امریکا پارس می کند، اروپا منفعل است

نویسنده: برزو درگاهی

دیپلماسی ایرانی: تهدید به یک جنگ تمام عیار، اکنون کاهش یافته است اما کارشناسان و دیپلمات ها می گویند که بحران میان واشنگتن و تهران، هنوز تا رسیدن به نقطه پایان، راه درازی دارد.

اروپایی ها، در حال بحث و گفت وگو با روس ها و چینی ها هستند اما بین خودشان هم بر سر چگونگی رفتار با ایران، بگومگو دارند. آمریکایی ها هم همه را حذر می دهند. فرانسه و آلمان، نگرانند که لندن به فشار حداکثری واشنگتن بپیوندد.

در این میان، روز به روز، برنامه هسته ای ایران پیشرفت می کند و ذخیره اورانیوم غنی شده اش از 1200 کیلوگرم عبور کرده است.

ایران سوژه ای است که با خطرات بسیاری گره خورده و یک بحران بالقوه انفجاری که می تواند سرانجام بر همه مسائل دیگر سایه اندازد.

یک مقام ارشد سیاست خارجی اروپایی به ایندیپندنت گفت: "این اتفاق نظر هست که ما می خواهیم اوضاع کمی آرام شود. البته ممکن است به روز مبادا برسیم اما هنوز در چنین نقطه ای نیستیم و تلاش می کنیم که از آن پرهیز کنیم."

جیمز جفری، نماینده آمریکا در امور سوریه و داعش پنجشنبه گذشته به خبرنگاران گفت: "نیروهای تحت حمایت و متحد ایران در شمال شرق سوریه، در حال تسلط بر استان ادلب هستند، تهاجمی که واشنگتن را به "وحشت و هراس" انداخته است."

در یمن هم حوثی های متحد ایران، مواضع خود علیه نیروهای سعودی مورد حمایت آمریکا و متحدان محلی شان را حفظ کرده اند. در عراق و لبنان هم متحدان ایران پنهانی به سرکوب معترضانِ مورد حمایت واشنگتن سرگرمند.

نمایندگان مجلس و مقامات ایران هم با تاکید می گویند که در تنگنا هستند و هشدار فزاینده می دهند که ممکن است از ان پی تی خارج شوند. یک دیپلمات اروپایی می گوید: "ممکن است آنها به راه کره شمالی بروند یا اینکه صرفا در تلاش برای اهرم سازی باشند. به هرحال فکر نمی کنم بخواهیم دریابیم که آیا این یک بلوف است یا نه."

پول رایج ایران به ثبات رسیده، بازار بورس کشور از مارس گذشته 138 درصد رشد داشته و نشانه هایی وجود دارد که چین مقادیر فزاینده ای از نفت ایران را خریداری می کند.

"سوفان گروپ" یک شرکت مشاوره اطلاعاتی و سنجش ریسک همین هفته اعلام کرد که زمان گریز هسته ای ایران اکنون کمتر از یک سالی است که هدف برجام بود.

الی گرانمایه، یک کارشناس مسائل ایران در شورای اروپایی روابط خارجی می گوید: "اکنون، تلاش های دیپلماتیک بر محدود کردن آسیب تمرکز دارد و نه یک پیشرفت سیاسی. بهترین امیدواری این است که دوران آرامش قبل از طوفان بعدی را طولانی تر کنیم."

ناظران ایران و کارشناسان خلیج فارس هم می گویند که بروز یک برخورد نظامی میان ایران و آمریکا، قطعی است و تنها زمان آن روشن نیست. ایران، کار چندانی برای کاهش تنش نمی کند و هر تحریک آمریکا را با تحریکی مشابه پاسخ می دهد.

سه سال و اندی پس از روی کار آمدن ترامپ، حرف و عمل رهبران اروپایی به گونه ای است که گویی نمی فهمند سیاست خارجی آمریکا، به ویژه در رابطه با ایران تا به کجا آشفته و خطرناک شده است.

جفری لویس، یک کارشناس عدم تکثیر هسته ای و مقام پیشین دفاعی آمریکا می گوید: "دولت ترامپ، به هیچ وجه نمی داند که چه می کند. به نظر من، راهبرد آنها، صرفا راهبردی داخلی است. آنها می خواهند در نظر مخاطب داخلی آمریکا، محکم به نظر رسند." این راهبرد توسط جنگ طلبانی طراحی شده که در پی آتش افروزی برای دگرش حکومت در تهران هستند اما ترامپ خواهان جنگ نیست.

یک مقام اروپایی می گوید: "اختلاف نظرهایی هست که ما در واقع چه ماشه ای را فعال می کنیم. تلاشی میان اروپایی ها، برای یافتن یک زمینه مشترک وجود دارد و هیچ کس نمی خوهد که در برداشتن گام های بعدی، عجله کند."

منبع: ایندیپندنت / تحریریه دیپلماسی ایرانی