پشیمانی امریکا از توافق هسته ای

فراموش کردیم هدف برجام اقتصادی بود نه اخلاقی

۲۲ آبان ۱۳۹۸ | ۱۴:۰۰ کد : ۱۹۸۷۴۹۰ پرونده هسته ای نگاه ایرانی
دکتر محمد طاهر کنعانی در یادداشتی می‌نویسد: به‌نظر من حتی اگر دموکرات ها به قدرت می رسیدند  باز به احتمال زیاد از برجام خارج می شدند. چون پس از برجام دولت ایران شرایط جنگی با آمریکا اعلام کرد.
فراموش کردیم هدف برجام اقتصادی بود نه اخلاقی

نویسنده: دکتر محمد طاهر کنعانی، حقوقدان، استاد دانشگاه و رئیس سابق کمیته حقوق بشردوستانه

دیپلماسی ایرانی: خیلی بحث شده که روح برجام چه بود؟ هدف قدرت های جهانی از انعقاد برجام چه بود؟ روح یک قانون یا سند بین المللی هدف قانونگذار است. روح برجام نیز هدف دولت های عضو است.

جسم برجام عدم دستیابی ایران به سلاح هسته ای است. این هدف بی گمان یک هدف اخلاقی و امنیتی و برای حفظ صلح و امنیت بین المللی است. تنها کشوری هم که قرار بود برای اجرای برجام امتیاز بدهد آمریکا بود. هیچ کشور دیگری انتظار نبود که امتیاز موثری در قبال برجام بدهد.

اما روح برجام چه بود؟ روح برجام منطق و خصلت جامعه سرمایه داری یعنی منافع ملی است. هدف دولت های عضو برجام منافع ملی بود. هیچ کدام هدف اصلی‌شان اخلاقی و انسانی و برای بهروزی و سعادت بشریت نبود. هدف جذب منافع حداکثری بود.

با این رویکرد دقت کنیم که کدام کشور مجری اصلی  برجام و محروم از مزایای برجام بود؟ تنها کشوری که مشخص است که انتظار بود که تحریم ها را رفع و در عرصه های بانکی و پولی و صنعتی و هواپیما و و تجارت بین الملل سرویس به ایران بدهد آمریکا بود.

و تنها کشوری هم که هیچ منافعی از برجام به دست نیاورد همین آمریکا بود! اولیای امور آمریکا فهمیدند که چه کلاهی سرشان رفته است. چین و روسیه و فرانسه و آلمان هرکدام از نمد کلاهی بافتند به جز آمریکا. در نتیجه آمریکا خیلی طبیعی بود که از برجام خارج بشود. چرا به پیمانی پایبند باشد که سودش را دیگران می برند ولی هزینه و امتیازاتش را آمریکا می دهد؟

الآن هم دیدیم که خروج آمریکا از برجام مستلزم مرگ برجام شد و نقش آمریکا در برجام چقدر اهمیت داشت. مثل اینکه چند نفر دوست با هم شمال بروند و فقط یکی ویلا و اتومبیل داشته باشد. بعد دیگران هم بگویند او خودش نیاید و کلید ویلا و سووییچ اتومبیل را به بقیه بدهد.

به‌نظر من حتی اگر دموکرات ها به قدرت می رسیدند  باز به احتمال زیاد از برجام خارج می شدند. چون پس از برجام دولت ایران شرایط جنگی با آمریکا اعلام کرد. ملوانان آمریکایی را دستگیر کردند. موشک‌پرانی کردند. محمد باقر قالیباف، شهردار سابق تمام تهران را پر از بنرهای ضد آمریکایی کرد. رئیس‌جمهوری محترم آمریکا را شمر زمان معرفی کردند. و البته هدفشان هم بر زمین زدن برجام و شکست دولت روحانی بود.

بخش غیر انتخابی حاکمیت فرمان صادر کردند که حتی واردات اتومبیل آمریکایی هم ممنوع است. به‌نظر نگارنده، برای منافع ملی باید امتیازاتی که به چین و فرانسه دادند در عرصه اتومبیل سازی و واردات کالا و سرمایه گذاری در نفت و پتروشیمی به شرکت های آمریکایی می دادند. مگر امریکا با چین و فرانسه چه فرقی دارد؟ ولی حضرات حتی از باز شدن شعبه مک دونالد در ایران به وحشت افتادند.

مثل این می ماند خانواده ای با لات محله درگیر شوند و به جای حل کردن موضوع با گنده لات همش به نوچه هایش باج بدهند. خوب شما که باج می دهید به طرف اصلی باج بدهید.

نکته دیگر غفلت اساسی دولت ایران از انتخابات آمریکا و وعده های ترامپ مبنی بر خروج از برجام بود. و رای مردمی که با همین شرط ضمن عقد به ترامپ رای دادند. ترامپ مجبور بود که از برجام خارج بشود. مرد است و قولش. 

جناب روحانی خطاب به ترامپ می گفتند حالا در انتخابات چیزی گفتی و تمام شده چرا هنوز در فضای انتخابات هستی؟ [روحانی درباره وعده‌های انتخاباتی ترامپ قیاس‌نفس فرمودند]

نکته دیگر ماهیت برجام است. برجام معاهده نیست. چون تعهد آوری از خطوط قرمز برجام بود. ایران دنبال تنظیم برنامه عمل بود و نه معاهده. به همین خاطر سنای آمریکا آن را به عنوان معاهده تلقی نکرد.

هدف ایران این بود برجام الزام آور نباشد تا هر وقت فرصتی گیر بیاورد از آن خارج شود و نمی دانست طرف خارج می شود و هیچ ضمانت اجرایی هم ندارد.

