آرزو و واقعیات در سیاست هسته‌ای

توافق ایران و آژانس، نرمش در بزنگاه

۰۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۸:۱۹ کد : ۲۰۰۰۲۶۶ پرونده هسته ای نگاه ایرانی
نویسنده خبر: صادق ملکی
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی شک توافق با مدیرکل آژانس نتیجه نرمشی غیراعلامی است که در صورت فراهم شدن زمینه ها نقطه آغاز برای خروج از بن بستی خواهد بود که رهایی از آن عامل ورود قدرتمند ایران به معادلات نه بر اساس رویا بلکه بر مبنای ظرفیت خواهد شد.
توافق ایران و آژانس، نرمش در بزنگاه

دیپلماسی ایرانی: علی‌رغم موضع مجلس، توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی  مورد استقبال محافل سیاسی داخلی و خارجی قرار گرفته و سبب رفع نسبی نگرانی ها در ابعاد مختلف سیاسی، امنیتی و اقتصادی شده است. بی شک توافق با مدیرکل آژانس نتیجه نرمشی غیراعلامی است که در صورت فراهم شدن زمینه ها نقطه آغاز برای خروج از بن بستی خواهد بود که رهایی از آن عامل ورود قدرتمند ایران به معادلات نه بر اساس رویا بلکه بر مبنای ظرفیت خواهد شد. رویدادی که بسیاری از کشورها را آزرده خاطر خواهد کرد.

در اینکه توان هسته‌ای یک مولفه تعیین کننده قدرت است تردیدی وجود ندارد‌، لذا هر کس که آرزوی ایران اتمی را نداشته باشد باید در ایرانیت وی شک کرد. اما علی‌رغم این  آرزو، در صحنه عمل واقعیت ها  تلخی های عریان خویش را چنان به رخ می کشد که راهی جز تن دادن بدان باقی نمی ماند. آرزوها در عرصه سیاست و کشورداری جایی ندارند‌‌‌‌ و هرکَس و کشوری بدنبال رویا رفته، شکست و ناکامی نتیجه قطعی آن بوده است. همانگونه که جنگ، جنگ تا پیروزی به علت عدم درک مولفه‌های تاثیرگذار بر روند جنگ، منجر به پذیرش جام زهر شد، سیاست هسته ای کشور نیز با عدم درک واقعیت حاکم بر نظام بین‌الملل، بعد از تحمیل هزینه های سنگین بر کشور با دستور عمل نرمش قهرمانانه به پذیرش برجام منجر شد.

باید اذهان کرد که خدشه وارد شدن و یا شکست برجام بیش از آنکه حاصل موشک پرانی ها و یا خروج ترامپ از آن باشد، حاصل  برداشت متفاوت دو عنصر اصلی آن، ایران و امریکا، نسبت به برجام بود.‌ از منظر تهران برجام یک پروژه بود، در حالی که واشنگتن به آن به عنوان آغاز یک روند می نگریست. با روی کار آمدن دونالد ترامپ‌، وی از آن خارج شد اما ما ماندیم تا کشور از  خطرات بالاتر مصون بماند‌.

پس از خروج ترامپ از کاخ سفید و آمدن بایدن با وجود این که بازگشت آمریکا به برجام در دستور کار قرار گرفته اما اختلاف بینش نسبت به برجام همچنان مهمترین گره کور برجام  است. واشنگتن همچنان برجام را آغاز یک پروسه می بیند و ما همچنان به آن به عنوان یک پروژه نظر داریم‌‌‌.

با وجود تجربه های تلخ دیروز، امروز نیز ما همچنان درک درستی از ظرفیت های خویش و تاثیرات نهایی قدرت مسلط آمریکا بر معادلات نداریم و در بن بستی گرفتار شده ایم که راه پیش و پس را بر ما بسته است. با این وجود اگر جنگ ها میدان سنجش توان نظامیان است، بحران ها و بن بست ها در صحنه سیاست، محل آزمون میزان قدرت بازی سیاستمداران است. توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی نشان می دهد راه دیپلماسی در جهت مدیریت حل بحران با مدنظر قرار دادن منافع ملی گشوده شده و در رویکردی برد – برد با توجه به ظرفیت طرفین، با فراز و نشیب هایی به پیش خواهد رفت. 

