مجله هفته/ نگاه خریدارانه به مطبوعات

سعدالله زارعی در سرمقاله روزنامه کیهان به تاریخ هفتم اسفندماه با اشاره به نشست موسوم به "دوستان سوریه" در تونس نوشت: اجلاس ضد سوری روز جمعه، بیش از هر صحنه ای، «کمپ دیوید» را در اذهان تداعی کرد چرا که در میان کشورهای عربی هیچ کشوری به اندازه سوریه پای کار فلسطین نیست و دمشق یکی از چند عامل مهم پیروزی حزب الله در جنگ 33 روزه و پیروزی حماس و جهاد اسلامی در جنگ 22 روزه و بطور کلی یکی از چند عامل مهم در شکل گیری مقاومت در فلسطین و لبنان و یکی از عوامل جریان بیداری اسلامی در منطقه است بنابراین کاملا واضح است که با فروپاشی ستون مصر در برنامه کمپ دیوید اینک این سوریه است که باید با روی کار آمدن رژیمی شبیه رژیم سادات و مبارک ستون مصر را بازسازی کند. همه هم می دانند که بعد از مصر، سوریه تنها کشور عربی است که می تواند این نقش را ایفا نماید. رژیم صهیونیستی طی یک سال گذشته ناچار به اعزام واحدهایی از ارتش خود به سمت مرزهای مصر و اردن شده است و حال آنکه طی سه دهه گذشته - از کمپ دیوید تا انقلاب های اسلامی عربی - این دو مرز طولانی که شرق و جنوب و جنوب غربی فلسطین را در برمی گیرد، «مرز سفید» به حساب آمده و نظامیان این رژیم ضرورتی به حضور در این مرزها نمی دیدند. در واقع اجلاس تونس می خواهد مرزهای شمالی و شمال شرقی میانی - مرز غزه - را امنیت ببخشد و از این طریق بر دو جبهه مصر و اردن برای تضمین همکاری امنیتی فشار وارد نماید. این اتفاق اگر بیفتد - که خیلی بعید است - آنگاه شرایط برای فلسطینی ها بسیار دشوار شده و در معرض خطر جدی قرار می گیرند.

یک سوال

روزنامه جمهوری اسلامی روز یکشنبه درباره اتفاقات اخیر در افغانستان و اوج گیری اعتراض های مردمی علیه قرآن سوزی امریکایی ها در این کشور نوشته است: همبستگی امت اسلامی ایجاب می کند مسلمانان سایر کشورها نیز با مردم افغانستان همراهی کنند و به محکوم کنندگان بی‌حرمتی به قرآن کریم بپیوندند. وحدت امت اسلامی را باید در چنین موارد و مواقعی به ظهور رساند و از حالت شعاری خارج ساخت. این، یک سؤال مهم و اساسی است که چرا تجمعات اعتراضی مردم افغانستان این روزها با اقدام مشابه سایر ملت‌های مسلمان همراهی نشده و چرا دولت‌های کشورهای مسلمان در این زمینه واکنش نشان نداده اند؟ هر چند این، یک سؤال عمومی و مربوط به کلیه مسلمانان است ولی در ایران به دلیل اینکه یک کشور انقلابی با نظام اسلامی و در صف اول مبارزه علیه آمریکاست، این سؤال پررنگ‌تر و قوی‌تر جلوه می‌کند. آیا مسئولان جمهوری اسلامی به دلیل کثرت اشتغالات، حتی فرصت صادر کردن یک بیانیه در محکومیت اهانت آمریکایی‌ها به قرآن را نداشتند؟! علما و حوزه‌های علمیه چطور؟ آیا قرآن تا این حد غریب است؟

