‌ای خود بازی تک‌افزایی دارد. تهران در اعتراض به تصویب قطعنامه روز چهارشنبه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی 27 دوربین نظارتی را غیرفعال کرد. تحریکی که به گفته امریکا به «بحران هسته ای تشدید کننده» منجر می شود.

از نظر کاراکاس، توافق به موقع است، چرا که جنگ در اوکراین و تحریم امریکا علیه نفت روسیه تهدیدی بسیار جدی برای صادرات ونزوئلا است. نفت ونزوئلا تا کنون به طور عمده در چین و بقیه آسیای جنوب شرقی از طریق یک سیستم مالی بسیار پیچیده مستقر در مسکو فروخته می‌شده است. از این پس، نه تنها موجودیت این سیستم در خطر است، بلکه از دست دادن بازار امریکا و اروپا برای روسیه، این خطر را به دنبال دارد که کرملین نفت خود را با قیمت های سودمند به متحد چینی خود بفروشد و عملاً ونزوئلا را از منبع اصلی درآمد خود محروم کند. 

باید دید که آیا این توافق بین دو کشور مورد نفرت عمو سام می تواند دوام بیاورد یا خیر. روز جمعه آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده گفت که بر اساس اطلاعات موجود در ونزوئلا، مقامات و مخالفان ونزوئلا در نظر دارند گفت وگوهای سیاسی را از سر بگیرند. وی در پایان اجلاس سران قاره امریکا گفت: «اگر شاهد تغییر باشیم، تحریم‌ها را می‌توان برداشت.» اینک می تواند یک تغییر دهنده بازی باشد.

منبع: لیبراسیون / تحریریه دیپلماسی ایرانی