نکته آن که در ارتباط با موضوع برجام و رویکردهای هسته‌ای اخیر، پس از اظهارات وزیر اطلاعات در ارتباط با تحت فشار قرار گرفتن ایران و امکان تغییر ریل در سیاست هسته‌ای، برخی محافل با تعبیر "یا رومی رومی یا زنگی زنگی" از این تغییر ریل استقبال کردند. این در حالی است که سرنوشت ملت و سرزمین تاریخی ایران را نمی توان با این نگاه عامیانه به به ریسکی دچار کرد که با حیات و ممات کشور بازی کند.

ایران هسته‌ای برای هیچ کشوری اعم از قدرت های منطقه ای و فرامنطقه‌ای قابل قبول نبوده و گام نهادن بر این مسیر مقدمه چینی برای نابودی کشور است.

به یقین اگر سیاست های کلان ایران در روابط بین‌الملل و منطقه ای به واقعیت های معادلات قدرت تن داده و به جای اتخاذ سیاست های سلبی وارد فاز ایجابی و تعاملی می شد، امروز نه توان موشکی و نه سیاست منطقه ای ایران در کنار برجام، بدین شکل در دستور کار مذاکرات نبود. بدانیم اصرار بر راه رفته و عدم تغییر سیاست های گذشته ایران سبب خواهد شد فردا حقوق بشر و... دستور کار قدرت هایی شود که توانستند برجامی را مدیریت کنند که ما بیش از آنان امروز به دنبال احیای آن هستیم.

فارغ از تاثیرگذاری دشمنان ایران در پدیده ایران هراسی در نظام بین‌الملل، بخش مهمی از ایران هراسی حاصل رفتار ما بوده است. 

کسانی  که نگاه مثبت به آزمایش هسته ای دارند بدانند که در این مسیر مشکل  فتوا نیست، زیرا فتوا قابل تغییر و تفسیر است. مهمترین چالش، ظهور ایران هسته ای، تغییر سطح منازعه به ابعادی جهانی و منطقه ای است. توان هسته‌ای یک قابلیت استراتژیک است که تاثیرات تعیین کننده ژئوپلتیک دارد و رسیدن ایران به این توان نه تنها برای غرب و منطقه بلکه برای روسیه و چین هم قابل قبول نخواهد بود.

قیاس نکنید در شاخصه های مختلف ما نه پاکستان نه کره شمالی هستیم.

تنهایی استراتژیک ایران اگرچه با تغییر رویکردها می توانست فرصت ساز باشد اما امروز یک تهدید است و در شرایط دشواری که ایران قرار دارد بدانیم که آزمایش هسته‌ای بیش از تضمین امنیت ما‌، مخل امنیت و جدی‌ترین عامل خطر برای ایرانی خواهد بود که قرن هاست بر جا ایستاده است. عقلانیت زمامداری حکم می کند کاری نکنیم که بهانه های لازم برای رسیدن به گزینه های آخر پیش روی جهانیان در قبال ایران فراهم شود.

در حال حاضر تحریم ها مولفه های قدرت داخلی و خارجی ایران را به چالش جدی کشیده و هر کس که دغدغه ایران را دارد باید با گام نهادن در مسیر عقلانینت، به جای تلاش برای تغییر فتوا در مورد بمب اتمی، تلاش کند زمینه ساز تغییر سیاست های کلان کشور در جهت تن دادن به واقعیت های حاکم بر جهان شود‌. با درک شرایط خود در نظام بین‌الملل و منطقه آخرین رمق های کشور را با تکرار اشتباهات نگرفته و هوشیار باشیم که گرگ های پیرامونی در انتظار فرصتند و ما باید میراث داران امینی برای ایران باشیم.

صادق ملکی

نویسنده خبر

صادق ملکی، کارشناس، استراتژیست و تحلیلگر ارشد مسائل سیاسی است.

اطلاعات بیشتر

کلید واژه ها: مصوبه مجلس ایران و آژانس توافق ایران و آژانس مجلس شورای اسلامی برجام ایران و امریکا ایران اتمی بمب اتم بمب اتمی صادق ملکی


( ۱۳ )

نظر شما :

