آغاز دور دوم درگیری بر سر توافق در آمریکا

نویسنده: دنیل دی پتریس

دیپلماسی ایرانی: روز 15 سپتامبر 2015، برجام دستاورد قابل توجه دولت اوباما در سیاست خارجی از دست مبارزه حزبی در کنگره ایالات متحده نجات یافت. میلیون ها دلاری که از سوی گروه های ویژه برای نابودی توافق هسته ای هزینه شد، در مقابل لابی خود دولت در کپیتول هیل، کافی نبود.

برای کسی که اغلب در ارتباط با کنگره فعال نیست و برخی به خاطر غرورش در مقابل کنگره از او انتقاد می کنند، اوباما بهترین عملکردش را در موضوع برجام نشان داد. مداخله شخصی وی زمانی جایزه اش را دریافت کرد که مخالفان توافق هسته ای ایران برای نابودی آن در صحن علنی رای کم آوردند.

با این حال اگر هفته های پایانی سال 2015 را در نظر بگیریم، کاخ سفید، وزیر خارجه جان کری، وزیر انرژی ارنست مونیز، همچنان مشغول بودند. در واقع قانونگذاران جمهوری خواه در هر دو مجلس کنگره نشان داده اند که نمی خواهند این حقیقت را بپذیرند که برجام جزئی از واقعیت است و برای رئیس جمهور بعدی ایالات متحده سخت است که این توافق بین المللی را پاره کند.

اگر سال 2015 سالی بود که ایالات متحده و متحدینش بالاخره برای حل مشکل امنیتی و بین المللی که بیش از یک دهه ادامه داشت با ایران آشتی کردند، سال 2016 سالی است که قانونگذاران هر دو حزب با استفاده از فرآیند نظارت کنگره، برجام را به دقت مورد موشکافی قرار می دهند و دولت اوباما را در موضع دفاعی قرار خواهند داد.

برخی از این مقاومت ها توسط خود دولت ایجاد شده است. پس از دادن تضمین به اعضای کنگره مبنی بر این که واشینگتن اقدامات مالی سختگیرانه ای علیه ایران به خاطر نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل بر سر آزمایش و تولید موشک های بالستیک اعمال خواهد کرد، وزارت خزانه داری اعلام کرد به خاطر اقدامات دیپلماتیک، در اجرای تحریم های جدید تاخیر صورت می گیرد.

دفاع از این تاخیر برای دولت کار دشواری است. این درحالی است که در بازبینی توافق در کنگره که تابستان گذشته صورت گرفت، بر روی این موضوع تاکید شد که ایران باید به خاطر رفتار بی ثبات کننده اش در حوزه های غیر هسته ای، مورد مجازات قرار بگیرد. نیازی به گفتن نیست که کاخ سفید، وزارت خارجه و وزارت خزانه داری باید از این اقدام اشتباه و خودساخته خود که منجر به اعتراض قانونگذاران در سال جاری می شود، درس بگیرند.

ما می توانیم پیش بینی کنیم که در سال 2016 جمهوری خواهان و دموکرات ها بدترین فرض ها را درباره ایران که به دنبال اجرای برجام است، خواهند داشت. تحریم های جدیدی هم در اوایل امسال طراحی شده است. دیگر اعضای کنگره هم وجود دارند که به دنبال رویکردهای عاقلانه تری برای تحت فشار قرار دادن دولت به منظور اعطای تضمین هایی به کنگره در رابطه با فرآیند اجرای برجام هستند. به عنوان مثال می توان به پیشنهادهایی از سوی نمایندگان تاد یانگ (جمهوری خواه از ایندیانا) و جرالد کانولی (دموکرات از ویرجینیا) مبنی بر ایجاد کمیته تحقیق ویژه که بر اجرای توافق از سوی تهران نظارت کند، اشاره کرد. عده ای هم در مجلس نمایندگان و سنا حضور دارند که خواستار تعیین یک مشاور ویژه برای اطمینان یافتن از این هستند که قوه مجریه تمام تحریم های مرتبط با ایران را بدون استثنا اجرا می کند.

کاخ سفید فاقد قدرت برای متوقف کردن بسیاری از پیشنهادها است. به طور مثال، تشکیل کمیته ویژه برای نظارت بر اجرای برجام نیازی به امضای رئیس جمهور ندارد. بهترین اقدامی که اوباما می تواند انجام دهد این است که به مشاوران و وزرای کابینه اش دستور دهد تا کنگره را درباره چگونگی اجرای توافق هسته ای و هرگونه مقابله به مثل در برابر نقض توافق توسط ایران و واکنش به نقض مجدد قطعنامه های شورای امنیت توسط ایران، مطلع سازند.

با تمام این تفاسیر، سال 2016 سال انتخاباتی است. برای منتقدان توافق هسته ای چه راهی بهتر از این وجود دارد تا هرکاری را که می توانند انجام دهند و موجب تضعیف اثر توافق شوند. برای آغاز دور دوم درگیری میان کاخ سفید و کنگره آماده باشید.

منبع: نشنال اینترست/ مترجم: حسین هوشمند