بودجه سال 91 و نرخ ارز

«بودجه سال 91 و نرخ ارز» عنوان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد در روز یکشنبه است که در آن می‌خوانیم: پیش‌بینی تامین 54 هزار میلیارد تومان از بودجه سال آینده از طریق فروش اوراق مشارکت، چندان واقع‌بینانه به نظر نمی‌رسد. کافی است توجه کنیم که براساس آمارهای بانک مرکزی، مجموع کل اوراق مشارکت فروخته‌شده توسط کلیه سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی از ابتدای سال 1373 تا شهریور امسال، حدودا 32 هزار میلیارد تومان بوده است! برای فهمیدن بزرگی این رقم 54 هزار میلیارد تومانی، کافی است توجه کنیم که چنین عددی تقریبا دو برابر کل بودجه عمرانی مصوب قانون بودجه 1389 است و بیش از دو برابر کل بودجه سالانه مربوط به پرداخت دستمزد همه کارکنان دولت. چگونه می‌توان انتظار داشت که در سال آینده، دولت بتواند بیش از یک و نیم برابر کل اوراق مشارکت‌ فروخته‌شده در 17 سال اخیر، اوراق مشارکت بفروشد؟! از طرف دیگر، همان‌طور که در گزارش تحلیلی مرکز پژوهش‌های مجلس اشاره شده، فروش این حجم عظیم اوراق مشارکت در یک سال، بار مالی سنگینی را بر بودجه سال‌های آینده دولت تحمیل خواهد کرد. برای مثال اگر سود 20 درصدی برای این اوراق پرداخت شود، دولت باید از سال آینده، هر سال مبلغی در حدود 11 هزار میلیارد تومان را فقط برای پرداخت سود این اوراق اختصاص دهد؛ مبلغی که حدودا معادل نیمی از کل بودجه سالانه مربوط به پرداخت دستمزد صدها هزار نفر کارکنان و بازنشستگان دولتی است.

این روزنامه می نویسد: در کنار این مساله، پیش‌بینی درآمد 67 هزار میلیارد تومانی دولت حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی در سال 1391 نیز چندان منطقی به نظر نمی‌رسد؛ آن هم در شرایطی که در 9 ماه نخست سال جاری، درآمدی در حدود نیمی از این مقدار (حدودا 33 هزار میلیارد تومان) نصیب دولت شده است. به علاوه در مورد درآمد دولت از صادرات نفت و میعانات گازی، صرف‌نظر از بحث مربوط به افزایش وابستگی مستقیم دولت به درآمدهای نفتی، لازم است همان‌طور که در گزارش تحلیلی مرکز پژوهش‌های مجلس هم بر آن تاکید شده، به چالش‌های ناشی از تشدید تحریم‌های بانکی و نیز تحریم‌های نفتی احتمالی توجه شود.

تاثیر همه پرسی سوریه بر افزایش قدرت چانه زنی این کشور

روزنامه خراسان روز دوشنبه در سرمقاله خود به موضوع همه پرسی قانون اساسی در سوریه پرداخته و این سوال را مطرح کرده که جایگاه قانون اساسی جدید در روند تحولات سوریه چیست و آیا می توان این همه پرسی را نقطه عطفی در ناآرامی های 10 ماهه این کشور دانست؟

و در ادامه نوشته است: نگاهی به روند تحولات سوریه در 10 ماه اخیر نشان می دهد حجم مداخلات خارجی در ناآرامی های این کشور به گونه ای است که برای بسیاری از اعضای ائتلاف ضد سوری در عرصه بین المللی راه بازگشتی وجود ندارد. کشورهایی چون ترکیه ، قطر و عربستان از تمام حیثیت داشته و نداشته خود استفاده کرده و جنگی تمام عیار شبیه جنگ 33 روزه بر علیه حزب الله را که آن روز توسط اسرائیل به نمایندگی از نظام سلطه هدایت می شد، امروز بر سوریه تحمیل کرده اند.

این روزنامه می افزاید: از این رو نمی توان انتظار داشت اصلاحات سیاسی گسترده نظام حاکم بر سوریه بتواند در کوتاه مدت بر ناآرامی های این کشور که بیشتر منشاء خارجی دارند فائق آید. نشست چند روز پیش ائتلاف کشورهای ضد سوریه در تونس نیز که به منظور گسترش حمایت مالی و تسلیحاتی و همچنین ساماندهی جریان های مسلح مخالف حکومت سوریه بود را می توان تلاشی بین المللی برای کاستن آثار کوتاه مدت احتمالی همه پرسی روز گذشته در سوریه دانست. اما در طولانی مدت بایستی امیدوار بود که طبقه متوسط و اقلیت های قومی و مذهبی سوریه که تاکنون خود را جدای از حاکمیت می دانسته اند و همراهی نکردن ایشان با گروه های تندرو مخالف دولت به خاطر بدتر دانستن حاکمیت یک جریان سلفی طالبانی به حاکمیت بشار اسد بوده است، وفاداری اش به نظام حاکم بیشتر شده و سهم خود را در حاکمیت سیاسی بازیابد. از سوی دیگر این همه پرسی می تواند علاوه بر افزایش قدرت چانه زنی سوریه در عرصه بین المللی چهره این کشور را در میان نخبگان حکومتی و غیر حکومتی در جهان بهبود بخشد. 