موحد ابطحی ۰۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۱:۰۷
پر از نکته. ای کاش عاقلانی در نظام سیاستگذاری و تصمیم گیری ایران این نکتته های را استفاده کنند، انشاءالله.
فدوی ۰۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۱:۳۷
جالبه ... فقط می شنویم و می خوانیم که ای ایران و ایرانی این کار را نکنید آن کار را نکنید ... اما کسی نمی گوید که پس چه کنیم ...
ناشناس ۰۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۱:۳۸
《زمینه ساز تغییر سیاست های کلان کشور در جهت تن دادن به واقعیت های حاکم بر جهان شود‌.》 معنی این حرف به رسمیت شناختن اسرائیل است. ترس شما از بیان صریح آن کاملا قابل درک است ولی مدیر مسئول این نشریه هم گردن شما را به خاطر این اظهار نظر خواهد زد چه برسد به سایرین. راه حل شما از نظر داخلی ابتر است. خلاقیت تان را برای پیدا کردن راه دیگری بکار گیرید.
سعید تبریزلی ۰۶ اسفند ۱۳۹۹ | ۰۰:۰۷
به عنوان یک ترک آذربایجانی طرفدار ایران اتمی هستم. چرا؟ برای اینکه زمینه را برای اتمی شدن سایر کشورهای همجوار و در صدر اینها ترکیه را فراهم خواهد کرد آنهم بدون پرداختن هزینه سنگین. اتمی شدن ترکیه آخرین میخ بر تابوت روسیه خواهد بود. انگلستان صفش را در کنار ترکیه مشخص کرده. اتمی شدن ترکیه افسار فرانسه را هم خواهد زد. افتضاح سلاح های متعارف، تاکتیک ها و فرماندهی جنگی روسی در جنگ دوم قره باغ بر همگان روشن شد. حرکت جهان به سوی اقتصادهای غیر هیدروکربنی و بحران جمعیتی و مهاجرت نخبگان در نهایت روس ها را دوباره به جنگل های اطراف مسکو محدود خواهد کرد. در مورد ایران هم همان پارامترها در مقیاس کوچکتر صادق است.
ناراضی وضع موجود ۰۶ اسفند ۱۳۹۹ | ۰۸:۵۴
"به یقین اگر سیاست های کلان ایران در روابط بین‌الملل و منطقه ای به واقعیت های معادلات قدرت تن داده و به جای اتخاذ سیاست های سلبی وارد فاز ایجابی و تعاملی می شد، امروز نه توان موشکی و نه سیاست منطقه ای ایران در کنار برجام، بدین شکل در دستور کار مذاکرات نبود." ببخشید استاد اگر ایران به معادلات قدرت جهانی سر خم کرده بود که نه هسته ای داشت نه موشکی و نه نفوذ منطقه ای. آقا جان ۴۲ سال پیش انقلاب شده حال هوای پهلوی هم تمام.
ایرانی ۰۶ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۶:۳۸
به سعید تبریزلی ، شما فعلا یه لطف کن ترکیه رو از خفقان مدیترانه خارج کنید نزدیک 500 میلیارد بدهیشم بدین سالیانه 50 میلیارد واردات همین هیدرو کربنش رو هم جور کنید ، پایکوبیش و از خودبیخود شدنش بابت پیدا کردن کمتر از یک درصد همین هیدرو کربن ایاتوران تو دریای سیاه رو مدیریت بکنید نگران انگلیسم نباشید اگر انگلیسه که میدونه از همه چجوری سواری بگیره مثل لورنس عربستان یادتون نرفته فرانسه هم که از امروز تا صد سال دیگه بگید هزار برابر بیشتر به ناتو و امریکا و همون انگلیس نزدیکه فعلا مشغول باشین بقیه چیزا پیشکش عزیز من پاتریوت بهتون نمیدن میزارن غنی سازی بگنین با یه توییت ساده اقتصادتون رو نابود میکنن تحریم بشین که واویلا
شیخ دیپلمات ۰۶ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۹:۰۶
تحلیل نادرستی است اتفاقا ایران باید هسته ای شود.خود هسته ای بودن یک عامل قوی بازدارنده در قبال قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای است
م. فقیهی ۰۶ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۰:۱۸