به هر حال دولت‌ها دنبال مصالح ملی خودشان هستند و نه رعایت اصول اخلاقی. اینها سیاستمدار هستند نه پیامبر. دولت آمریکا از برجام خارج شد چون همه جوره کلاه سرش رفته بود.

کلید واژه ها: برجام توافق هسته ای ایران خروج امریکا از برجام کاهش تعهدات ایران در برجام ایران و امریکا


( ۴۱ )

نظر شما :

امیر ۲۳ آبان ۱۳۹۸ | ۰۰:۳۹
برای اولین بار یک مقاله شما رو دوباره خواندم چون مطمئن نبودم چشمانم درست میبیند! مگر میشود در کشور ما یک مقاله درست و منطقی دید که سانسور نشود؟!‌
هومن ۲۳ آبان ۱۳۹۸ | ۰۰:۵۸
یک جا خواندم صلح با امریکا یعنی صلح با جهان. ما چهل سال است که شعار مرگ بر امریکا میدیم بدون اینکه فکر کنیم هزینه و عقب ماندگی برای ایران است نه امریکا در طی این سالها چقدر به چین روس باج دایم برای تکنولوژی ها دست چندم و حمایت نیم بندشان! همسایه های ایران از جمله ترکیه از روابط با امریکا استفاده کردند و برای کشور ما هم نسخه پیچیدند! به اسم استقلال و استقلال خواهی تیشه زدند به ریشه کشور بدون اینکه توضیح بدهند منظورشان از استقلال چیست؟ آیا بقیه کشور ها به غیر از ایران همه وابسته و توسری خور هستند و ما نیستیم؟ این چه استقلالی است که کشور به این وضع افتاده
محمد ۲۳ آبان ۱۳۹۸ | ۰۳:۰۱
پس از گذشت بیش از یک صده از استیلای غرب بر کشور و منطقه ما و نثار خون های فراوان برای رهایی از استعمار وجود چنین اشخاصی که به این سبک از استعمارگران دفاع می کنن جای بسی تلخکامی دارد. از نظر آقایان همیشه ما مقصریم حتی اگر متجاوزین به سواحل و جزایر ما وارد بشن و ما دفاع کنیم! اگر از تجربه شکست در جنگ چالدران به عثمانی و شکست از روس و انگلیس و... تا مصیبت موشک باران جنگ تحمیلی درس بگیریم و بر حق خودمان در ساخت وو آزمایش تسلیحات استفاده کنیم و برای دفاع از خود آماده باشیم باز گناهکاریم! بقیه موارد هم به همین طریق! آقایان خوبست بگویند چه حق دیگری باید از ما سلب شود تا استعمار دست از سر ما بردارد؟ برخلاف دروغ بزرگ، آمریکا هیچ امتیازی به ما نداد فقط صرفا بعض حقوق طبیعی ما را که با قدرت استعماری خویش سلب کرده بود در عوض عقب نشینی ما از بعض دیگر حقوق به حقه ما به ما برگرداند. مدافع غرب شدن امتیاز دارد برای همین غرب مدافع زیاد دارد.
پارسا ۲۳ آبان ۱۳۹۸ | ۰۶:۲۷
بی انصافی نکن ،قرار داد به اون عظمت برای خرید کلی هواپیمای بوئینگ از امریکا واسه امریکایی ها سود نداشت ،تازه امریکا چه هزینه ای میخواس بکنه !!یه تحریم های ظالمانه ای وضع کرد بعد به مدت میخواس برداره همین
سیدکاظم موسوی ۲۳ آبان ۱۳۹۸ | ۰۸:۲۷
اگر منافع ملی اولویت اول بود و کمی از چپ گرایی های دهه ۶۰ میلادی شان فاصله گرفته بودند ، همین برجام می توانست شروع باشد. چه دلیلی وجود دارد که کشور اسیر شرکتی مثل پژو باشند؟ آیا سوابق و خاطرات همکاری با فورد و جنرال موتورز را از یاد برده ایم؟
مهدی ۲۳ آبان ۱۳۹۸ | ۱۲:۵۴
شما که فراموشکارترید!! یکی برای مثال: بنرهای شهرداری برای بعد از برجام نبود جناب. موارد دیگر هم اشتباه کردید. ولی ما هواسمون خیلی جمع تر از این حرف هاست.
kasra ۲۶ آبان ۱۳۹۸ | ۰۱:۰۵
افرین به شما که این نوع دیدگاه ها را بدون سانسور منتشر میکنید و تاسف که مطالب نویسنده محترم اقای دکتر طاهر کنعانی واقعیت است و کسانی که این شرایط سخت برای کشور به وجود اورده اند نتنها جوابگو نیستند بلکه طلبکار هم هستند!
کیا ۳۰ آبان ۱۳۹۸ | ۰۰:۲۵
خوب این هم یک نظر ونگاه به مسئله است وبر اساس واقعیتها خیلی هم با شرایط و واقعیتها هماهنگ نیست .جناب دکتر عزیز چون مثل دیدگاه حضرتعالی را هم در نظر گرفتند ان قراردادهای کلان با بوئینگ وایرباس رو بستند ،که ترامپ اجازه انجام انها را هم نداد .علت اصلی نقض برجام از سوی ترامپ، منافع ملی نه ،بلکه منافع شخصی وحزبی انتخاباتی بود .از لحاظ اقتصادی ،پول باد اورده وحتی تلفنی دلارهای نفتی ال سعود در تضاد با ایران ونقش اجتناب ناپذیر وبسیار مهم لابی صهیونیستها ویهودیان ودسیسه های نتانیاهو لعنتی ،و گذشته روابط ایران وامریکا وتضاد کلی وماهوی جمهدری اسلامی با امریکا از دلایل اصلی نقض برجام از سوی امریکا بود