انتخابات نماد تکثر، آزادی و حق رای نزد جهانیان فارغ از هر ایدئولوژی است

روزنامه جام جم در سرمقاله روز سه شنبه (9 اسفند) در توصیف برگزاری انتخابات در ایران می نویسد: انتخابات نماد و نشانه بزرگ تکثر، آزادی و حق رای نزد جهانیان فارغ از هر ایدئولوژی است. صندوق رای راهی قانونی، مسالمت‌آمیز، اصلاح‌گرانه و آگاهانه برای استیفای حقوق شهروندی و تعیین سرنوشت است. ایران اسلامی افتخار دارد که در خط مقدم مردم‌سالاری دینی از ابتدای انقلاب تاکنون برای انتخاب مسئولان خود به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق رای از این حق مسلم به نحو بایسته و شایسته‌ای استفاده کرده است. انتخابات در ایران همواره از اهمیت و حساسیت خاصی برخوردار بوده است. عمل به تکلیف و فریضه دینی و استیفای حقوق شهروندی موجب حضور مردم به صورت گسترده در انتخابات بوده است، اما آنچه باید مورد تاکید قرار گیرد پاسخ قاطع و ناامید کننده به دشمنان بوده است،‌ زیرا بدخواهان ملت ایران همیشه خواستار تحریم انتخابات و حضور نیافتن مردم در پای صندوق‌های رای بوده‌اند. 12 اسفند 90 روز حضور حماسی ملت ایران برای انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی است. بی‌گمان مجلس شورای اسلامی برابر قانون اساسی و آموزه‌های امام خمینی(ره) در راس امور است.

رمزگشایی از سخنان رهبر انقلاب اسلامی

بخشی از سرمقاله نهم اسفند روزنامه رسالت تحت عنوان "رمزگشایی از سخنان رهبر انقلاب اسلامی" از این قرار است: رهبر معظم انقلاب در خطبه های  نماز جمعه‌ اخیر خود نکاتی مهم و راهبردی را بیان کردند که باز هم ممکن است  با فیلتر ذهنی تحلیلگران آمریکایی برخورد کرده و درست ادراک نشود؛ لذا نگارنده در جهت رمز گشایی از این سخنان که هر چند برای ایرانیان روشن و واضح است ولی برای طرف های غربی رمزآلود باشد ؛ نکاتی را متذکر می گردد. 1. رهبری با اتکا به شواهد عینی و روشن تاکید کرده اند که :« امروز نظام جمهوری اسلامی، یک کشور اثرگذار است؛ «آری» و «نه» او در مسائل منطقه، حتّی در مسائل جهانی اثر می گذارد؛ این برای کشور خیلی مهم است.»  معنای این حرف آنست که جهان نباید و نمی تواند موقعیت جدید ایران را نادیده انگارد و در سازوکارهای طراحی شده برای مدیریت منطقه ای و جهانی از قدرت و دیدگاه موثر ایران غفلت کند. کسانی که هنوز در ذهن خویش ایران کنونی را به مثابه رژیم پهلوی و تابعی از تصمیمات غرب تلقی می کنند؛ در نظام تحلیلی خود سی و اندی سال دچار عقب ماندگی تاریخی هستند. رفتار درست با ایران مستلزم درک درست جایگاه جدید ایران اسلامی است. ایران درجهان اسلام بویژه درعراق ،افغانستان ، کشورهای منطقه و حتی در همسایگی ایالات متحده دارای موقعیت تاثیر گذار شده است. این موقعیت لزوما مخاطره انگیز نیست ولی دارای پتانسیل هایی است که رفتار درست با ایران می تواند جهت آن را تعیین نماید. جهتی که اگر درست تشخیص داده  شود بازی برد – بردی را پدید آورده و در جهت صلح جهانی خواهد بود...