سخن نویسنده محترم در مورد دوری از سیاست سلبی با دنیا و در پیش گرفتن رویه ایجابی، نکته ای منطقی و مبتنی بر تجربیات پرشمار 4 دهه اخیر است. پر واضح است که تنش دائم هزینه کشور را افزایش و در مقابل سرانه رفاه زندگی مردم را کاهش. الان مگر گسترش فقر و ضعف اقتصادی کشور را نمی بینید. برآورد صحیح از قدرت خودی یکی از بدیهی ترین اصول حکمرانی است. تجربه پایان جنگ تحمیلی دقیقا ناشی از برآورد غیر واقعی از توان خودی و نشناختن مناسبات روابط بین الملل بود. تقویت ایران با کار اقتصادی با دنیا امکان پذیر است . یکی از پایه های حیاتی هر قدرتی توان اقتصادی است. چین در ستیز با دنیا و 1.3 میلیارد جمعیت فقیر قوی تر بود تا چین الان که قدرت دوم اقتصادی جهان است و همچنان نظام سیاسی برآمده از انقلاب خودش را حفظ کرده است؟ مبارزه که همیشه با فحاشی و جنگ گرم نیست. تقویت توان اقتصادی و یافتن چند کشور قوی که ثبات ایران برای شان مهم باشد و داشتن شرکای بزرگ اقتصادی و سیاسی کار انقلابی است نه مرگ بر این و مرگ بر آن.
خسرو ۰۶ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۰:۳۳
اگر آزمایش هسته ای انجام شود ، تحریمها بیش از این نخواهد شد و برخورد با ایران بیش از این نخواهد شد ، به کدام کشور به بهانه ساخت بمب اتمی حمله شده است ؟ ، دولت جمهوری اسلامی باید واقع بینانه تصمیم بگیرد ، اگر تصمیم به مسلح شدن هسته ای گرفته ایم باید باجسارت وارد عمل شویم و از مزایای بازدارندگی آن بهره مند شویم و اگرنظام چنین تصمیمی نگرفته باید واضح و با ایجاد حداکثر اعتماد جهانی ، همه بازرسی ها را آزاد کرده و به تحریمها پایان دهیم ، بازی موش و گربه و شل کن سفت کن فقط ملت ایران را خسته میکند ، گرچه ایران مثل پاکستان (هند به تمامیت پاکستان نظر دارد )دشمن حربی ندارد و بدان جهت نیازی به سلاح هسته ای ندارد
سعید تبریزلی ۰۶ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۳:۳۸
در شرق مدیترانه بدون ترکیه پروژه ای پیش نخواهد رفت همه این را می دانند و اسرائیل بهتر از همه. برای همین هم شروع به دم تکان دادن کرده. ترکیه تنها گزرگاه و بازار اقتصادی گاز شرق مدیترانه است. هیچ از خود پرسیده اید چرا آن 500 میلیارد دلار را به شما قرض ندادند؟ چندین سال است پشت در IMF صف بستید تا وام 1.5 میلیارد دلاری بگیرید ولی 5 شاهی هم بهتان ندادند. می دانید چرا؟ حاکمیت قانون و دموکراسی. آیا قابلیت برپایی دموکراسی دست و پا شکسته ای مثل ترکیه را دارید؟ آن 500 میلیارد دلار می دانید از بانک های اسپانیا و ایتالیا آمده؟ می دانید تحریم کسی که به شما بده کار است شلیک به خود است؟ می دانید چنین تحریمی کل سیستم یورو را به هم می ریزد؟ نمی دانید چون همانند یونانی جماعت خیلی متوهم تشریف دارید. گازی که کشف شده یک درصد نیست معادل 10 سال مصرف ترکیه است بفرمایید این هم 500 میلیارد شما. امریکا پاتریوت نداد ترکیه اس-400 خرید. شما آپشنهای این چنین دارید؟ ندارید چون خیال می کردید به واسطه نفت غیر قابل جایگزین هستید ولی نفت تان جایگزین شد و در بازار نفت آب از آب تکان نخورد. متاسفم برای شما ولی 100 سال خوابیدید و جک ترکی گفتید. آینده ایران کشوری فقیرتر را در بر خواهد داشت. فکر برگشت به جامعه جهانی را هم نکنید به دو دلیل. اول تازمانی که شما برگردید دیگر جامعه وجود خارجی نخواهد داشت آمریکا چمدان را بسته دارد بر می گردد خانه. مثال می خواهید؟ کشتی کره جنوبی را گرفتید از آمریکا صدایی در آمد؟ از آمریکای بایدن صدایی در آمد؟ نه .چرا؟ چون دیگر امنیت خطوط کشتیرانی برای آمریکا پشیزی ارزش ندارد. دوم برفرض اگر جامعه جهانی همچنان پابرجا باشد باید نرم هایش را رعایت کرد یعنی قانون و دموکراسی. می دانید دموکراسی در یک کشور چند قومی یعنی چه؟؟؟ آیا می دانید ظهور حزبهای معادل HDP AKP CHP MHP در محیط سیاسی ایران چه نتایجی خواهد داشت؟ اصولا در ایران حزبی وجود دارد؟
حسن وطنخواه ۰۷ اسفند ۱۳۹۹ | ۰۵:۱۹
امریکا به ظاهر مخالف برنامه اتمی ایران است ،برای اینکه امریکا از همه بیشتر خواهان اتمی شدن ایران ومتعاقبا کشورهای همسایه،مخصوصا اعراب،وترکیه،به این کاروان خواهند پیوست،وبا توجه به سابقه اختلافات دول یاد شده زمینه لازم برای جنگ اتمی میانشان فراهم میباشد،وامریکا هم در این میان بزرگترین برنده خواهد بود،وبدون هیچ مانعی صاحب سرزمینهای بکر وبایر وخالی از سکنه خواهد شد،واین هم نهایت ارزوی مطلوب امریکا ویارانش میباشد،که مسلمانها همدیگر را از روی کره زمین محو ونابود کنند،وسرزمین خالی از سکنه هم مال امریکا باشد‌.والسلام.
ایرانی ۰۷ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۱:۵۰
اقای تبریزلی نمیخوام مثل شما بی ادب باشم چون به نظرم همه کشورها قابل احترام هستند اما چون اسم انگلیس رو اوردین بیان میکنم ، شعار بوریس جانسون در برگزیت : برگزیت برای اینکه 80 میلیون ترک نتونن به راحتی بیان کشور ما
ایرانی ۰۹ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۴:۰۵
طولانی شد اما خالی از لطف نیست: نفت و گاز ایران برای صادرات نیست که فقط الان فکر میکنی بزرگترین تولید کننده گاز کیه ؟ حتما میگی روسیه ، نخیر برادر من امریکاست ، حالا چرا اسمش تو صادرات نیست یا خیلی کمه چون مصرف صنایع غول پیکر و خانگی داخلشه چیزی نمیمونه حالا این یعنی امریکا باخته به روسیه نخیر این یعنی چین سالی نزدیک 200 میلیارد فقط پول انرزی میده که امریکا نمیده کدوم صادرات انقد سود داره در برابر رقیب؟ ، الان فکر میکنی تولید نفت و گاز ایران چقدره ؟ عزیز دل فقط به اندازه صادرات گاز روسیه و اذربیجان و ترکمنستان و نصف قطر ایران داره مصرف میکنه خوب یعنی چی ؟ یعنی کارخونه ایرانی هزینه انرزی نمیده برق ایرانی هزینه تولید نمیده و الی اخر و در کنارش نیروی کار متخصص خدارو شکر و زیاد و ارزون پس کالای ایرانی ارزونتره پس بازارو میگیره کما اینکه داره برق رو به چن جا میده و توسعه پیدا میکنه حتما فقط نگاه ادرکانیان ( وزیر نیرو) کن که داره کجاها میره ، نه اینکه ترکیه نتونه برق صادر کنه نه براش نمیصرفه با برق ایران رقابت کنه !! و الی اخر فقط پتروشیمی رو نگاه کن تا 1404 چی قرار بشه خوب چرا می ارزه برای ایران ؟ چون نفت داره سوال : مگه نمیخواد صادر کنه هم اره هم نه به همین راحتی و اما اینکه عزیز دل سرمایه گذاری خارجی خیلیییییی مهمتر از وامه فقط به غول عسلویه ایران نگاه کن بی نظیر تو دنیا به تنهایی نیمه جنوبی کشور رو رو دستش میچرخونه بقول صدام تو نامش به اقای هاشمی جغرافیا به شدت به عراق ظلم کرده و به ایران لطف ، حالا منابع به شدت لطف دارن به ایران ذخایر دیگش که هیچ الان تو تولید اهن حالا تحریمه تو خاورمیانه و شمال افریقا اوله تازه تحریمه ها ، اما تو یه چیز با شما موافقم شاید نتونه استفاده کنه ترس منم از اینه امیر کبیرم ارزوست خدا
ایرانی ۰۹ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۴:۲۰
و اما نکته اخر از اسم نازنینت به نظر میرسه تبریزی باشی اگر هموطن عزیزتر از جان منی که هم قومم هستی قارداش در اونصورت دموکراسی یعنی طوری بشه که شما بتونی به زبان مادریت در کنار زبان شیرین فارسی اموزشم ببینی که اونم میشه ایران کشور مشروطه است اولین دموکراسی خاورمیانه است ما چرچیل رو پیچوندیم تو قضیه نفت بازم میتونیم تغییرات کاملا دموکراتیک از طریق صندوق رای ایجاد کنیم تو عزیز میهنمون چرا که نه کاملا میشه بر خلاف تصور شما خیلی جریان دموکراسی خواهی قویه تو کشور قطعا عزیز سرزمینم میره سمت گشایش های بزرگ نمیدونم شما کجایی اما من همدانم قشنگ میبینم جامعه امادست حرکت کنه برای بهترشدن اوضاع به حق علی