جلو گسترش نفوذ این غده سرطانی در منطقه گرفته شود

سرمقاله روز چهارشنبه روزنامه جمهوری اسلامی به جولان دهی اسرائیلی ها در آذربایجان و تحرکات ضد ایرانی آنها در منطقه قفقاز اختصاص دارد. این روزنامه می نویسد: حضور همه جانبه رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان با استفاده از شیوه‌های گوناگون، روز به روز دامنه بیشتری یافته و در تارو پود ساختار سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و امنیتی این کشور نفوذ کرده است. طبعاً این سلطه فرامنطقه‌ای و سرطانی در دروازه‌های قفقاز و آسیای میانه علاوه بر خطراتی که در اسرائیلی کردن فضای منطقه ایجاد می‌کند، تهدیداتی را نیز مستقیماً متوجه منافع جمهوری اسلامی ایران می‌سازد که باید به عنوان دغدغه سیاسی و امنیتی در دستور کار دستگاه دیپلماسی خارجی کشورمان قرار گیرد.

به نوشته خراسان، بی‌تفاوتی و انفعال در قبال تحرکات ضد ایرانی، القای خطر تهدید ایران و اسلام گرایی، فشار علیه مسلمانان، کمک به شبکه‌های صهیونیستی، در اختیار قرار دادن پایگاه به شبکه‌های جاسوسی و تروریستی موساد، اکنون به وضعیتی رسیده که یک همسایه کوچک جمهوری اسلامی ایران خاک خود را در اختیار نظامیان و جاسوسان اسرائیلی قرار می‌دهد بدون آنکه هشدارها و تذکرات لازم و مناسب را از وزارتخارجه کشورمان دریافت کند. ناگفته پیداست اهدافی که رژیم صهیونیستی از توسعه نفوذ خود در جمهوری آذربایجان دنبال می‌کند تنها به تهدید امنیتی کشورمان محدود نمی‌شود بلکه کل منطقه قفقاز را تهدید می‌کند. بنابر این، امنیت ملی ایران ایجاب می‌کند در برابر تحرکات رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان حساسیت نشان داده شود و جلوی گسترش نفوذ این غده سرطانی در منطقه گرفته شود. 

سیاست‌گذار پولی باید راه دیگر را آزمون کند

«پیرامون سیاست پیمان ارزی» عنوان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد در روز چهارشنبه به قلم پویا جبل عاملی است که در آن به موضوع نرخ ارز و مسئله واردات پرداخته شده و آمده است: در بسیاری از کالاها ما شاهد آنیم که واردات هم از کانال‌های قانونی است که نرخ ارز رسمی را در بهای تمام شده کالای خود در بر دارد و هم از طریق غیرقانونی که واردات با نرخ ارز بازار آزاد صورت می‌پذیرد. از این نظر، هیچ بعید نیست که حتی در بخشی از کالاهایی که وارداتشان با نرخ ارز رسمی انجام شده، باز بهای بازار آزاد بر قیمت بازار غلبه کند. در واقع واردکننده با قیمت ارز رسمی با مشاهده آن که کالای قاچاق با بهای ارز آزاد، هنوز بازار خود را دارد، می‌تواند اقدام به افزایش بهای کالای وارداتی خود کند و عملا نتیجه مورد نظر سیاست به طور کامل به‌دست نیاید.

در ادامه مطلب می خوانیم: وقتی صادرکنندگان می‌بینند که قادرند ارز خود را با بهای بسیار بالاتری به فروش رسانند، چه انگیزه‌ای برای آنان وجود دارد که دلار خود را به دولت بفروشند. آنان حاضرند همه راه‌ها را برای دور زدن آزمون کنند اما به هر طریق ارز خود را اگر مجبور باشند وارد کشور کنند و با نرخ آزاد به‌فروش رسانند. سیاستی قادر است در صحنه عمل موفق باشد که بتواند همسو با انگیزه بازیگران به پیش رود. از این رو شاید بتوان نتیجه گرفت که سیاست‌گذار پولی باید راه دیگر را آزمون کند. اولا باید تمامی تلاش‌ها را انجام داد تا سیستم بانکی بین‌الملل از ما روی بر نگرداند و دوم آنکه می‌توان با اعمال سیاست‌های پولی انقباضی اثرات تورمی کالاهای وارداتی را خنثی کرد. شاید مورد اول به تمامی در دست مقامات پولی نباشد؛ اما به نظر می‌رسد سیاست‌گذاران حداقل روی کاغذ، ابزار کافی را برای اجرای مورد دوم در دست دارند./11