ایرانی ۰۹ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۵:۱۰
میدونم طولانی شد با تبصره نکته بعد اخر :-) : امیدوارم هم این نوشته هم سه تاقبلی منتشر بشن ،دموکراسی خیلی مهمه برادر صلح کردی چند سال پیش اقای اردوغان عالی بود میتونست برای همیشه مشکل رو حل کنه اما چی شد ملی گرا های تمامیت خواه ترک پرست زدند زیر همه چیز و از اون طرح موفق که میتونست خیلی عالی باشه یه کاریکاتور احمقانه ساختن معلوم نیست دوباره فرصت جور شه ، تفکر شماشبیه امثال دولت باحچلی هست که کثرت رو ذاتا بد میدونین من اینو تو نوشته های بقیتونم دیدم مثلا خسرو میگفت لیبی چون 60 تا قبیله هستند تجزیه میشه یا مثلا یمن چون شیعه و سنی هستند تجزیه میشه خوب این طرز فکر یعنی کشور یکدست مثل زاپن خوبه ،!!!! به همین خاطرم هست نوروز رو حساسین یا به حتی مجسمه اتاترکم حساسین یه مدت کردا حتی تو خیابون جرات نداشتند کردی حرف بزنن اما ایران این جوری نیست الان مصاحبه های اقای کهنمویی رو گوش کنید خیلی راحت از خط قرمزا عبور میکنن البته خط قرمزای فرضی حتی یه ملی گرای افراطی جیک نمیتونه بزنه نهایت اونم یه مقاله میده این یعنی مدارا تو جامعه ایران خیلی بالاتره نکته بعد اینکه اگرچه انتقاد شما به نبود حزب سازمان یافته درسته اما وجود دو جناح متفاوت عمده هم قابل قبوله البته درستش تشکیلات حزبی خوب و کارامد هست اما در مورد احزاب و دموکراسی ترکیه وقتی تقویت کننده اقتدار گرایی هستند این یعنی کمیتشون لنگه حالا یا جامعه مدنی یا احزاب متاسفانه قوم گران به جای کنشگر اجتماعی بودن قومی قبیله ایی هستند که این یعنی دموکراسی هنوز ضعیفه و باید بیشتر تقویت بشه خداروشکر در ایران اینطور نیست چون دولت نزادی نیست مثلا کرد سنی با اذری شیعه با فارس و حتی زرتشتی میرن زیر یه ائتلاف برای مثلا یه خواسته اجتماعی به نظرم این به دموکراسی نزدیکتره هر چند هنوز اینم ضعیفه و باید تقویت بشه دوست جان و اما جمله پویاترین جامعه مدنی خاورمیانه رو یه بررسی بکن تو اندیشکده های جهان ببین اسم کدوم کشور میاد
ایرانی ۰۹ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۷:۰۳
دوستان تحریریه قسمت اول نوشتم رو منتشر نکردین گفته هاشون بی جواب موند لطفا این رو منتشر کنید : اقای تبریزلی این دفعه مودبانه گفتنید پس مودبانه جواب میشنوید اول نظریه لزوم دموکراسی برای عضویت در جامعه جهانی : برادر جان اون اتحادیه اروپاست که ترکیه رو برای اصلاحات تحت فشار گذاشته :-):-) نمونه رد صحبت شما عربستان عزیز و مصر نازنین هست اولی که با شمشیر مردم رو تو خیابون گردن میزنه دومیم دیکتاتوری نظامیه کودتایی هر دو هم نازدانه جامعه جهانین البته من دموکراسی رو بر ای پیشرفت داخلی ایران صد در صد لازم میدونم ، رقیب شما عربستانه البته اگر نار احت نمیشین چیزی دارین که اون نداره ( جامعه مدنی و جمعیت .... ) و اون چیزی داره که شما ندارین ( ثروت ) ایران هر دو رو به ناعادلانه ترین حالت داره البته که پاکستانم طبق امار 2050 احتمالا بالاتر از من و تو باشه در کل پاکستان و ترکیه ثروتند ارزومه چون به نفعه ایرانه ترکیه شبیه عراق به درد ایران نمیخوره !! راجع به موارد دیگه هم بماند دیگه هر چند کلا نظرتون در مورد رفتن خونه رو قبول ندارم :-):-):-)! میره شرق اسیا